Vấn đề được quan tâm nhất trong dự án Luật đất đai (sửa đổi) là tài chính về đất đai và giá đất. Trong, dự thảo Luật này có một số điểm mới như sau: Bổ sung các trường hợp được miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất; Quy định việc lập Quỹ phát triển đất để ứng vốn nhằm tạo điều kiện cho Nhà nước chủ động tạo quỹ đất “sạch” sau khi quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được công bố, công khai; Sửa đổi quy định về nguyên tắc định giá đất theo hướng: Định giá đất theo mục đích sử dụng đất tại thời điểm Nhà nước có quyết định thu hồi đất, giao đất, cho thuê đất, tính giá trị quyền sử dụng đất khi cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước và tính các khoản nghĩa vụ tài chính khác theo quy định; Theo thời hạn sử dụng đất; Phù hợp với giá đất phổ biến của loại đất có cùng mục đích sử dụng đã thực hiện thành công trong các trường hợp chuyển nhượng, giá trúng đấu giá quyền sử dụng đất (giá thị trường) hoặc phù hợp với thu nhập từ việc sử dụng đất; Các thửa đất liền kề nhau có điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội, kết cấu hạ tầng như nhau, có cùng mục đích sử dụng, cùng một thời điểm định giá thì có mức giá như nhau. Bổ sung quy định về các phương pháp định giá đất.
Ảnh: TTXVN
Dự thảo cũng đưa ra các quy định giá đất do Nhà nước quy định theo 2 phương án, cụ thể như sau: Phương án 1, Chính phủ quy định khung giá đất, giá đất thuộc khu vực giáp ranh giữa các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương; khung giá đất được điều chỉnh khi thị trường có biến động.
Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xây dựng bảng giá đất tại địa phương và thực hiện điều chỉnh bảng giá đất khi thị trường có biến động; bỏ quy định ban hành và công bố bảng giá đất vào ngày 01 tháng 01 hàng năm; giá đất trong bảng giá đất được áp dụng cho tất cả các mục đích.
Phương án 2, khung giá đất được xây dựng định kỳ 5 năm một lần và được công bố vào ngày mùng 1 tháng 1 của năm đầu kỳ. Bảng giá đất được xây dựng định kỳ năm (5) năm một lần và được công bố vào ngày mùng 1 tháng 1 của năm đầu kỳ để áp dụng cho 5 trường hợp: Tính các khoản thuế, phí và lệ phí, tính tiền xử phạt hành chính và tính tiền bồi thường cho Nhà nước khi gây thiệt hại trong quản lý và sử dụng đất đai.
Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định giá đất cụ thể (không được thấp hơn giá đất trong bảng giá đất) để áp dụng cho các trường hợp còn lại; Bổ sung quy định về định giá đất tại khu vực giáp ranh giữa các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương…
Thẩm tra dự án Luật, đa số ý kiến trong Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho rằng, đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu nên giá đất phải do Nhà nước quyết định, bao gồm khung giá đất và mức giá cụ thể. Khung giá đất, bảng giá đất được điều chỉnh linh hoat, phù hợp với từng loại đất, các đối tượng sử dụng đất và các trường hợp giao đất, cho thuê đất.
Có cơ chế xử lý chênh lệch giá đất tại khu vực giáp ranh giữa các địa phương, tại thời điểm định giá, đảm bảo phù hợp với cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước. Có ý kiến đề nghị quy định áp dụng phương pháp thu nhập để định giá đất nông nghiệp vì hiện nay khiếu kiện của người dân chủ yếu là giá đền bù đất nông nghiệp.
Về giá đất bồi thường cho người có đất bị thu hồi, các thành viên Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho rằng, việc định giá đất để bồi thường cho người sử dụng đất phải theo mục đích sử dụng tại thời điểm thu hồi, có tính đến công sức đầu tư, bồi bổ của người sử dụng đất, nhưng không tính phần giá trị tăng thêm do quy hoạch của Nhà nước vì phần này không do đầu tư của người sử dụng đất tạo ra. Ngoài giá đất bồi thường, Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ để ổn định đời sống, việc làm cho người có đất bị thu hồi.
Dự án Luật đất đai (sửa đổi) sẽ được Quốc hội thảo luận tại tổ vào chiều 6/11 và thảo luận tại hội trường vào ngày 19/11, phiên thảo luận được truyền hình trực tiếp tới cử tri cả nước.
