Năm 2012, có gần 600 thanh niên, trí thức trẻ đã lần lượt khoác ba lô lên nhận nhiệm vụ tại 62 huyện nghèo nhất của cả nước theo Dự án 600 phó chủ tịch xã. Gác lại sau lưng gia đình, bè bạn, gác lại phố thị phồn hoa và thời sinh viên nhiều mơ mộng, những người con ấy nguyện đem sức trẻ đến những bản làng heo hút nhất của Tổ quốc với hy vọng sẽ góp phần nhỏ bé mang lại cuộc sống ấm no hạnh phúc hơn cho những đồng bào còn nghèo khó.
Bỏ phố lên rừng
Đang là Phó giám đốc điều hành Công ty Cổ phần trồng rừng Sơn Lâm (ở Lục Nam, Bắc Giang) và mới 27 tuổi, tương lai rất rộng mở phía trước, lại đã có gia đình riêng với một con nhỏ, nhưng Đinh Văn Nam (quê xã Quang Thịnh, huyện Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang) lại đùng đùng xin đi làm phó chủ tịch xã ở Sơn Động, một trong những huyện nghèo nhất nước.
Phó Chủ tịch xã Nam Quang Trần Thị Hương. (Ảnh: Phạm Mai/Vietnam+)
“Không ít người cho rằng quyết định của tôi thật điên rồ, nhưng mỗi người có một lựa chọn, một đam mê. Từ thời sinh viên, tôi đã đi tình nguyện lên miền núi, thấy cuộc sống của bà con ở đó rất khó khăn nên ấp ủ dự định làm một việc gì đó để giúp đỡ họ, và Dự án này chính là một cơ hội,” Nam chia sẻ.
Mặc dù cùng tỉnh nhưng Sơn Động cách nhà Nam hơn 100 km, đường giao thông không thuận lợi và sống giữa đồng bào dân tộc thiểu số, khác biệt từ ngôn ngữ đến phong tục tâp quán, nhưng Nam bảo, đã đi tình nguyện lên vùng khó thì những thách thức đó là tất yếu. “Ngay cả vợ tôi cũng xác định được khó khăn này. Hiểu chồng nên chính cô ấy là người đã nói cho tôi biết về dự án 600 trí thức trẻ và động viên chồng tham gia. Đó là một may mắn với tôi,” Nam tâm sự.
Giống như Nam, Đàm Đức Đông sinh ra và lớn lên ở Bắc Ninh, dáng người nhỏ thó nhưng chàng trai trẻ với nụ cười tươi rói này lại xung phong lên nhận nhiệm vụ ở tận xã Hồ Bốn, huyện Mù Cang Chải, tỉnh Lai Châu.
Làm Phó chủ tịch xã khi mới 23 tuổi, đó là cả một thách thức lớn với Đông, nhưng “anh hai quan họ” này hiện là một cán bộ rất năng nổ của xã Hồ Bốn. Thành công đầu tiên của Đông là đã triển khai rất tốt việc phòng chống rét và bệnh tật cho gia súc trong mùa đông.
Cậu còn mang cả công nghệ lên vùng cao, thực hiện công tác tuyên truyền không chỉ bằng lời nói suông mà còn bằng cả hình ảnh, video clip minh hoạ để thêm phần sinh động và tăng tính thuyết phục với bà con.
Khi cử nhân văn làm kinh tế
Trong dự án 600 trí thức trẻ, không chỉ có các nam thanh mà còn rất nhiều nữ tú cũng sẵn sàng xách ba lô lên vùng khó.
Tốt nghiệp khoa Ngữ văn, trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội, Trần Thị Hương rất háo hức khi biết thông tin về Dự án 600 phó chủ tịch xã nên đăng ký tham gia.
Hương được phân về làm Phó Chủ tịch xã Nam Quang, huyện Bảo Lâm, tỉnh Cao Bằng. Đây là một xã đặc biệt khó khăn với 5 dân tộc anh em cùng sinh sống là Tày, Nùng, H’mông, Dao, Sán Chỉ, nằm cách trung tâm thành phố 180 km.
Cô cử nhân văn khoa được giao phụ trách mảng kinh tế, lĩnh vực hoàn toàn trái ngược chuyên ngành học, với một loạt chức vụ như Tổ trưởng tổ kiểm tra dân xâm canh xâm cư trên địa bàn xã, Tổ trưởng tổ thực hiện Dự án Cung cấp dịch vụ công trong nông nghiệp và phát triển nông thôn, Phó Ban quản lý Quỹ hỗ trợ và phát triển xã, Phó Ban phòng chống bão lũ, bảo vệ và phát triển rừng.
“Ban đầu, nhận hàng loạt công việc, lại là những việc hoàn toàn mới với mình, tôi hơi ‘choáng’, nhưng cũng nhanh trấn tĩnh vì đã được chuẩn bị tinh thần từ trước,” Hương chia sẻ.
Để đảm nhiệm được công việc của mình, Hương bảo, cô đã phải nỗ lực rất nhiều, chịu khó đi xuống cơ sở để làm quen với đồng bào, để nắm được tình hình hoạt động kinh tế của nhân dân trong xã. Có 4 xóm trong xã phải đi bộ, có xóm cách cả chục cây số, Hương phải dậy từ sáng tinh mơ, trèo hết đèo này đến lội suối kia, luồn qua rừng, mất quá nửa ngày mới đến nơi.
Từ những chuyến thực địa ấy đã giúp Hương định hướng được cách giải quyết công việc. Trong chín tháng công tác tại Nam Quang, cô đã hoàn thiện hồ sơ đăng ký trồng cỏ voi, đăng ký xây dựng chuồng trại, hồ sơ hỗ trợ bò cái sinh sản, góp phần giải quyết xong tình hình xâm canh xâm cư giữa hai xã Nam Quang và Tân Việt, xây dựng xong bản kế hoạch phát triển kinh tế xã hội xã Nam Quang năm 2013, xây dựng mô hình thí điểm trồng ngô lai và lạc tại địa phương…
Hương còn đang xây dựng dự án nuôi lợn đen thương phẩm vì nhận thấy người miền xuôi rất thích lợn đen miền núi và thường mua với giá cao. “Trước mắt phải tìm được mối bán hàng ổn định, sau đó em sẽ triển khai trong xã. Nếu dự án thành công thì dân Nam Quang sẽ có thêm một nguồn thu, kinh tế sẽ khá hơn một chút,” cô Phó chủ tịch xã trẻ chia sẻ đầy hy vọng.
Hy vọng đó không chỉ của Hương mà của tất cả người dân các huyện nghèo, của cả Đảng và Nhà nước khi quyết định triển khai dự án 600 trí thức trẻ. Với tinh thần và nhiệt huyết cống hiến, họ như những ngọn lửa nhen lên và sẽ làm bừng sáng những vùng quê nghèo heo hút.
