Hội thảo “Phát huy các giá trị và nguồn lực văn hóa xây dựng Thủ đô Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”

Mỗi thiết chế văn hoá truyền thống phải trở thành không gian sáng tạo

Minh An - Ngọc Tú - Thuỷ Tiên
Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi – Sáng 21/3, TP Hà Nội tổ chức Hội thảo khoa học “Phát huy các giá trị và nguồn lực văn hóa xây dựng Thủ đô Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”.

Dự Hội thảo về phía TP Hà Nội có: Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành uỷ, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội TP Đinh Tiến Dũng; Ủy viên T.Ư Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành uỷ Hà Nội Nguyễn Thị Tuyến; Ủy viên T.Ư Đảng, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh; Chủ tịch HĐND TP Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn; Phó Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong. 

Mỗi thiết chế văn hoá truyền thống phải trở thành không gian sáng tạo - Ảnh 1
Các đại biểu dự Hội thảo.
Các đại biểu dự Hội thảo.

Cùng dự có các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Thành uỷ, Thường trực HĐND, UBND, MTTQ; lãnh đạo các sở, ban, ngành, quận, huyện, thị xã trên địa bàn TP.

Về phía khách mời có: PGS.TS Đoàn Minh Huấn - Ủy viên T.Ư Đảng, Tổng Biên tập Tạp chí Cộng sản; GS.TS Phùng Hữu Phú – nguyên Ủy viên T.Ư Đảng, nguyên Phó Bí thư Thường trực Thành uỷ Hà Nội, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận T.Ư; TS Phan Chí Hiếu - Chủ tịch Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam; đại diện Ban Tuyên giáo T.Ư; Hội đồng Lý luận T.Ư.

Tới dự Hội thảo còn có lãnh đạo các tỉnh, TP như Bắc Ninh, Bắc Giang, Hà Nam, Quảng Ninh, Hải Phòng, Hưng Yên, Hà Nam, Vĩnh Phúc, Nam Định, Phú Thọ, Thái Nguyên.

Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành uỷ Hà Nội Đinh Tiến Dũng phát biểu tại Hội thảo.
Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành uỷ Hà Nội Đinh Tiến Dũng phát biểu tại Hội thảo.

Làm rõ hơn nội hàm phát triển Thủ đô “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”

Phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành uỷ Hà Nội  Đinh Tiến Dũng nhấn mạnh: Trong không khí chào mừng kỷ niệm 93 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930 - 3/2/2023); 93 năm Ngày thành lập Đảng bộ TP Hà Nội (17/3/1930 - 17/3/2023), hôm nay, TP Hà Nội tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề: “Phát huy các giá trị và nguồn lực văn hóa xây dựng Thủ đô “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”.

Hội thảo ngày hôm nay là một trong những bước cụ thể hóa Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 5/5/2022 của Bộ chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, những tư tưởng chỉ đạo quan trọng của T.Ư Đảng, Bộ Chính trị, đặc biệt là của đồng chí Tổng Bí thư tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc “Văn hóa thực sự là nền tảng, nguồn lực nội sinh và động lực đột phá cho phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế, đặt văn hóa ngang hàng với kinh tế và các lĩnh vực trọng yếu khác của đất nước”; tiếp tục triển khai các nội dung được thảo luận tại các Hội thảo khoa học do T.Ư tổ chức về thể chế, chính sách và nguồn lực cho phát triển văn hóa ngày 17/12/2022 tại Bắc Ninh và 80 năm Đề cương về văn hóa Việt Nam ngày 27/2/2023 tại Hà Nội.

Uỷ viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành uỷ Đinh Tiến Dũng cùng đại biểu Bộ, ngành tham quan trưng bày trong khuôn khổ Hội thảo.
Uỷ viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành uỷ Đinh Tiến Dũng cùng đại biểu Bộ, ngành tham quan trưng bày trong khuôn khổ Hội thảo.

Kể từ khi Đức Thái tổ Lý Công Uẩn với tầm nhìn chiến lược, đã quyết định dời đô từ Hoa Lư về Thăng Long, mở ra thời kỳ phát triển huy hoàng, đến nay đã hơn 1.000 năm lịch sử. Thăng Long - Hà Nội là vùng đất địa linh nhân kiệt, nơi lắng hồn núi sông ngàn năm, nơi kết nối những mạch nguồn lịch sử và tinh hoa của dân tộc Việt Nam, nơi hội tụ và tỏa sáng tinh thần yêu nước, yêu hòa bình, tình đoàn kết, khát vọng vươn lên, nơi sản sinh, tụ hội những anh hùng, hào kiệt của dân tộc.

