Sáng 23/5, tại Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khoá XV, trình bày Tờ trình về dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2023, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH), Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết: Quá trình lập dự kiến Chương trình năm 2024, điều chỉnh Chương trình năm 2023, hồ sơ đề nghị của Chính phủ, Tòa án Nhân dân Tối cao, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí được chuẩn bị cơ bản đáp ứng yêu cầu của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. UBTVQH đã xem xét thận trọng, kỹ lưỡng đối với từng đề nghị trên cơ sở hồ sơ của các cơ quan, đại biểu Quốc hội, ý kiến thẩm tra của các cơ quan của Quốc hội, bảo đảm tính khả thi của Chương trình, sát với yêu cầu của thực tiễn để trình Quốc hội xem xét, quyết định.
Về việc điều chỉnh Chương trình năm 2023 theo thẩm quyền của UBTVQH, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết, để xử lý các vấn đề thực tiễn phát sinh, kịp thời thể chế hóa chủ trương của Đảng trong các văn bản mới, bảo đảm thời gian cho các cơ quan kịp chuẩn bị hồ sơ trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 5, thực hiện quy định tại Điều 51 của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, UBTVQH đã quyết định bổ sung vào Chương trình năm 2023 các dự án luật, dự thảo nghị quyết sau:
Trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua tại Kỳ họp thứ 5 theo quy trình tại một kỳ họp đối với 2 dự án luật, 3 dự thảo nghị quyết, bao gồm: (1) Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công an nhân dân; (2) Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam và Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam; (3) Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Thành phố Hồ Chí Minh; (4) Nghị quyết của Quốc hội sửa đổi Nghị quyết số 85/2014/QH13 về việc lấy phiếu tín nhiệm, bỏ phiếu tín nhiệm đối với người giữ chức vụ do Quốc hội, Hội đồng nhân dân bầu hoặc phê chuẩn và (5) Nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế giá trị gia tăng (dự kiến đưa vào Nghị quyết kỳ họp thứ 5).
Trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 5 và thông qua tại Kỳ họp thứ 6 đối với 2 dự án luật, bao gồm: (1) Luật Căn cước công dân (sửa đổi); (2) Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi).
UBTVQH báo cáo và đề nghị Quốc hội cho điều chỉnh Chương trình năm 2023:
Bổ sung 4 dự án luật, bao gồm: Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp; Luật Thủ đô (sửa đổi); Luật Tổ chức Tòa án nhân dân (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản vào Chương trình năm 2023 trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 6 và thông qua tại Kỳ họp thứ 7. Bổ sung dự án Pháp lệnh Chi phí tố tụng vào Chương trình năm 2023.
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng, đối với 3 dự án luật đã được Quốc hội khóa XIV cho ý kiến gồm: Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở; Luật Đường bộ; Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ: Chính phủ đề nghị bổ sung vào Chương trình năm 2023 và đã trình hồ sơ đầy đủ của 3 dự án.
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết, tại phiên họp chuyên đề pháp luật tháng 4/2023, UBTVQH đã xem xét việc đề nghị Quốc hội cho bổ sung vào Chương trình năm 2023 đối với 3 dự án luật và nhận thấy, Chính phủ đã nghiêm túc nghiên cứu, tiếp thu, giải trình đầy đủ ý kiến chỉ đạo của Bộ Chính trị, ý kiến của các cơ quan hữu quan và ý kiến của đại biểu Quốc hội khóa XIV, làm rõ cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý, cơ sở thực tiễn, sự cần thiết ban hành và nội dung chính của 3 dự án luật.
Do đó, UBTVQH tán thành trình Quốc hội xem xét, quyết định bổ sung 3 dự án luật này vào Chương trình năm 2023 và thống nhất với đề xuất của Chính phủ trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 5, thông qua tại Kỳ họp thứ 6 đối với dự án Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở.
Về tiến độ trình Quốc hội dự án Luật Đường bộ và dự án Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ: Trên cơ sở cân đối số lượng các dự án luật thuộc lĩnh vực quốc phòng, an ninh dự kiến trình Quốc hội trong năm 2023, UBTVQH thống nhất với Chính phủ báo cáo Quốc hội cho đưa vào Chương trình để trình Quốc hội cho ý kiến về 02 dự án luật này tại kỳ họp thứ 6, thông qua tại kỳ họp thứ 7. Trường hợp các dự án được chuẩn bị tốt, qua thảo luận tại Quốc hội đạt sự đồng thuận cao, UBTVQH sẽ báo cáo Quốc hội đẩy nhanh tiến độ để thông qua ngay tại kỳ họp thứ 6.
Về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024, UBTVQH trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 7 đối với 10 dự án, trong đó có 8 dự án luật đã được Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 6, bao gồm: (1) Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi); (2) Luật Lưu trữ (sửa đổi); (3) Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp; (4) Luật Đường bộ; (5) Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ; (6) Luật Thủ đô (sửa đổi); (7) Luật Tổ chức Tòa án nhân dân (sửa đổi); (8) Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản; và 2 dự án trình Quốc hội xem xét, thông qua theo quy trình tại một kỳ họp, bao gồm: (9) Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cảnh vệ; (10) Nghị quyết về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025.
UBTVQH trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 7 và thông qua tại Kỳ họp thứ 8 đối với 9 dự án luật, bao gồm: (1) Luật Công chứng (sửa đổi); (2) Luật Công đoàn (sửa đổi); (3) Luật Di sản văn hóa (sửa đổi); (4) Luật Địa chất và khoáng sản; (5) Luật Phòng không nhân dân; (6) Luật Quy hoạch đô thị và nông thôn; (7) Luật Tư pháp người chưa thành niên; (8) Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược và (9) Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật như tiến độ do các cơ quan đề xuất.
UBTVQH trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 8 đối với 2 dự án luật, bao gồm: (1) Luật Chuyển đổi giới tính và (2) Luật Việc làm (sửa đổi).
Điều hành phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, dự kiến chương trình xây dựng luật lần này đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội chuẩn bị từ sớm và rất kỹ lưỡng trên cơ sở đề nghị của Chính phủ, Tòa án nhân dân tối cao, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam vàđại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí.
Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết, điểm khác biệt so với các năm trước là dự kiến chương trình được các cơ quan đề xuất đúng thời hạn theo quy định của pháp luật, số lượng dự án đề nghị tương đối lớn, đặc biệt, đại biểu Nguyễn Anh Trí trình đề xuất xây dựng Luật Chuyển đổi giới tính. Ngoài ra, trong tờ trình cũng có nội dung đánh giá về công tác xây dựng pháp luật từ đầu nhiệm kỳ đến nay, đưa ra một số giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác này trong thời gian tới.