Một trong những biện pháp hiệu quả và khá đơn giản trong việc phòng ngừa dịch bệnh cho trẻ (và cả người lớn) là rửa tay sạch sẽ.
Theo thống kê của tổ chức UNICEF, tại Việt Nam chỉ có 12% số người dân có thói quen rửa tay bằng xà phòng và nước sạch trước khi ăn, và chỉ có 16% rửa tay bằng xà phòng sau khi đi nhà vệ sinh. Đây chính là nguyên nhân khiến người dân, đặc biệt là trẻ em dễ bị mắc các bệnh nhiễm khuẩn qua đường hô hấp và tiêu hóa như tiêu chảy, tả, lỵ, tiêu chảy do Rôta virus, nhiễm giun sán, nhiễm cúm, bệnh tay chân miệng, nhiễm sởi...Tạo một thói quen giữ sạch đôi tay cho mình và cho trẻ chính là một thói quen đời thường rất có lợi cho sức khỏe, phụ huynh cần phát huy và nhân rộng trong quá trình phát triển của trẻ. Thói quen này nên tập cho trẻ càng sớm càng tốt, khi trẻ bắt đầu có ý thức về vệ sinh cá nhân.Nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng của việc giữ sạch đôi tay của trẻ là điều thiết thực nhất vì một cuộc sống tốt đẹp hơn cho trẻ trong tương lai, trong đó bàn tay của người giữ trẻ cũng cần đảm bảo sạch sẽ để nâng cao hiệu quả phòng bệnh cho trẻ vì trên thực tế chỉ có khoảng 5% những người chăm sóc trẻ rửa tay với xà phòng trước khi cho trẻ ăn và có tới 60% người mẹ cho rằng rửa tay với xà phòng là không cần thiết. Đây là những suy nghĩ chưa tích cực của các bậc phụ huynh trong cơn bão “dịch bệnh” đang đe dọa và tàn phá sức khỏe của những thiên thần bé nhỏ ngày càng thêm nghiêm trọng.Rửa tay bằng xà phòng là một hành động nhỏ nhưng có ý nghĩa rất lớn trong phòng chống dịch bệnh (ở đây chưa đề cập đến rửa tay bằng nước sát khuẩn phòng Covid -19). Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng là một trong những cách tốt nhất để tránh bị bệnh và lây lan bệnh tật cho cơ thể. Các nghiên cứu cho thấy, bàn tay của một người có thể mang tới 4,6 triệu mầm bệnh (tập trung số lượng lớn ở kẽ tay và kẽ móng tay).
Trong quá trình hoạt động hàng ngày, mỗi người sẽ thường xuyên va chạm vào mọi người hoặc các bề mặt, phát sinh việc tích lũy nhiều vi khuẩn trên tay. Sau đó, họ có thể lây nhiễm bệnh tật cho chính bản thân bằng các hành động vô tình như đưa vi khuẩn chạm vào mắt, mũi hay miệng. Mặc dù, chúng ta không thể giữ tay vô trùng, nhưng việc rửa tay thường xuyên bằng xà phòng có thể giúp mỗi người hạn chế chuyển giao và lây lan các vi khuẩn, virus sang người khác và ngược lại.Kết quả nghiên cứu cho thấy với một thói quen “rất đời thường” là rửa tay thường xuyên sạch sẽ đã làm giảm tới 35% khả năng lây truyền vi khuẩn gây bệnh tiêu chảy, chính là nguyên nhân gây tử vong cho hàng triệu người mỗi năm trên toàn thế giới. Việc rửa tay cũng có thể làm giảm rủi ro nhiễm khuẩn tiêu chảy tới 47%, giảm đáng kể tình trạng nhiễm khuẩn đường hô hấp cấp từ 19 - 45% và phòng ngừa rất hiệu quả căn bệnh tay chân miệng ở trẻ em.Mọi người cần nhắc trẻ rửa tay vào 5 thời điểm quan trọng sau đây: Sau khi sử dụng nhà vệ sinh; sau khi sinh hoạt hoặc chơi đùa ngoài trời; sau khi tiếp xúc hoặc chăm sóc người bệnh như thay quần áo, tã lót, chăm sóc vệ sinh…; sau khi ho, hắt hơi hoặc sổ mũi làm dính các chất dịch tiết trên đôi bàn tay; trước khi vào bữa ăn, đặc biệt là trước khi chế biến thức ăn cho gia đình.