Ngày 27/4, UBND huyện Lý Sơn phối hợp với Sở VHTT&DL tỉnh Quảng Ngãi long trọng tổ chức lễ đón Bằng công nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Lễ hội đua thuyền tứ linh.
Dù trải qua gần 200 năm, Lễ hội đua thuyền tứ linh (Long, Lân, Quy, Phụng) ở Lý Sơn vẫn được bảo tồn, gìn giữ và phát huy đến tận ngày nay.
Các bô lão ở Lý Sơn cho biết, Lễ hội đua thuyền tứ linh được tổ chức lần đầu tiên vào năm 1827 khi các tộc họ từ đất liền ra khai khẩn mở mang đất đảo. Lễ hội đua thuyền tứ linh được tổ chức từ ngày mùng 4 - 8 Tết Nguyên đán hàng năm, với mục đích cầu mong thần linh che chở, phò trợ, cầu cho mưa thuận gió hòa, làng xóm yên bình, mùa màng tươi tốt.
Đồng thời, thông qua lễ hội này, các tộc họ trên đảo sẽ chọn ra những trai đinh khỏe mạnh, can trường để sung vào đội dân binh, có nhiệm vụ dong thuyền ra khơi dựng bia, cắm mốc xác lập chủ quyền tại 2 quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa.
Theo các nhà nghiên cứu, tuân mệnh triều Nguyễn dong thuyền mở cõi Hoàng Sa, người Lý Sơn tại các làng đã chọn ra những chàng trai khỏe nhất và giỏi bơi lội nhất tham gia tranh đua. Từ cuộc tranh đua này chọn ra những người giỏi nhất để đi Hoàng Sa, Trường Sa dưới triều nhà Nguyễn năm 1827, nội dung này được ghi chép tại gia phả của các tộc họ trên đảo.
Đối với cư dân đảo Lý Sơn, Lễ hội đua thuyền tứ linh không đơn thuần là một môn thể thao mà còn mang tính tâm linh, bởi các thuyền đua được mô tả thành những con vật tượng trưng cho sức mạnh.
Với vai trò quan trọng trong đời sống văn hóa lâu đời của người dân Lý Sơn, đến tháng 9/2020, Lễ hội đua thuyền tứ linh được Bộ VHTT&DL đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Theo ông Lê Văn Ninh - Phó Chủ tịch UBND huyện Lý Sơn, để gìn giữ, bảo tồn và phát huy giá trị Lễ hội đua thuyền tứ linh, huyện đã tổ chức điều tra, khảo sát, nghiên cứu lập hồ sơ khoa học để đề nghị công nhận lễ hội này là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
“Thời gian qua, huyện cũng thường xuyên tái hiện không gian lễ hội trong dịp Tết Nguyên đán, dịp lễ Khao lề thế lính Hoàng Sa, sự kiện Tuần lễ Văn hóa - Du lịch. Huyện sẽ tiếp tục tăng cường tuyên truyền về bảo tồn văn hóa phi vật thể Lễ hội đua thuyền để người dân có ý thức bảo vệ di sản, đặc biệt là phải gìn giữ nguyên trạng hình thù bộ đầu, đuôi tứ linh từ xưa”, ông Lê Văn Ninh cho hay.
Dịp này, huyện Lý Sơn cũng tổ chức hội đua thuyền truyền thống tứ linh với sự tham gia của 8 đội thuyền thuộc 2 làng An Vĩnh và An Hải.
