Quy định về quản lý hồ
Một số hồ ở nội thành Hà Nội như hồ Bảy Mẫu trong Công viên Thống Nhất, hồ Thủ Lệ trong Vườn Bách thú Hà Nội, hồ Nghĩa Đô trong Công viên Nghĩa Đô hay hồ Yên Sở… đóng vai trò là khu vực điều tiết khí hậu và điều hòa lưu lượng nước thải trong TP.
Hiện nay UBND TP Hà Nội đã có quyết định số 41/2016/QĐ-UBND ngày 29/09/2016 về việc phân cấp quản lý nước một số lĩnh vực hạ tầng, kinh tế - xã hội trên địa bàn TP. Cụ thể, Xí nghiệp Quản lý duy trì hồ - thuộc Công ty TNHH MTV Thoát nước Hà Nội là đơn vị quản lý trực tiếp các hồ khác trên địa bàn TP Hà Nội.
Như thế, nói về công tác quản lý các hồ của Hà Nội có tới 3 lực lượng, chính quyền địa phương quản lý địa bàn, công an phường quản lý an ninh, trật tư và Xí nghiệp Quản lý duy trì hồ quản lý mặt nước, về lý thuyết sẽ rất chặt chẽ, nhiều đơn vị cùng tham gia.
Chưa kể, để thắt chặt hơn nữa công tác quản lý các hồ, ngày 19/9/2017, TP Hà Nội đã có ban hành văn bản số 8866/VP-ĐT về xử lý việc nuôi, thả cá trên các hồ nội thành Hà Nội. Cụ thể, nghiêm cấm nuôi cá, câu cá, đánh lưới và các hoạt động đánh bắt tự phát khác tại các hồ do UBND TP Hà Nội quản lý.
Thực trạng tại hồ Định Công, Đầm Sòi
Dạo quanh một vòng các hồ tại các quận nội thành mới thấy hết sự phức tạp của công tác quản lý. Mặc dù có lệnh cấm của TP nhưng không khó để người ta vẫn thấy các cần thủ "tác nghiệp" tại các hồ. Thậm chí, tháng 5/2022 do bị cá kéo cần câu ra giữa hồ Hoàng Cầu (quận Đống Đa), cần thủ 28 tuổi bơi ra để lấy lại cần bị đuối nước, tử vong.
Một trong những điểm nóng đó là tình trạng câu cá trái phép các hồ Định Công, Đầm Sòi (phường Định Công) mà nhiều lần báo đài, dư luận đã phản ánh.
Điều này khiến cho không gian đi bộ tập thể dục, sinh hoạt công cộng của người dân địa phương bị thu hẹp, an ninh trật tự địa bàn bị xáo trộn do tụ tập đông người.
Ô dù, ghế của các cần thủ chắn lối đi lại của người dân quanh bờ hồ, đã xảy ra tình trạng ăn cắp cần câu, đồ dùng cá nhân của những người đi câu.
Trước đây, tại các hồ này có hàng chục cần thủ, dùng đủ loại câu Lục, câu Đài Loan, câu Lure suốt ngày, thậm chí “nhà hồ” còn tổ chức các cuộc thi câu, giá trị giải thưởng cao, quảng bá rầm rộ trên mạng xã hội, ngẫu hứng Ban tổ chức còn livestream trên YouTube, Facebook.
Những người am hiểu nghề câu thì đều biết nếu như câu Đài (như hồ Đầm Sòi), có thể là khách vãng lai còn câu Lục, người câu phải phải có thời gian "tạo ổ" dụ cá bằng cách thuê dịch vụ bơi thuyền thả mồi (ốc xay, thính làm bằng thóc mầm, ngô mầm) cách bờ 50-70m thì phải có hẳn một đội quân chuyên nghiệp mới có thể đem về những cá chép, trắm, trôi nặng có khi trên 10kg được.
