“Nóng lạnh” theo thị trường
Tại hội nghị tổng kết công tác Đảng, hoạt động sản xuất kinh doanh năm 2022 và triển khai kế hoạch, giải pháp năm 2023 của Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex) mới đây, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐQT Vinatex Lê Tiến Trường khẳng định, năm 2022 là năm trải nghiệm đặc biệt với những người làm dệt may khi chứng kiến thị trường đầu năm tăng trưởng “quá nóng”, cuối năm lại rơi vào tình trạng “nguội lạnh”. Song sự nỗ lực vượt khó, chung tay của người lao động góp phần hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu đề ra.
Minh chứng ở những con số sản xuất kinh doanh năm 2022 được Tổng Giám đốc Tập đoàn Dệt may Việt Nam Cao Hữu Hiếu thông tin. Dù tổng cầu dệt may giảm 6% so với cùng kỳ; thị trường bông, sợi biến động mạnh, cơ cấu sản phẩm may thay đổi, đơn hàng ít, giá gia công giảm nhưng tổng kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may Việt Nam đạt khoảng 44,5 tỷ USD, tăng 10,4% so với cùng kỳ năm 2021. Trong đó, xuất khẩu đi các thị trường chính như Mỹ, EU đều tăng, riêng Trung Quốc giảm so với năm 2021.
Đối với Vinatex, doanh thu hợp nhất đạt 19.535 tỷ đồng, đạt 108% kế hoạch, tăng 15% so cùng kỳ; lợi nhuân hợp nhất đạt 1.090 tỷ đồng, đạt 115% kế hoạch, tương đương 75% năm 2021. Để có được kết quả tích cực trong khó khăn, biến động khó lường trong năm 2022 là nhờ sự linh hoạt, nhạy bén trong công tác dự báo và điều hành.
“Ngành dệt may Việt Nam chủ yếu là xuất khẩu nên bị ảnh hưởng lớn bởi tổng cầu của thế giới. Trong khi đó, tổng cầu của thế giới lại phụ thuộc vào sự tăng trưởng kinh tế, lạm phát, việc làm, thu nhập của người dân tại các quốc gia” – ông Cao Hữu Hiếu chỉ ra. Bức tranh thế giới năm 2022 với lạm phát cao nhất trong 40 năm qua là những con số chưa bao giờ xảy ra. Do đó, người dân sẽ thắt chặt chi tiêu, giảm sức mua đối với các mặt hàng không thiết yếu trong đó có dệt may.
Để đẩy mạnh sản xuất kinh doanh, nhiều giải pháp linh hoạt, đáp ứng nhanh nhu cầu đã được đưa ra. Trong đó, giải pháp đối với ngành sợi là bám sát thị trường, mở rộng hoạt động tìm kiếm khách hàng mới; tăng cường kết nối trong chuỗi sản xuất của ngành dệt và ngành may của Tập đoàn nhằm đẩy mạnh tiêu thụ sợi; cân đối lượng tồn kho và tiêu thụ để bảo đảm dòng tiền; luôn quan tâm bảo đảm chất lượng sản phẩm cao và ổn định; bố trí sản xuất linh hoạt để duy trì hoạt động sản xuất tối ưu.
Với ngành may, tận dụng tối đa các đơn hàng, kể cả các đơn hàng ngắn để bảo đảm duy trì sản xuất và giữ chân người lao động; nghiên cứu khả năng chuyển đổi mặt hàng theo nhu cầu thị trường; luôn sẵn sàng lực lượng sản xuất tốt nhất để đón những cơ hội khi thị trường có dấu hiệu hồi phục,...
Tạo chuỗi để vượt khó
Bước sang năm 2023, theo dự báo kinh tế thế giới chưa có dấu hiệu phục hồi, dự báo tổng cầu dệt may thế giới khoảng 700 tỷ USD, giảm 8% so với năm 2022. Các thị trường xuất khẩu chính đều giảm hoặc tăng không đáng kể. Do đó, ông Lê Tiến Trường cho biết, Tập đoàn tập trung vào các giải pháp hình thành chuỗi sản xuất dệt kim trọn gói, phát triển sản xuất xanh, thực hiện thành công công tác chuyển đổi số, phát triển nguồn nhân lực chất lượng. Đặc biệt, cơ cấu lại sản phẩm để duy trì sản xuất và bảo đảm việc làm cho người lao động, tăng cường vai trò thị trường...
Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp Nguyễn Hoàng Anh đánh giá cao những thành tích đạt được trong sản xuất kinh doanh năm 2022 của hơn 150.000 người lao động Vinatex tại 38 tỉnh, thành trong cả nước. Tuy nhiên, Vinatex vẫn còn tiềm ẩn khó khăn, hạn chế mà cụ thể là chuỗi cung ứng nội bộ còn nhỏ, mặt hàng còn giản đơn, xuất phát mới chỉ có sản phẩm dệt kim căn bản là chủ yếu.
Tỷ trọng sản xuất xanh, nguyên liệu xanh, năng lượng xanh còn rất nhỏ trong tổng thể tỷ lệ trang thiết bị công nghệ hiện đại, đã chuyển đổi số còn ít, đổi mới chậm. Hạ tầng quản lý chung của doanh nghiệp còn thấp, chưa đạt chuẩn kết nối toàn diện với các chuỗi cung ứng toàn cầu. Nhân lực, bảo vệ môi trường, trách nhiệm xã hội vẫn là các thách thức cả với yêu cầu trong và ngời nước. Quy mô vốn chủ sở hữu còn nhỏ so với yêu cầu phát triển sản xuất xanh, kinh tế tuần hoàn thời gian tới.
Chủ tịch Nguyễn Hoàng Anh nhấn mạnh, năm 2023, được dự báo còn nhiều khó khăn cho các ngành sản xuất xuất khẩu như dệt may, nhu cầu thế giới chưa có tín hiệu phục hồi do kinh tế vĩ mô thế giới vẫn ở trạng thái bất định, khó dự báo xa. Chính vì vậy, Vinatex cần tập trung ưu tiên cho bảo đảm việc làm, thu nhập cho người lao động, đồng thời giữ, cải thiện tốt hơn vị trí của tập đoàn trong các chuỗi cung ứng. Giữ ổn định tình hình tài chính, dòng tiền để bảo đảm phục vụ sản xuất liên tục.
Đẩy nhanh tốc độ số hoá và chuyển đổi số quá trình sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp, tham gia sâu hơn vào các chuỗi cung ứng toàn cầu. Đồng thời tái cấu trúc doanh nghiệp thành viên cho phù hợp yêu cầu mới của thị trường, tạo chuỗi giá trị nội tại hiệu quả cao.
Tăng tốc thực hiện chiến lược sau khi được các cấp thẩm quyền phê duyệt theo hướng sản xuất xanh, bền vững, từng bước có sản phẩm tuần hoàn. Đa dạng hoá nguồn lực, nhất là nguồn lực tài chính để tăng tốc quá trình đổi mới đúng vào thời điểm có chuyển dịch toàn cầu sang mô hình kinh tế tuần hoàn, không để lỡ thời cơ bước lên bậc thang cao hơn trong chuỗi giá trị,...
Ngành sẵn sàng các giải pháp ứng phó với điều kiện kinh doanh không tích cực. Đặc biệt, kiên định tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu, xây dựng chuỗi cung ứng hoàn chỉnh và phát triển nguồn nhân lực, chuyển đổi số...
Mỗi đơn vị ứng phó một cách khác nhau và không tương đồng. Do vậy, không có đơn thuốc chung cho mọi người, kể cả Vinatex với 40 đơn vị thành viên cũng ứng phó khác nhau. Khi cầu thấp thì ứng phó bằng cách tiêu dùng nội địa, bán thành chuỗi, ngành dệt kết nối ngành may để hệ thống việc làm ổn định, như vậy sẽ liên thông về nguồn vốn lao động và tốt hơn về vốn, giảm tải tồn kho, từ đó sẽ tạo ra dự địa để cạnh tranh có giá tốt hơn và dùng biện pháp đó nhằm giữ việc làm, giữ người lao động.
Chủ tịch HĐQT Vinatex Lê Tiến Trường
