Kinh nghiệm từ Pháp: Những yếu tố hình thành một trung tâm tài chính quốc tế cạnh tranh
Kinhtedothi - Từ kinh nghiệm trong xây dựng các trung tâm tài chính quốc tế (International Financial Centre - IFC) hàng đầu thế giới, các chuyên gia Pháp chia sẻ với Báo Kinh tế & Đô thị rằng Việt Nam có nhiều lợi thế và đang nắm bắt cơ hội để triển khai sáng kiến tương tự. Về phía Pháp sẵn sàng đồng hành với Việt Nam hiện thực hóa khát vọng này.
Bắt đầu từ hình thành hệ sinh thái
Theo ông Olivier Vigna, Phó Tổng Giám đốc Paris Europlace - tổ chức quy tụ hơn 600 đại diện trong hệ sinh thái tài chính của trung tâm tài chính Paris, một IFC cần được xây dựng trên nền tảng vững chắc của quy mô thị trường và dân số, nguồn vốn sẵn có cũng như tăng trưởng kinh tế bền vững. Điều đáng mừng là hiện Việt Nam sở hữu tất cả những ưu thế này.
“Việt Nam hiện giờ là một nền kinh tế rất lớn và năng động. Quy mô dân số cũng là một yếu tố tạo ra sự hấp dẫn của thị trường Việt Nam" - ông Olivier Vigna nói.
Phó Tổng Giám đốc Europlace nêu rõ những yếu tố về chủ thể và hoạt động tài chính để hình thành hệ sinh thái sôi động.
Thứ nhất là thu hút định chế tài chính, IFC cần có sự hiện diện của các ngân hàng, công ty bảo hiểm lớn trên thế giới, đóng vai trò tài trợ cho nền kinh tế, tạo việc làm và mang lại thịnh vượng. Kinh nghiệm của Paris Europlace cho thấy, việc mở cửa đón nhận tổ chức tài chính từ châu Âu, châu Á và châu Mỹ chính là chìa khóa thành công.
Ông Olivier Vigna, Phó Tổng Giám đốc Paris Europlace. Ảnh: Liên Hà
Thứ hai là việc phát triển quản lý tài sản và vốn đầu tư. Đây là lĩnh vực thiết yếu để chuyển hướng nguồn tiết kiệm vào sản xuất - kinh doanh. Paris hiện là trung tâm quản lý tài sản lớn của châu Âu, là kinh nghiệm thực tiễn để Việt Nam thu hút các công ty quản lý quỹ, thúc đẩy tăng trưởng.
Cuối cùng, một trung tâm tài chính quốc tế thành công phải đồng thời thu hút DN và tạo ra thị trường chứng khoán có tính thanh khoản cao, bảo đảm DN được hỗ trợ vốn để phát triển và vươn ra toàn cầu.
Ông Olivier Vigna nói đến 3 đặc điểm cốt yếu để hình thành một IFC mang tính cạnh tranh cao. Đó là: minh bạch, các quy định và nguyên tắc ổn định và mang tính có thể dự báo. Những đặc điểm này giúp các DN tham gia trung tâm tài chính quốc tế có thể thích nghi và chủ động trong hoạt động.
Ông cũng đề cập tới “điều kiện kép” quyết định sự thành công của trung tâm tài chính quốc tế.
Điều kiện thứ nhất là tạo ra một môi trường, hệ sinh thái cởi mở, nơi các thành viên tham gia từ những DN tài chính, sản xuất, tư vấn tới hãng luật, cơ quan quản lý… Đồng thời, các nhà chức trách phải có cơ chế lắng nghe trao đổi cập nhật thông tin thông suốt với những nội dung này.
Điều kiện thứ hai là luôn theo dõi thường xuyên những vấn đề thay đổi của môi trường tài chính, về công nghệ. Khi hai điều kiện này được đáp ứng và duy trì song hành, sẽ nâng cao khả năng thích nghi và tính cạnh tranh của một IFC trong bối cảnh các hệ sinh thái và diễn biến thay đổi nhanh chóng của thị trường trên thế giới.
