Theo nhận định của Bộ Tư pháp, hiện mỗi sự kiện hộ tịch (sinh, kết hôn, tử, nuôi con nuôi, giám hộ...) được đăng ký vào một sổ riêng, ở nhiều địa bàn khác nhau, khiến cơ quan đăng ký hộ tịch không quản lý được dữ liệu hộ tịch cá nhân, Nhà nước cũng không nắm được sự di/biến động về hộ tịch. Do đó, một điểm mới dự án Luật Hộ tịch đưa ra là xây dựng số định danh công dân. Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường cho biết: Kinh nghiệm một số nước trên thế giới đã thực hiện việc cấp mã số cho công dân để quản lý cho thấy rất có hiệu quả.
Chủ nhiệm Ủy ban KH-CN&MT của Quốc hội Phan Xuân Dũng phát biểu ý kiến về dự án Luật Hộ tịch.Ảnh: Phương Hoa
Theo dự thảo Luật mới, số định danh sẽ được ghi vào sổ bộ hộ tịch, sổ hộ tịch cá nhân và giấy tờ khác của cá nhân theo quy định của pháp luật. Bộ Công an quản lý kho Số định danh công dân và phối hợp với Bộ Tư pháp trong việc cấp, quản lý.
Vấn đề này đã nhận được nhiều sự đồng tình của UBTVQH, tuy nhiên, việc chỉ cấp số định danh cho những ai sinh ra khi Luật đã có hiệu lực cũng gây băn khoăn. Theo Chủ nhiệm Ủy ban VHGDTNTN&NĐ Đào Trọng Thi, trong điều kiện khoa học - công nghệ phát triển như hiện nay, việc cấp số định danh công dân là cần thiết, giúp xác định, truy nguyên danh tính công dân được nhanh chóng, chính xác, bảo đảm... Tuy nhiên, phải có cơ sở hạ tầng tốt mới phát huy được, nếu chưa đồng bộ. Hơn nữa, số định danh công dân chỉ được cấp cho công dân sinh ra kể từ ngày Luật này có hiệu lực là không hợp lý, vì như vậy, đối với hơn 87 triệu người dân sinh ra trước đó vẫn phải quản lý theo cơ chế cũ và như thế sẽ rất phiền toái. Nên xem xét, có thể làm cho trẻ em từ 14 tuổi trở xuống.
Các ý kiến cũng đề nghị làm rõ nội hàm của số định danh công dân thế nào, bao gồm những nội dung gì? Có bảo đảm được quyền bí mật đời tư không…? Vì vậy, Thường trực Ủy ban Pháp luật cho rằng, việc cấp số định danh công dân cần làm rõ những vấn đề đó để tiến tới mỗi người dân chỉ có một mã số quản lý duy nhất dùng chung cho các giấy tờ cá nhân do cơ quan Nhà nước cấp, nếu không thì chỉ thêm tốn kém và gây thêm phiền hà cho người dân. Về sổ hộ tịch cá nhân, có ý kiến lại cho rằng, không cần thiết quy định cấp sổ hộ tịch cá nhân cho mỗi công dân. Bởi lẽ, nếu chỉ với lý do đơn giản là bớt đi một số giấy tờ hộ tịch của công dân mà làm xáo trộn, ảnh hưởng đến tâm lý của người dân, đó là việc làm không thực sự cần thiết. Cùng với đó, nhiều ý kiến cho rằng cần cân nhắc dự án Luật Hộ tịch có giảm được thủ tục hành chính cho người dân hay không, mỗi người dân sẽ có bao nhiêu cuốn sổ để mang theo.
Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng đề nghị, cần phải xem xét kỹ, mỗi một dự án luật ra đời, người dân lại có thêm một cuốn sổ mới, điều này chưa giải quyết vấn đề giảm phiền hà về thủ tục hành chính cho người dân.Chiều cùng ngày, UBTVQH đã nghe báo cáo giám sát thực hiện chính sách đất ở, đất sản xuất của đồng bào dân tộc thiểu số.
