Kịch bản thiên tai cuối năm 2025: Cảnh báo thời tiết cực đoan

Biển Đông sắp đón thêm bão, miền Bắc đón không khí lạnh tăng cường

Theo thông tin từ Cục Khí tượng Thủy văn, hiện trên vùng biển phía Đông Philippines đang tồn tại một áp thấp nhiệt đới (ATNĐ). Dự báo trong 1–2 ngày tới, ATNĐ này có khả năng mạnh lên thành bão với xác suất 70–80%, sau đó di chuyển về phía Đông Bắc Biển Đông vào khoảng ngày 19–20/10.

Từ chiều 18/10, khu vực Bắc và giữa Biển Đông, bao gồm vùng biển quần đảo Hoàng Sa, sẽ xuất hiện gió mạnh dần lên cấp 6–7, giật trên cấp 8, biển động dữ dội. Tuy nhiên, do cùng thời điểm đó có một đợt không khí lạnh mạnh từ phía Bắc tràn xuống, nhiều khả năng bão sẽ suy yếu khi đi sâu vào Biển Đông.

Từ đêm 18/10, khu vực Bắc Bộ bắt đầu chịu tác động rõ rệt của khối không khí lạnh, khiến nhiệt độ giảm nhanh về đêm và sáng, vùng núi có nơi rét nhẹ. Dự báo từ 20–25/10, gió Đông Bắc mạnh lên cấp 6–7, giật trên cấp 8, sóng cao 2–4m, biển động mạnh trên Vịnh Bắc Bộ.

Cục Khí tượng Thủy văn nhận định, dù trong 10 ngày tới khả năng xuất hiện mưa lũ lớn ở miền Bắc là thấp, song các tỉnh ven biển và vùng núi cần chú ý gió mạnh, sạt lở và rét sớm trong các đợt không khí lạnh kế tiếp.

Miền Trung bước vào chuỗi ngày mưa lớn diện rộng

Trong khi miền Bắc chuyển lạnh, miền Trung lại đang đối mặt với nguy cơ mưa lớn kéo dài. Từ 16 đến 18/10, khu vực từ Quảng Trị đến Quảng Ngãi có mưa vừa, mưa to và dông mạnh, lượng mưa phổ biến 70–150mm, có nơi trên 350mm; riêng Thừa Thiên Huế có thể vượt 500mm.

Sau ngày 19/10, mưa ở Trung Bộ vẫn chưa dứt. Đặc biệt từ 23 đến 26/10, khi không khí lạnh tăng cường kết hợp với nhiễu động gió Đông trên cao và địa hình đón gió, nhiều khả năng xảy ra đợt mưa rất lớn, gây lũ lớn trên các lưu vực sông từ Hà Tĩnh đến Quảng Ngãi.

Các chuyên gia cảnh báo, mưa dồn dập trong bối cảnh nhiều hồ chứa thủy điện, thủy lợi đang tích nước có thể khiến nguy cơ lũ muộn và ngập sâu tăng cao, đòi hỏi các địa phương cần chủ động phương án vận hành liên hồ chứa, sơ tán dân vùng hạ du và khu vực sạt lở nguy hiểm.

Theo Cục Khí tượng Thủy văn, trong 3 tháng cuối năm 2025, xác suất hiện tượng La Nina duy trì ở mức 60–75%. Trên khu vực Biển Đông, dự kiến còn khoảng 3 cơn bão hoặc áp thấp nhiệt đới hoạt động, trong đó 1–2 cơn có thể ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền Việt Nam.

Từ đầu năm đến nay, Biển Đông đã ghi nhận 11 cơn bão và 4 áp thấp nhiệt đới. Một số cơn như Kajiki, Ragasa, Bualoi, Matmo đã gây mưa lũ diện rộng tại miền Bắc và miền Trung, để lại thiệt hại lớn về sản xuất và hạ tầng.

Dự báo trong các tháng tới, mưa vừa đến mưa to có khả năng tiếp tục xuất hiện ở khu vực Trung Bộ, tập trung tại các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Khánh Hòa, cũng như phía Đông Quảng Ngãi và Đắk Lắk. Lũ trên các sông khu vực này có thể đạt mức báo động 2–3, thậm chí vượt báo động 3, đặc biệt nguy hiểm nếu trùng thời điểm tích nước của các hồ chứa.

Tại miền Bắc, rét đậm, rét hại đầu mùa được dự báo xuất hiện sớm, có thể ngay từ nửa cuối tháng 12/2025, với nền nhiệt thấp hơn trung bình nhiều năm cùng kỳ.

Chủ động ứng phó, không để bất ngờ trước mưa bão cuối năm

Cơ quan khí tượng khuyến cáo các địa phương ven biển và miền Trung – Tây Nguyên cần theo dõi sát bản tin dự báo ngắn hạn, đồng thời chuẩn bị sẵn sàng phương án phòng, chống mưa lớn, lũ quét và sạt lở đất.

Đặc biệt, các tàu thuyền hoạt động trên Biển Đông cần chủ động tránh xa vùng nguy hiểm khi bão hình thành; chính quyền các cấp cần rà soát phương án sơ tán dân, đảm bảo an toàn hồ đập và hạ tầng giao thông.

Từ nay đến cuối năm, nguy cơ thiên tai không chỉ nằm ở bão mạnh trên biển mà còn ở các đợt mưa lớn kéo dài, lũ muộn và rét sớm. Các địa phương, người dân và lực lượng ứng phó cần tuyệt đối không chủ quan.

Như vậy, những tháng cuối năm 2025 được dự báo sẽ tiếp tục phức tạp và biến động, với bão muộn trên Biển Đông, mưa lớn tại miền Trung và rét đậm sớm ở miền Bắc. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng rõ nét, Việt Nam cần duy trì tinh thần “chủ động từ sớm, phòng tránh từ xa”, coi dự báo khí tượng là công cụ chiến lược trong quản lý thiên tai và phát triển bền vững.