Không khó để thấy những chiếc thuyền đi thả thính, mồi câu, những vệt sơn phân lô bên bờ hồ và những tấm vé dịch vụ 300.000 đồng (slot 4, 5 giờ) và 500.000 đồng (9 giờ)… rao quảng cáo trên các fanpage (hồ Đài Đầm Sòi, hồ Câu Định Công). Nghĩa là những phản ánh của người dân, báo chí là có và tình trạng câu cá trái phép không được Xí nghiệp Quản lý duy trì hồ giải quyết triệt để là có thật. Vai trò quản lý của Xí nghiệp Quản lý duy trì hồ tỏ ra khá mờ nhạt dù trụ sở đặt cách hồ Thành Công không xa.
Mới đây, Chủ tịch UBND quận Hoàng Mai Nguyễn Minh Tâm đã đi kiểm tra công tác quản lý hồ Định Công, có những chỉ đạo UBND phường Định Công và lực lượng Công an phường tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát. Bà Nguyễn Thị Phượng - Chủ tịch UBND phường Định Công cho biết: “Chính quyền phường đã có nhiều cuộc họp với Công an, Xí nghiệp Quản lý duy trì hồ để phối hợp công tác quản lý hồ Định Công, Đầm Sòi, kiên quyết xử lý các vi phạm”.
Hiện các trang fanpage hồ Đài Đầm Sòi, hồ Câu Định Công đều “im ắng” sau các đợt ra quân của Công an và UBND phường Định Công. Nhưng rõ ràng với diện tích mặt nước trên 22ha như hồ Định Công thì nếu không có sự đồng thuận, ủng hộ của Nhân dân, để người dân nhận thức sâu sắc rằng, cải tạo môi trường sống thông qua làm sạch ao, hồ trước hết là để cho chính mình thụ hưởng thì khó có thể chấm dứt được tình trạng tổ chức câu cá trộm như nhiều năm qua.
Phải để người dân vào cuộc
Để ao, hồ về với chức năng vốn có là những điểm giữ nước mưa, chống úng ngập, tạo cảnh quan môi trường, điều hòa khí hậu; tạo nhiều điểm vui chơi, sinh hoạt cộng đồng dân cư trong những dịp lễ, Tết truyền thống, các quận, huyện có cách làm khác nhau. Điển hình cho công tác quản lý ao, hồ phải kể đến kinh nghiệm của huyện Thanh Oai.
Đầu năm 2021, UBND huyện Thanh Oai đã xây dựng đề án "Tăng cường và nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng đất ao, hồ, đất bãi bồi ven sông, đất chưa sử dụng, đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích (do UBND cấp xã quản lý) trên địa bàn huyện Thanh Oai giai đoạn năm 2021 - 2025 và những năm tiếp theo”.
Đề án cũng đã được HĐND huyện Thanh Oai khóa XIX thông qua tại kỳ họp thứ 19 góp phần làm thay đổi nhận thức, cũng như ý thức trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, chính quyền các cấp và của Nhân dân trong công tác bảo vệ, quản lý ao, hồ. Không khoán trắng cho vài cá nhân làm lợi còn cộng đồng lại gánh chịu những hệ lụy không đáng có.
Ngoài nguồn vốn ngân sách đầu tư các dự án kè, cứng hóa, bảo vệ ao, hồ, hệ thống chiếu sáng kết hợp làm cảnh quan, làm điểm sinh hoạt cộng đồng huyện Thanh Oai còn chú trọng huy động nguồn xã hội hóa: Khuyến khích sự ủng hộ tự nguyện của các tổ chức, cá nhân tham gia bằng công trình, bằng tiền, bằng ngày công, vật chất hoặc tham gia tư vấn, quản lý duy trì, bảo vệ ao, hồ.
Năm 2022, các tổ chức Đảng của quận Hoàng Mai đã đăng ký 840 chuyên đề sinh hoạt, theo hướng bám sát vào các tình hình thực tế của tổ dân phố, bước đầu phát huy được tác dụng. Phải chăng các chi bộ tổ dân phố quanh khu vực hồ Định Công, Đầm Sòi (phường Định Công) phải vào cuộc, xây dựng các nghị quyết chuyên đề quản lý tốt 2 hồ này, để người dân nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, giữ gìn cảnh quan xung quanh khu vực ao, hồ, từ đó mới đem lại hiệu quả lâu dài, bền vững.
