Lạng Sơn: hợp tác xã làm “bà đỡ” cho nông sản, nông dân yên tâm làm giàu

Hiện xã Chi Lăng có 11 HTX hoạt động trong lĩnh vực nông - lâm nghiệp. Trong số đó, nhiều mô hình đã chứng minh hiệu quả trong việc tổ chức sản xuất và hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm cho thành viên và người dân địa phương.

Tiêu biểu là HTX Thương mại, dịch vụ nông lâm nghiệp Quang Huy. Thành lập năm 2021, HTX nhanh chóng xác định tiêu thụ nông sản là hướng đi trọng tâm. Theo ông Hồ Văn Học, Giám đốc HTX, sản lượng nông sản trên địa bàn phong phú nhưng thường gặp khó khăn về đầu ra. Từ thực tế đó, HTX đã chủ động làm đầu mối tiêu thụ hơn 1.500 tấn sắn, na, vải mỗi năm cho nông dân.

Cùng chung định hướng, HTX Nông sản huyện Chi Lăng thành lập từ năm 2018, cũng hoạt động hiệu quả trong việc kết nối tiêu thụ nông sản. Bà Nguyễn Thị Lý, Giám đốc HTX, cho biết đơn vị đã tích cực quảng bá sản phẩm qua các nền tảng số, kết nối với đối tác từ nhiều tỉnh, thành phố. Mỗi năm, HTX tiêu thụ khoảng 1.000 tấn nông sản gồm ớt, na, rau củ cho thành viên và nông dân vùng lân cận.

Từ khi có HTX bao tiêu, người dân yên tâm đầu tư sản xuất hơn. Ông Đỗ Khắc Thu, hộ trồng na tại xã Chi Lăng, chia sẻ: “Gia đình tôi có 500 cây na, thu hoạch khoảng 4 tấn quả/năm. Trước đây phải tự mang đi chợ bán, rất vất vả và giá cả thì bấp bênh. Từ khi liên kết với HTX, đầu ra được đảm bảo, giá bán ổn định và cao hơn thị trường. Gia đình có động lực đầu tư chăm sóc, nâng cao chất lượng quả”.

Không chỉ riêng 2 HTX kể trên, các HTX còn lại tại Chi Lăng cũng tích cực mở rộng liên kết tiêu thụ nông sản. Theo ông Vi Thiện Việt, Chủ tịch UBND xã Chi Lăng, sản lượng nông sản được các HTX tiêu thụ đạt khoảng 15.000 tấn/năm. Đây là con số đáng ghi nhận, cho thấy vai trò rõ nét của HTX trong tổ chức sản xuất và kết nối thị trường.

Bên cạnh sự chủ động từ các HTX, thời gian qua, các cấp, ngành tỉnh Lạng Sơn đã có nhiều chính sách đồng hành hỗ trợ. Từ năm 2021 đến nay, đã có gần 900 triệu đồng được hỗ trợ cho 25 lượt HTX để xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc, quảng bá sản phẩm, tham gia hội chợ và giới thiệu hàng hóa. Đồng thời, các đơn vị chức năng còn tổ chức các lớp tập huấn về quản trị, phát triển thị trường; hỗ trợ đưa trí thức trẻ về làm việc tại HTX; tạo điều kiện tiếp cận vốn ưu đãi và các chương trình hỗ trợ sản xuất.

Theo ông Liễu Xuân Du, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Lạng Sơn, một số HTX nông lâm nghiệp ở Chi Lăng đã tận dụng tốt lợi thế địa phương và vai trò “bà đỡ” để hỗ trợ nông dân tiêu thụ sản phẩm. Nhờ vậy, HTX không chỉ đảm bảo lợi ích kinh tế cho thành viên mà còn góp phần ổn định sản xuất trên địa bàn.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, một số thách thức cũng cần được lưu tâm. Phần lớn các HTX vẫn có quy mô nhỏ, năng lực quản lý còn hạn chế. Việc ứng dụng công nghệ số trong xúc tiến thương mại còn manh mún, thiếu đồng bộ. Đầu ra tuy được hỗ trợ nhưng chưa thật sự bền vững, phụ thuộc vào một vài thị trường truyền thống.

Mặt khác, nguồn lực đầu tư cho HTX còn khiêm tốn. Việc tiếp cận các chính sách hỗ trợ dù đã được cải thiện nhưng vẫn gặp không ít rào cản về thủ tục, năng lực lập hồ sơ. Bài toán nhân lực chất lượng cao cho HTX cũng là vấn đề dài hạn.

Trong bối cảnh đó, để HTX tiếp tục phát huy vai trò là cầu nối giữa sản xuất - thị trường, cần có sự vào cuộc đồng bộ hơn từ các cơ quan quản lý, sự liên kết chặt chẽ giữa HTX với doanh nghiệp, cũng như nâng cao năng lực nội tại của HTX. Bên cạnh đó, cần duy trì các chính sách hỗ trợ truy xuất nguồn gốc sản phẩm, xây dựng thương hiệu, phát triển thương mại điện tử… để mở rộng kênh tiêu thụ cho nông sản địa phương.