Định hướng cho Việt Nam
Theo Đại sứ Pháp tại Việt Nam Olivier Brochet, tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ, vị trí địa lý chiến lược và sự năng động trong cải cách là những lợi thế tạo nền tảng cho Việt Nam trở thành một trung tâm tài chính lớn tại Đông Nam Á.
Về phía Pháp từ những kinh nghiệm trong xây dựng IFC đưa ra 3 đề xuất cốt yếu:
Thứ nhất, là xây dựng khung pháp lý vững chắc và hấp dẫn. Bài toán là tạo dựng một hệ sinh thái tài chính vừa phù hợp với chuẩn mực quốc tế vừa tôn trọng đặc thù địa phương. Bài học từ Paris hậu Brexit là hiện đại hóa văn bản pháp luật, đơn giản hóa thủ tục hành chính và củng cố niềm tin của nhà đầu tư.
Thứ hai, là bảo đảm một cơ chế quản trị và giải quyết tranh chấp hiệu quả, một trung tâm tài chính không thể phát triển thịnh vượng nếu thiếu các cơ chế minh bạch, nhanh chóng và công bằng để giải quyết các tranh chấp. Pháp đã phát triển những công cụ như Tòa phúc thẩm Paris chuyên trách, Luật Trọng tài, các quan hệ hợp tác với các định chế trọng tài quốc tế.
Thứ ba, cũng là thách thức khó vượt qua nhất là đào tạo nhân tài cho tương lai, những IFC lớn trên thế giới không chỉ được phân biệt bởi cơ sở hạ tầng, công nghệ mà còn được phân biệt bởi đội ngũ chuyên gia. Thông qua chương trình phối hợp với các trường đại học, các khóa đào tạo chuyên biệt, Việt Nam có thể đào tạo các chuyên gia có khả năng đáp ứng yêu cầu đặt ra.
Phó Tổng Giám đốc Paris Europlace cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo đảm vận hành IFC theo các lĩnh vực chuyên biệt, đặc biệt trong trường hợp của Việt Nam đó là Đổi mới sáng tạo công nghệ và Chuyển đổi năng lượng, tài chính bền vững.
Về kinh nghiệm phát triển tài chính xanh và chuyển đổi năng lượng, ông Olivier Vigna khẳng định một lần nữa tầm quan trọng của việc tạo sự kết nối và hợp tác của các chủ thể liên quan trên một IFC.
Kinh nghiệm của Pháp cho thấy rất cần có sự hợp tác 3 bên: nhà đầu tư - doanh nghiệp - nhà quản lý. Trong nỗ lực liên qua, Europlace năm 2023 đã thành lập viện Tài chính bền vững - có sự tham gia của nhiều bên chủ thể liên quan, với nhiều công bố khoa học, sẵn sàng đồng hành với Việt Nam trong lĩnh vực này.
Đề cập đến việc Việt Nam thực hiện thí điểm tài sản số, ông Olivier Vigna khẳng định đây lựa chọn tốt và mang tính chất quyết định khi Việt Nam chọn chuyên biệt hóa thị trường tài chính của mình theo hướng đổi mới sáng tạo công nghệ.
“Hiện nay lĩnh vực tài chính đang có tốc độ hiện đại hóa rất nhanh không chỉ về mặt hạ tầng kỹ thuật công nghệ mà còn phát triển nhiều công cụ cũng như hiện đại hóa về mặt quản lý tài sản” - ông nhấn mạnh.
Theo đó, trên các IFC hiện cũng sử dụng nhiều ứng dụng công nghệ như Blockchain, tiền số, crypto… mang lại những thay đổi lớn mang tính chất cốt yếu trên thị trường tài chính.
Việc Việt Nam lựa chọn chuyên biệt hóa theo hướng này, theo Phó TGĐ Europlace, sẽ là yếu tố giúp thu hút, mở rộng và phát triển một kênh thu hút nguồn vốn hiệu quả và hấp dẫn để phục vụ nền kinh tế, mang đến yếu tố thuận lợi phát triển những trung tâm tài chính quốc tế sắp thành hình trong tương lai.
