Theo Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP Hồ Chí Minh (HoREA) Lê Hoàng Châu, trình tự, thủ tục xây dựng bảng giá đất hiện nay theo quy định là định kỳ 5 năm 1 lần. Cụ thể, Điều 12 Nghị định 44/2014/NĐ-CP quy định, hồ sơ xây dựng bảng giá đất trình HĐND cấp tỉnh thông qua gồm: Tờ trình của UBND cấp tỉnh; dự thảo và báo cáo thuyết minh xây dựng bảng giá đất; Việc thẩm định do Hội đồng thẩm định bảng giá đất thực hiện, UBND cấp tỉnh quyết định thành lập Hội đồng thẩm định; Sở TN&MT có trách nhiệm tổ chức xây dựng, trình UBND cấp tỉnh ban hành bảng giá đất tại địa phương định kỳ 5 năm 1 lần, công bố công khai vào ngày 1/1 của năm đầu kỳ.
Tương tự, Khoản 2 Điều 10 Thông tư số 36/2014/TT-BTNMT của Bộ TN&MT cũng quy định trình tự lập dự án xây dựng bảng giá đất định kỳ 5 năm 1 lần.
Theo ông Lê Hoàng Châu, trình tự, thủ tục xây dựng bảng giá đất định kỳ 5 năm 1 lần hiện đang quy định nhiều công đoạn, công việc rất chi tiết, phức tạp mất nhiều thời gian. Nếu quy định xây dựng bảng giá đất hàng năm phải có cơ sở dữ liệu quốc gia về giá đất ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và Chat GPT cập nhật theo thời gian thực kết nối với cơ sở dữ liệu dân cư liên thông, đồng bộ, thống nhất với cơ sở dữ liệu lớn của quốc gia và phải sửa đổi đồng bộ quy định pháp luật, trước hết là Luật Thuế đi đôi với việc người dân tự giác khai đúng giá mua bán, chuyển nhượng nhà đất.
Tuy nhiên, hiện nay, với trình độ, năng lực của bộ máy Nhà nước cấp tỉnh, cấp huyện và yêu cầu về khối lượng công việc đồ sộ để xây dựng bảng giá đất định kỳ 5 năm 1 lần, cho thấy rõ là chưa thể thực hiện xây dựng bảng giá đất định kỳ hàng năm. Bởi lẽ Bộ TN&MT tuy đã lập được bản đồ giá đất cho hàng triệu thửa đất nhưng cơ sở dữ liệu đầu vào (bao gồm cả dữ liệu thuế) vẫn chưa đảm bảo tính chính xác và cập nhật kịp thời theo thời gian thực.
“Nếu quy định xây dựng bảng giá đất hàng năm, cơ quan Nhà nước cấp tỉnh, cấp huyện suốt năm bận rộn, loay hoay cho việc xây dựng bảng giá đất hàng năm sẽ khó làm tròn nhiệm vụ quản lý Nhà nước về đất đai trên địa bàn. Vì vậy, đề nghị không ban hành bảng giá đất hàng năm mà nên ban hành bảng giá đất định kỳ 3 năm (hoặc 2 năm) 1 lần để phù hợp với thực tiễn trình độ, năng lực của bộ máy hành chính, trang thiết bị công nghệ thông tin, phần mềm quản lý hiện nay” – Chủ tịch HoREA Lê Hoàng Châu kiến nghị.
Đại diện lãnh đạo HoREA cũng cho rằng, đến khi xây dựng được cơ sở dữ liệu quốc gia về giá đất ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) được cập nhật theo thời gian thực, kết nối với cơ sở dữ liệu dân cư theo Đề án 06 về xây dựng mã số định danh cá nhân, căn cước công dân gắn chip liên thông đồng bộ, thống nhất với cơ sở dữ liệu lớn của quốc gia (Big data) từ T.Ư, các bộ, ngành đến địa phương trên nền tảng phát triển Chính phủ điện tử, hướng tới Chính phủ số, nền kinh tế số, xã hội số và phải sửa đổi đồng bộ quy định pháp luật, để đảm bảo cơ sở dữ liệu đầu vào về giá BĐS, trong đó có giá đất đáng tin cậy; đi đôi với việc người dân tự giác khai đúng giá mua bán, chuyển nhượng bất động sản, nhà đất thì lúc đó Nhà nước sẽ xây dựng được bản đồ giá đất đến từng thửa đất theo vùng giá trị.
“Đến lúc đó, trí tuệ nhân tạo (AI), Chat GPT sẽ làm thay con người để thực hiện khối lượng đồ sộ công việc khảo sát, so sánh, đối chiếu các số liệu chỉ trong tíc-tắc và Nhà nước có thể biết rõ ngay chỉ số giá đất trung bình tại một khu vực bất kỳ được xác định bằng bình quân của các mức giá giao dịch thực tế của loại đất có cùng mục đích sử dụng đã chuyển nhượng trên thị trường thông qua thống kê tại một khu vực và trong một khoảng thời gian nhất định. Như vậy, Nhà nước hoàn toàn có thể kiểm soát được giá BĐS, giá đất 24/7 để xây dựng cơ chế chính sách hoặc có giải pháp xử lý kịp thời, hiệu quả” - Chủ tịch HoREA Lê Hoàng Châu nhìn nhận.
