Bộ GTVT vừa đưa "Dự án nghiên cứu, lựa chọn công nghệ; chế tạo thí điểm và thực hiện chuyển đổi 244 đầu máy đường sắt và 80 toa xe phát điện hiện hữu" vào danh sách đề xuất dự án ưu tiên thực hiện từ năm 2024 sử dụng nguồn hồ trợ từ IPG (nhóm các đối tác quốc tế, gồm Liên minh châu Âu (EU), Vương quốc Anh và Bắc Ireland, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Đức, Pháp, Ý, Canada, Đan Mạch và Na Uy về chuyển đổi năng lượng công bằng), GFANZ (Liên minh các tổ chức tài chính lớn nhất trên thế giới về giảm phát thải) và các đối tác quốc tế khác. Dự kiến thời gian thực hiện dự án trên từ năm 2024 đến 2040, với mục tiêu chuyển đổi, thay thế 244 đầu máy và 80 toa xe sang sử dụng điện, năng lượng xanh.
Liên quan đến đề xuất dự án trên, trong văn bản gửi Bộ GTVT trước đó, Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam (VNR) cho biết, VNR luôn cập nhật thông tin công nghệ của các nước có nền công nghiệp và khoa học kỹ thuật phát triển như Đức, Nhật Bản, Trung Quốc… và đang nghiên cứu sử dụng nguồn năng lượng sạch như hydro, nhiên liệu sinh học, khí nén thiên nhiên, khí nén ni tơ hóa lỏng… để thay thế cho nguồn năng lượng sử dụng nhiên liệu hóa thạch.
Tuy nhiên các dự án này vẫn đang trong giai đoạn nghiên cứu thử nghiệm trên một số tuyến nhất định hoặc đưa vào áp dụng thí điểm tại một số nước khu vực châu Âu phục vụ vận tải hành khách trên tuyến ngắn.
Cụ thể hơn, từ năm 2023, VNR đã làm việc cùng nhiều đối tác sản xuất đầu máy, toa xe như Tập đoàn Tư Dương Trung Quốc, Công ty Đường sắt Nhật Bản JR East để xem xét các công nghệ đầu máy, toa xe phát điện, có mức phát thải thấp, sử dụng điện, pin, hydrogen… dưới hình thức riêng biệt hoặc hybrid với mục tiêu hướng đến phát thải ròng nhà kính về mức 0 vào năm 2050.
Về lộ trình, VNR đề xuất chuyển đổi, thay thế 244 đầu máy và 80 toa xe phát điện của Tổng công ty sang sử dụng điện, năng lượng xanh trong giai đoạn 2024 - 2040, với tổng kinh phí dự kiến là 13.830 tỷ đồng.
Cụ thể: năm 2024 – 2027, nghiên cứu, lựa chọn công nghệ, chế tạo thí điểm 1 đầu máy và 1 toa xe phát điện, với kinh phí dự kiến 100 tỷ đồng. Từ năm 2028 - 2030, mỗi năm chuyển đổi 20 đầu máy và 8 toa xe phát điện với kinh phí 1.160 tỷ đồng/năm.
Đến năm 2031 – 2035, chuyển đổi 80 đầu máy và 30 toa xe, với kinh phí 4.600 tỷ đồng; giai đoạn 2036 – 2040, chuyển đổi 103 đầu máy và 25 toa xe, với kinh phí 5.656 tỷ đồng.
