Có thể xem xét hình sự nếu cố tình vi phạm
Theo báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT), hiện nay, 60% nguồn ô nhiễm là từ nước thải sinh hoạt được xả vào hệ thống Bắc Hưng Hải, trong đó, chỉ có 13.300 m3/ngày đêm được xử lý (chiếm 7%), còn lại 93% chưa được xử lý. Đối với nước thải phát sinh từ cụm công nghiệp (CCN) chỉ tính riêng hai địa bàn tỉnh Hải Dương và Hưng Yên đã có 400 CCN xả nước thải vào hệ thống Bắc Hưng Hải và chỉ 5% trong số này có hệ thống xử lý nước thải tập trung.
Đối với nước thải phát sinh từ làng nghề, 91% làng nghề không có hệ thống xử lý nước thải tập trung, còn nước thải từ trang trại chăn nuôi, hầu hết chưa được đầu tư xây lắp, vận hành hệ thống nước thải. Chỉ có nước thải phải phát sinh từ khu công nghiệp có hệ thống xử lý nước thải tập trung…
Còn theo khảo sát mới đây của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) thực hiện trên 83 tuyến kênh chính và kênh nhánh vào mùa khô từ tháng 12 năm trước đến tháng 4 năm sau cho thấy, tình trạng ô nhiễm đáng báo động trên hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải.
Cụ thể, có đến 40/83 tuyến kênh bị ô nhiễm nghiêm trọng và rất nghiêm trọng; 23/43 tuyến kênh còn lại bị ô nhiễm ở mức độ trung bình; còn lại 20 tuyến kênh đang ở mức độ ô nhiễm nhẹ.
Liên quan đến tình trạng này, tại cuộc họp với các bộ, ngành, địa phương về kế hoạch kiểm soát, xử lý ô nhiễm nguồn nước hệ thống công trình thủy lợi Bắc Hưng Hải, Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà khẳng định, hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải trong rất nhiều năm gần đây đã gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng, gây ảnh hưởng đến sức khỏe người dân, bức xúc trong dư luận.
Do đó, Bộ trưởng bộ TN&MT đề nghị, các bộ, ngành và địa phương chịu sự ảnh hưởng của hệ thống Bắc Hưng Hải cùng xem xét trách nhiệm và đưa ra biện pháp cụ thể để giải quyết các tồn tại hiện nay.
Liên quan đến nguồn thải từ các DN, Bộ trưởng Trần Hồng Hà đề nghị Tổng cục Môi trường sẽ phối hợp với Bộ Công an, Bộ NN&PTNT cùng với các địa phương lên danh sách kiểm tra, đánh giá toàn bộ, từ đó, đưa ra lộ trình quản lý để nguồn nước khi xả thải vào hệ thống không còn ô nhiễm. Nếu theo thời gian quy định đưa ra mà doanh nghiệp không chấp hành có thể xử lý hành chính, áp dụng các biện pháp cưỡng chế, đóng cửa, thậm chí, xem xét biện pháp hình sự nếu cố tình xả thải ra môi trường.
Trước hiện trạng này, Bộ trưởng Trần Hồng Hà đề nghị các địa phương điều tra, đánh giá lại toàn bộ hệ thống nước thải sinh hoạt đề xuất dự án thu gom, xử lý tập trung. Những việc này đã có đủ tính pháp lý được quy định trong Luật Bảo vệ môi trường 2020.
Ngoài ra, Bộ trưởng Bộ TN&MT đề nghị, các cơ quan tham dự cuộc họp tham mưu thêm các giải pháp về tăng cường về quản lý, trách nhiệm về hành chính, hình sự, xử lý môi trường, áp dụng khoa học, công nghệ vào để bảo vệ môi trường.
Hà Nội cam kết phối hợp chặt chẽ với các địa phương
Theo Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Trọng Đông, nhằm hạn chế tác hại do hoạt động từ các cơ sở sản xuất, khu/CCN, TP Hà Nội đã yêu cầu DN trên địa bàn phải có hệ thống xử lý nước thải đạt thải yêu cầu trước khi xả ra ngoài môi trường. Thời gian tới, các ngành, TP tiếp tục tăng cường kiểm tra, hậu kiểm, giám sát, trường hợp vi phạm xử lý nghiêm.
Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Trọng Đông cũng thống nhất, với các ý kiến là trường hợp nào xử lý vi phạm một lần mà tiếp tục vi phạm sẽ xử lý nghiêm hơn, thậm chí, sẽ đóng cửa nếu tiếp tục cố tình vi phạm. Đồng thời, Hà Nội sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với cơ quan liên quan từ Trung ương cũng như các tỉnh để giải quyết ô nhiễm.
Phó Cục trưởng Cục cảnh sát phòng, chống tội phạm môi trường Lê Anh Thơm cho biết, thời gian qua, Cục đã chỉ đạo Công an TP Hà Nội và các tỉnh Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương, cơ quan công an từ cấp xã trở lên nghiên cứu, xây dựng giải pháp quản lý về môi trường trên kênh Bắc Hưng Hải. Từ đầu năm 2022 đến nay, cơ quan chức năng đã phát hiện 461 vụ, xử lý vi phạm hành chính 325 vụ, đình chỉ hoạt động gây ô nhiễm môi trường 4,5 tháng đối với 2 cơ sở.
Do đó, Bộ Công an đề xuất trong thời gian tới, cần tiếp tục thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ của Bộ Công an theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công văn số 3372. Đề nghị UBND các tỉnh tiến hành đẩy nhanh xây dựng các hệ thống thu gom, xử lý nước thải tập trung, đặc biệt, tập trung vào các khu dân cư, đô thị, làng nghề, chăn nuôi. Đầu tư lắp hệ thống quan trắc tự động; liên tục kiểm tra chất lượng nước tại các điểm xả chính trên hệ thống Bắc Hưng Hải. Với UBND TP Hà Nội, đề nghị giải quyết dứt điểm ô nhiễm trên sông Cầu Bây, khu vực cống trước khi xả vào Bắc Hưng Hải.
Được biết, trong thời gian tới, theo chỉ đạo của Bộ TN&MT, Tổng cục Môi trường sẽ tham mưu, hướng dẫn cho các địa phương, bộ, ngành, DN nghiêm túc áp dụng theo Luật Bảo vệ môi trường 2020, khi xây dựng phải kèm theo quy hoạch về hệ thống thu gom nước thải và cụ thể hóa các cá nhân chịu trách nhiệm.
