Mất cân bằng trong phân bổ các tổ chức hành nghề công chứng

Thực hiện chương trình giám sát viếc chấp hành pháp luật trong hoạt động công chứng trên địa bàn Hà Nội, sáng nay (4/6), đoàn giám sát của Ban Pháp chế HĐND TP đã có buổi làm việc tại Phòng Công chứng số 9 (huyện Mê Linh).

Trưởng phòng Công chứng số 9 Phạm Hữu Hùng chia sẻ: Thành lập tháng 10/2008, Phòng luôn chấp hành chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, nguyên tắc hành nghề, đạo đức nghề nghiệp cũng như các quy định liên quan hoạt động công chứng, chứng thực.

Song, khó khăn hiện nay là khi người dân đến yêu cầu công chứng, việc xuất trình chứng tử, xác nhận tình trạng hôn nhân, giấy khai sinh và các giấy tờ liên quan nhân khẩu của gia đình gặp nhiều vướng mắc, lại thiếu chính xác, nên phần nào ảnh hưởng đến chất lượng hợp đồng giao dịch hoạt động công chứng.

Bên cạnh đó, tổ chức hành nghề công chứng trên địa bàn TP phát triển mạnh với số lượng nhiều nhất cả nước; UBND cấp huyện và UBND cấp xã đồng thời được thực hiện chứng thực hợp đồng, giao dịch, chứng thực bảo sao, chứng nhận chữ ký, chứng nhận bản dịch (Phòng Tư pháp và tổ chức hành nghề công chứng cùng được giao quyền thực hiện), dẫn đến tiềm ẩn nhiều rủi ro, tranh chấp trong hoạt động chứng nhận các hợp đồng giao dịch.

Đặc biệt, theo ông Hùng, việc bỏ quy hoạch phát triển tổ chức hành nghề công chứng đã có hiệu lực pháp luật dẫn đến tổ chức hành nghề công chứng được phát triển giống như doanh nghiệp đủ điều kiện theo luật định Văn phòng công chứng được UBND TP quyết định thành lập. Nhất là có sự mất cân bằng trong phân bổ các tổ chức hành nghề công chứng: Ở những nơi vùng sâu, xa ít hợp đồng giao dịch sẽ không có tổ chức hành nghề công chứng được thành lập hoặc hoạt động; trong khi nơi có nhiều giao dịch thì tổ chức hành nghề công chứng tập trung quá nhiều, gây cạnh tranh không lành mạnh trong hoạt động công chứng. Do vậy, gây ảnh hưởng đến chất lượng, kết quả hoạt động công chứng, tính giá trị pháp lý của văn bản công chứng.

Do đó, Phòng kiến nghị UBND TP có quy định chặt chẽ trong thành lập mới tổ chức hành nghề công chứng, trong đó quy định về đăng ký vị trí, địa điểm đặt các trụ sở bao phủ đều khắp các quận, huyện, chứ không nên quá nhiều tổ chức tại một vị trí trong quận, huyện. Đồng thời, cơ quan quản lý nhân khẩu của quận, huyện cần tạo thuận lợi cho người dân trong xác nhận các nội dung liên quan đến thành viên trong gia đình tại các thời điểm đảm bảo đúng luật, chính xác.

Khẳng định mục đích đợt giám sát là tìm ra giải pháp tháo gỡ khó khăn trong hoạt động công chứng trên địa bàn TP, đoàn giám sát cũng đánh giá, khảo sát thực tế cho thấy Phòng Công chứng số 9 đã thực hiện nghiêm quy định pháp luật, từ việc thu phí, mua BHXH, bảo hiểm nghề nghiệp cho công chứng viên…

Dù vậy, Trưởng Ban Pháp chế HĐND TP Nguyễn Hoài Nam đề nghị Phòng tăng cường kết nối với các cơ quan quản lý Nhà nước, Văn phòng Đăng ký đất đai… ở địa phương hơn, nhằm thực hiện tốt việc ký hợp đồng giao dịch, chứng thực; tránh rủi ro. Liên quan đến hoạt động chuyển đổi, tự chủ, quan điểm của Ban Pháp chế là vẫn duy trì một số phòng công chứng ở những địa bàn khó khăn để phục vụ người dân; song những nơi nào đã đủ điều kiện thì bắt buộc chuyển đổi sang văn phòng công chứng. Phòng Công chứng số 9 nếu thấy đã đủ điều kiện chuyển đổi được thì có thể đề xuất, TP sẽ tạo điều kiện theo đúng quy định pháp luật.