KTĐT - kim ngân hoa, mối đe dọa, hoa kim ngân, dân vùng lũ, kháng khuẩn, dân gian, người dân, có thể, phương thuốc, hữu hiệu, nước, sắc, dùng, vị, uống
Trong và sau lũ lụt, ngoài mối lo về tính mạng, tài sản và thực phẩm cho người dân thì dịch bệnh cũng là một mối lo thường trực không thể tách rời. Một loại thảo mộc dân gian có thể sẽ giúp người dân vùng lũ đề phòng được các mối đe dọa của các loại vi khuẩn đường ruột. Đó là Kim ngân hoa, một vị thuốc vẫn được dùng trong dân gian đối với các trường hợp bị nội nhiệt hay còn gọi là nóng trong và có tính chất kháng khuẩn rất tốt.
Theo cuốn “Tài nguyên cây thuốc Việt Nam”, nước sắc kim ngân hoa có tác dụng ức chế mạnh đối với tụ cầu khuẩn, trực khuẩn thương hàn, trực khuẩn lỵ Shiga, phẩy khuẩn tả. Khi nghiên cứu tác dụng kháng khuẩn in vitro bằng các phương pháp khuyếch tán và hệ nồng độ, người ta thấy nước sắc cô đặc 100% của hoa Kim ngân có tác dụng kháng khuẩn mạnh đối với các loại vi khuẩn nguy hiểm này.
Các nghiên cứu còn cho thấy, nước sắc có tác dụng mạnh hơn các dạng bào chế khác. Theo kinh nghiệm dân gian, kim ngân hoa được coi là thánh dược trong việc chữa trị lở ngứa, mụn nhọt, ác sang, thũng độc kể cả đinh độc. Do tính hàn lương (mát) nên có thể đun nước như nước chè, nước vối để uống. Tuy nhiên do tính hàn nên người tỳ vị hư hàn, mồ hôi ra nhiều khi dùng phải thận trọng. Cách hái và sử dụng loại hoa này rất đơn giản. Nên hái vào lúc hoa mới chớm nở, lá và dây ít dùng. Hoa tươi có thể giã nát, vắt nước, đun sôi để uống. Hoa khô có thể sắc lấy nước uống hoặc sấy nhỏ lửa cho khô rồi tán bột để dùng lâu dài.
Sau đây là một số bài thuốc đơn giản được sử dụng trong các trường hợp bị mụn nhọt, lở ngứa và các triệu chứng viêm cấp:
- Trị mụn nhọt, lở ngứa: Hoa kim ngân 20g, Cam thảo 12g, sắc uống. Bên ngoài dùng Hoa kim ngân tươi trộn với rượu đắp xung quanh chỗ đau.
Trị ruột dư viêm cấp hoặc phúc mạc viêm: Kim ngân hoa 120g, Mạch môn 40g, Địa du 40g, Hoàng cầm 16g, Cam thảo 12g, Huyền sâm 80g, Ý dĩ nhân 20g, Đương qui 80g, sắc uống.
- Trị phát bối, ung nhọt mới phát: Kim ngân hoa nửa cân, nước 10 chén. Sắc còn 2 chén. Thêm Đương quy 80g, sắc còn 1 chén, uống (Động Thiên Áo Chỉ).
Tuy nhiên các bác sĩ đông y cũng lưu ý: những trường hợp tỳ vị hư hàn, tiêu chảy, mụn nhọt loại âm tính hoặc sau khi vỡ mủ mà khí lực yếu, mủ trong lỏng, không nên dùng.