Lãi quý III nhờ tăng trưởng tín dụng
TPBank cho biết, 9 tháng đầu năm đã hoàn thành 72% kế hoạch lợi nhuận cả năm, với lợi nhuận trước thuế đạt 5.926 tỷ đồng, tăng 35% so với cùng kỳ. VIB lợi nhuận trước thuế 9 tháng đạt 7.800 tỷ đồng, tăng 46% so với cùng kỳ năm 2021. Sacombank báo lãi 4.440 tỷ đồng trong 9 tháng, hoàn thành 84,1% kế hoạch, trong đó tỷ trọng thu ngoài lãi là 39,4%. SHB đạt 9.035 tỷ đồng, tăng tới 79%. SeABank đạt 4.016 tỷ đồng, tăng trưởng 58,7%...
Tại LienVietPostBank, đến hết quý III, ngân hàng này đã cán đích lợi nhuận trước thuế của cả năm 2022, khi đạt hơn 4.800 tỷ đồng. Thu nhập lãi thuần của ngân hàng tăng mạnh so với cùng kỳ năm trước nhờ tín dụng bán lẻ tăng trưởng cao, cùng với các khoản thu lãi, khoản vay cơ cấu Covid-19 của khách hàng đã khôi phục hoạt động kinh doanh… Lãi thuần từ hoạt động dịch vụ của ngân hàng này cũng tăng mạnh đạt hơn 779 tỷ đồng (cùng kỳ đạt 546 tỷ đồng), nhờ phát triển các dịch vụ trọng tâm như bảo hiểm, thanh toán quốc tế, ngân hàng số…
Theo dự báo của Công ty Chứng khoán SSI, nhiều ngân hàng thương mại cổ phần khác cũng sẽ lãi lớn trong quý III. Trong 10 ngân hàng niêm yết được SSI ước đoán lợi nhuận, mức tăng trưởng lợi nhuận cả năm dao động từ 18% đến gần 76%.
Ở nhóm ngân hàng thương mại Nhà nước, SSI dự báo của VCB sẽ đạt 7.400 - 7.600 tỷ đồng, tăng 29 - 33% so với cùng kỳ lợi nhuận trước thuế trong quý III/2022, được thúc đẩy bởi tăng trưởng dư nợ tín dụng và số dư huy động lần lượt là 15% và 3,5% so với đầu năm. Với BIDV, ước tính có thể ghi nhận lợi nhuận trước thuế đạt khoảng 6.000 tỷ đồng, tăng 120% so với cùng kỳ trong quý III năm 2022, được thúc đẩy bởi tăng trưởng dư nợ tín dụng và số dư huy động lần lượt là 10,5% và 2% so với đầu năm.
Dự báo giảm tốc vào cuối năm
Mặc dù tốc độ tăng trưởng vẫn rất lạc quan, song tốc độ tăng trưởng của nhiều ngân hàng đang chậm lại, đặc biệt trong quý IV/2022, do chi phí vốn tăng lên.
Theo dự báo của SSI, năm nay, MSB chỉ tăng trưởng lợi nhuận ròng 19,3%, thay vì mức tăng 92% và 100,6% của năm 2020 và năm 2021. Tương tự, lợi nhuận ròng cả năm của VIB dự báo chỉ tăng gần 30%, thay vì mức tăng hơn 42% và hơn 38% trong 2 năm trước. Tại HDBank, tăng trưởng lợi nhuận năm 2022 dự báo ở mức 25,7%, thấp hơn đáng kể mức tăng 39% năm 2021. Tại MB, lợi nhuận ròng năm nay ước tăng 35,2% so với mức tăng 53,6% năm ngoái.
Nguyên nhân chính khiến tốc độ tăng trưởng lợi nhuận ngân hàng chậm lại là lãi suất huy động tăng đẩy chi phí huy động vốn cao hơn, khiến biên lãi thuần (NIM) sụt giảm. Bên cạnh đó, tốc độ tăng lợi nhuận ngân hàng còn chậm lại, do phải tăng trích lập dự phòng rủi ro để đối mặt với tình trạng nợ xấu gia tăng trong quý IV/2022 và cả năm 2023.
Diễn biến bất lợi của thị trường trái phiếu DN và thị trường bất động sản không chỉ ảnh hưởng đến lợi nhuận ngân hàng, mà còn đe dọa nợ xấu có nguy cơ tăng, nhất là các ngân hàng đã mạnh tay đầu tư trái phiếu, cũng như cho vay bất động sản. Dù tỷ lệ bao phủ nợ xấu của các ngân hàng đã cải thiện rất nhiều thời gian qua, song việc nợ xấu tăng lên sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến lợi nhuận, đặc biệt với những ngân hàng có tỷ lệ bao phủ nợ xấu còn thấp.
TS Lê Xuân Nghĩa cho rằng, ngoài nợ xấu và tái cơ cấu các ngân hàng yếu kém, sở hữu chéo vẫn là vấn đề khó khăn nhất hiện nay. Không hiện hình ở sở hữu trực tiếp, sở hữu chéo ngân hàng ngày càng tinh vi, phức tạp, ở rất nhiều hình thức khác nhau.
Mặc dù vậy, giới phân tích cho rằng, tác động sẽ không giống nhau cho từng ngân hàng. Lợi thế tăng trưởng cuối năm sẽ thuộc về những ngân hàng được cấp thêm room tín dụng trong đợt vừa qua, cùng với những thành viên đẩy mạnh được các nguồn thu ngoài lãi.
Công ty chứng khoán Yuanta Việt Nam cho rằng, với những ngân hàng có tỷ lệ dư tín dụng trên số vốn huy động ngân hàng (LDR) thấp như là HDBank, VIB, VPBank, hoặc các ngân hàng có tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn thấp như là ACB, HDBank, MSB, sẽ ít chịu áp lực hơn.
Đặc biệt, đối với các ngân hàng có tỷ lệ tiền gửi không kỳ hạn (CASA) cao như Techcombank, MB, và Vietcombank sẽ chống chịu tốt hơn trước tác động của xu hướng gia tăng chi phí vốn.
Ngoài ra, các ngân hàng có thế mạnh trong những mảng kinh doanh khác như bán lẻ, bảo hiểm… cũng có khả năng tối ưu lợi suất tài sản tốt hơn.
Về hoạt động ngoài lãi, Công ty Chứng khoán Agribank (Agriseco) kỳ vọng thu ngoài lãi sẽ tiếp tục xu hướng tăng trong nửa cuối năm, với đóng góp chính là khoản thu dịch vụ bancassurance và phí thẻ. Công ty chứng khoán cho biết doanh thu bancassurance hiện chiếm đa số trong doanh thu phí của các ngân hàng. Theo số liệu Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam, tổng doanh thu phí bảo hiểm nhân thọ nửa đầu năm ước đạt hơn 84.000 tỷ đồng (tăng 15,6% so với cùng kỳ).
