Huy động vốn tăng khoảng 5,9%
Tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 9/2023 được tổ chức vừa qua, Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú cho biết, tính đến 30/9, huy động vốn đã tăng khoảng 5,9% so với cuối năm 2022, với tổng vốn huy động đạt khoảng 12,9 triệu tỷ đồng. Trong khi cùng kỳ năm ngoái huy động đạt mức tăng trưởng 7,68%.
Về tín dụng, hiện tỷ lệ tăng trưởng có tăng dù mức tăng so với năm ngoái còn thấp hơn khá nhiều. Nguyên nhân là do nhiều lý do khách quan, trong đó có khó khăn đến từ nền kinh tế, tác động của nước ngoài và khó khăn của DN trong nước. Tính đến 20/9, tín dụng tăng 5,91% so với cuối năm 2022 thì đến 30/9 đã vào khoảng 6,1-6,2%. Tổng dư nợ là 12,630 triệu tỷ đồng.
Ngoài ra, tín dụng chính sách cho người nghèo, người thu nhập thấp 9 tháng qua đã tăng rất cao ở mức 8,19% so với cuối năm trước, với dư nợ cho vay 306 nghìn tỷ đồng cho 6,7 triệu khách hàng vay vốn. Về diễn biến lãi suất, theo số liệu gần nhất, mức giảm trung bình của cho vay, nhất là những khoản cho vay mới đã giảm khoảng 1-1,5%.
Vào đầu năm, Ngân hàng Nhà nước tính toán mức giảm lãi suất khoảng 1% năm nay đã là tích cực nhưng với những thông điệp mạnh mẽ đưa ra từ đầu năm, sau 9 tháng nhìn lại có thể nói là chính sách tiền tệ đã rất cởi mở, nới lỏng. Hiện nay, lãi suất bình quân đối với những khoản cho vay ngắn hạn là 5,5% - 7%/năm; cho vay trung, dài hạn từ 8,5% - 10%/năm (với các khoản cho vay mới).
Về phản ánh các trường hợp lãi suất vay cao, Phó Thống đốc lý giải: Lãi suất của những khoản dư nợ trước đây chưa đến kỳ trả nợ và trả lãi thì có độ trễ. "Do huy động của các ngân hàng thương mại trước đây có giai đoạn ở mức rất cao, thậm chí từ 10-12%, nên độ trễ hiện nay theo sự tính toán lãi suất ở mức khoảng từ 9-12%. Tuy nhiên, các ngân hàng thương mại khi chưa đến kỳ các DN trả lãi, ngân hàng và DN đều có sự thống nhất hỗ trợ trong giai đoạn khó khăn", lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước nói.
Triển khai nhiều giải pháp trọng tâm
Liên quan đến vấn đề tăng khả năng tiếp cận vốn tín dụng cho DN, Phó Thống đốc khẳng định: Việc mở rộng tín dụng đã được Ngân hàng Nhà nước đặt ra ngay từ đầu năm với nhiều giải pháp đồng bộ, quyết liệt. Bởi nếu không đẩy mạnh tăng cường nguồn lực hỗ trợ DN để DN khó khăn, đóng cửa, giải thể, làm sao có sức mạnh khôi phục được nền kinh tế sau 2 năm đại dịch cộng với tác động kép từ tình hình thế giới và trong nước.
Vì vậy, ngành ngân hàng đã triển khai nhiều giải pháp trọng tâm. Cụ thể như tạo thanh khoản và dư địa cho ngân hàng. “Không có chuyện thiếu room tín dụng, ngân hàng thoải mái trong nguồn lực cho vay. Ngân hàng Nhà nước cũng tạo nguồn lực giá rẻ cho ngân hàng thương mại hạ lãi suất. 1 tháng gần đây là các ngân hàng đã đua nhau hạ lãi suất”- Phó Thống đốc nhấn mạnh.
Cùng với đó là Ngân hàng Nhà nước rà soát lại các văn bản quy phạm pháp luật tạo dư địa pháp lý cho các tổ chức tín dụng cung ứng sản phẩm mới, tạo thêm cạnh tranh, điều kiện cho vay nhiều hơn, đồng thời cũng tạo thêm điều kiện buộc các ngân hàng thương mại phải tính đến câu chuyện giữ khách hàng và hạ lãi suất; Cho phép tái cơ cấu lại các khoản nợ, khoản lãi đến hạn nếu còn khó khăn.
Ban hành các gói tín dụng ưu đãi như cho vay mua nhà ở xã hội, hỗ trợ DN thủy sản, lâm sản…; tăng cường các chương trình kết nối ngân hàng – DN; tăng cường tín dụng chính sách, tín dụng tiêu dùng, chống tín dụng đen; cải cách thủ tục hành chính, hạ phí để tạo thuận lợi cho DN; tổ chức hội nghị đối thoại với DN, các thành phần kinh tế để tháo gỡ vướng mắt ngay tại cơ sở…
Giải pháp cuối cùng là hỗ trợ thị trường trái phiếu DN. Thứ nhất là các ngân hàng tiếp tục phát hành trái phiếu nếu đủ điều kiện đảm bảo an toàn. Thứ hai là tham gia với tư cách là nhà đầu tư vào các trái phiếu của DN. Hiện nay chúng tôi đang duy trì 4 tổ chức tín dụng với số trái phiếu trên 231 nghìn tỷ đồng. Thông qua các giải pháp trên, chúng ta rất mong tín dụng sẽ đạt mức như kỳ vọng, tháo gỡ khó khăn cho DN, thúc đẩy nền kinh tế.
Hy vọng trong 3 tháng cuối năm, thông lệ tín dụng sẽ tăng nhanh lên. Ngân hàng sẽ thực hiện các biện pháp quyết liệt cùng với sự đồng hành của các địa phương, tạo điều kiện để tháo gỡ khó khăn cho DN vươn lên trong bối cảnh kinh tế khó khăn.
