Bộ Công Thương cho hay, việc kiểm tra chi phí sản xuất kinh doanh điện các năm căn cứ trên các tài liệu do EVN và các đơn vị thành viên cung cấp, gồm: Báo cáo hoạt động sản xuất kinh doanh điện đã được kiểm toán bởi Công ty TNHH Deloitte Việt Nam. Báo cáo tài chính hợp nhất sau kiểm toán của EVN, báo cáo tài chính do đơn vị kiểm toán độc lập kiểm toán của Công ty mẹ EVN và các đơn vị thành viên; hợp đồng mua bán điện giữa EVN và các đơn vị phát điện; tách bạch chi phí các khâu phát điện, truyền tải điện, phân phối - bán lẻ điện, phụ trợ và quản lý ngành.
Tổng chi phí sản xuất kinh doanh điện các năm 2021 là hơn 419.031 tỷ đồng, năm 2022 là 493.265 tỷ đồng, bao gồm: chi phí sản xuất kinh doanh điện của các khâu phát điện, truyền tải điện, phân phối - bán lẻ điện và phụ trợ - quản lý ngành. Theo đó, giá thành sản xuất kinh doanh điện năm 2021 là 1.859,90 đồng/kWh, tăng 1,84% so với năm 2020; giá thành sản xuất kinh doanh điện năm 2022 là 2.032,26 đồng/kWh, tăng 9,27% so với năm 2021.
Cụ thể, Bộ Công Thương cho biết, trong năm 2022, tổng chi phí khâu phát điện là hơn 412.243 tỷ đồng, tương ứng với giá thành khâu phát điện theo điện thương phẩm là 1.698,45 đồng/kWh. So với năm 2021, chi phí khâu phát điện năm 2022 tăng hơn 72.855 tỷ đồng.
Tổng chi phí khâu truyền tải điện là hơn 16.854 tỷ đồng, tương ứng với giá thành khâu truyền tải điện theo điện thương phẩm là 69,44 đồng/kWh. Tổng chi phí khâu phân phối - bán lẻ điện là 62.543 tỷ đồng, tương ứng với giá thành khâu phân phối - bán lẻ điện theo điện thương phẩm là 257,68 đồng/kWh.
Tổng chi phí khâu phụ trợ - quản lý ngành là hơn 1.623 tỷ đồng, tương ứng với giá thành khâu phụ trợ - quản lý ngành theo điện thương phẩm là 6,69 đồng/kWh. Tổng khoản bù giá cho chi phí sản xuất kinh doanh điện tại các xã, huyện đảo chưa nối lưới điện quốc gia là 387,55 tỷ đồng.
Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực (Bộ Công Thương) Trần Việt Hòa cho hay, kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh điện năm 2022 của EVN lỗ hơn 36.294 tỷ đồng. Thu nhập từ các hoạt động có liên quan đến sản xuất kinh doanh điện trong năm 2022 là 10.058 tỷ đồng.
Tổng cộng hoạt động sản xuất kinh doanh điện năm 2022 và các hoạt động liên quan đến sản xuất kinh doanh điện (bao gồm thu nhập từ hoạt động tài chính và từ tiền bán công suất phản kháng, lãi tiền gửi…) năm 2022 của EVN lỗ 26.235 tỷ đồng (không tính thu nhập từ sản xuất khác).
Theo kết quả kiểm tra, các khoản chưa hạch toán vào giá thành sản xuất kinh doanh điện năm 2022 bao gồm: phần còn lại khoản chênh lệch tỷ giá thực hiện theo hợp đồng mua bán điện của các đơn vị phát điện năm 2019 với số tiền khoảng hơn 3.015 tỷ đồng; khoản chênh lệch tỷ giá theo hợp đồng mua bán điện năm 2020 với số tiền khoảng 4.566 tỷ đồng; khoản chênh lệch tỷ giá theo hợp đồng mua bán điện năm 2021 khoảng 3.702 tỷ đồng; khoản chênh lệch tỷ giá theo hợp đồng mua bán điện phát sinh năm 2022 khoảng 3.440 tỷ đồng.
Trao đổi tại họp báo, Phó Tổng Giám đốc EVN Nguyễn Xuân Nam cho hay, với khoản lỗ lớn như vậy, việc cân đối tài chính của Tập đoàn rất khó khăn. Vì thế, EVN cũng đã có đề xuất, trình Bộ Công Thương, các cấp có thẩm quyền, Chính phủ nhằm điều chỉnh giá điện vì năm 2022, chi phí đầu vào sản xuất điện tăng khá cao. Chỉ số giá than, khí, dầu, đác biệt than tăng hơn 3 lần, có thời điểm tăng 4-5 lần. Giá dầu tăng 2 lần… Đó là nguyên nhân lớn nhất khiến chi phí sản xuất điện tăng cao.
Bản thân EVN cũng đã thực hiện nhiều giải pháp tiết kiệm chi phí, thực hiện cắt giảm các khoản chi để tiết kiệm khoảng 10.000 tỷ đồng. Ngoài ra EVN còn tiến hành tối ưu hệ thống vận hành nhờ thế EVN chỉ còn lỗ hơn 26 ngàn tỷ đồng. Đây là nỗ lực rất lớn của tập đoàn, ông Nguyễn Xuân Nam cho hay.
“Liên quan đến việc tăng giá điện, theo Quyết định 24/2017/QĐ-TTg về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân, sẽ căn cứ vào thông số đầu vào, nếu thay đổi làm giá điện bình quân tăng từ 3% trở lên thì giá điện sẽ được điều chỉnh” - ông Trần Việt Hòa cho hay.
Trong thời gian qua, EVN đã xây dựng những phương án để điều chỉnh giá điện, Bộ Công Thương và Bộ Tài chính rà soát, kiểm tra báo cáo Thủ tướng Chính phủ theo quy định.