Trải qua bao biến thiên, thăng trầm của lịch sử, Thủ đô Hà Nội luôn phát huy vai trò là trái tim của cả nước, là trung tâm đầu não chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế và giao dịch quốc tế của cả nước; nơi đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao và sản sinh ra nhiều nhân tài kiệt xuất của đất nước.

Uỷ viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành uỷ  Đinh Tiến Dũng cho hay: Trên thế giới, hiếm có Thủ đô nào có lịch sử, truyền thống văn hóa hơn 1.000 năm tuổi (tính từ kinh đô của Nhà nước Âu Lạc vào đầu thế kỷ thứ III trước công nguyên) như Thủ đô Hà Nội. Mỗi người dân Hà Nội và chúng ta luôn tự hào về Thủ đô yêu dấu, luôn ý thức trách nhiệm, nghĩa vụ góp phần xây dựng và phát triển Thủ đô Văn hiến - văn minh - hiện đại, thành phố kết nối toàn cầu.

Quang cảnh Hội thảo.
Quang cảnh Hội thảo.

Cùng với cả nước, Thủ đô Hà Nội đang quyết liệt triển khai Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ TP Hà Nội lần thứ XVII. Mặc dù trong bối cảnh còn nhiều khó khăn, thách thức do chịu tác động tiêu cực của tình hình thế giới, biến đổi khí hậu và đặc biệt là ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, song với tinh thần đổi mới quyết liệt, sự vào cuộc thực sự của cả hệ thống chính trị, Thủ đô Hà Nội đã đạt được những kết quả khá toàn diện trên hầu hết các lĩnh vực.

Đặc biệt năm 2022 vừa qua, Thành ủy Hà Nội đã chủ động lãnh đạo, chỉ đạo tập trung thực hiện có hiệu quả mục tiêu kép, vừa phòng chống dịch, vừa phát triển kinh tế - xã hội, chỉ đạo thực hiện tốt chủ đề công tác năm 2022 là “Kỷ cương, trách nhiệm, hành động, sáng tạo, phát triển” và đã đạt được những kết quả nổi bật.

Hội thảo hôm nay là sự tiếp nối, kế thừa và vận dụng những kết quả của các hội nghị, hội thảo khoa học vào thực tiễn cuộc sống đang diễn ra hết sức sôi động trên địa bàn TP; để tiếp tục làm rõ tư tưởng chỉ đạo coi văn hóa là động lực, là nguồn lực xây dựng và phát triển Thủ đô “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”.

Với tinh thần dân chủ, khoa học và cầu thị, TP mong muốn có sự đồng hành, tham gia đóng góp của các chuyên gia, nhà khoa học, các cơ quan nghiên cứu bằng các luận cứ khoa học, trách nhiệm và tình cảm đối với Thủ đô về vai trò của văn hóa trong xây dựng, phát triển; tiếp tục làm rõ hơn nội hàm và giải pháp phát triển Thủ đô “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại” như đã được khẳng định tại Nghị quyết số 15-NQ/TW ngày 5/5/2022 của Bộ Chính trị về “Phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”, Nghị quyết 30-NQ/TW ngày 23/11/2022 của Bộ Chính trị về “Phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh Vùng đồng bằng sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”.

Đặc biệt trong năm 2023, TP đang triển khai đồng thời 3 nội dung quan trọng, đó là: Xây dựng Luật Thủ đô sửa đổi; lập Quy hoạch Thủ đô; Điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Đây cũng là cơ hội đặc biệt quan trọng để nhìn nhận, đánh giá một cách tổng thể, toàn diện, chuẩn bị các luận chứng khoa học và thực tiễn để xây dựng thể chế, chính sách phát triển; định vị các không gian phát triển, chú trọng đến không gian văn hóa, huy động các giá trị và nguồn lực văn hóa xây dựng Thủ đô “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”.

"Với mong muốn làm cho văn hóa thẩm thấu sâu hơn, lan toả mạnh mẽ hơn, để văn hóa và con người Hà Nội thật sự trở thành hồn cốt của tất cả các hoạt động chính trị, kinh tế, xã hội trong suốt xây dựng, phát triển Hà Nội, tôi xin tuyên bố khai mạc Hội thảo khoa học: Phát huy các giá trị và nguồn lực văn hóa xây dựng Thủ đô “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại” - Bí thư Thành ủy Đinh Tiên Dũng nhấn mạnh.

Nhận diện giải pháp phát huy nguồn lực văn hóa Thăng Long - Hà Nội

Phát biểu đề dẫn tại Hội thảo, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Hà Minh Hải cho biết: Kể từ khi gửi lời mời tham dự và đóng góp ý kiến, đến nay Ban Tổ chức đã nhận được 70 bài viết từ các chuyên gia, nhà khoa học; các sở, ban, ngành, quận, huyện; các tỉnh, TP địa phương trong Vùng đồng bằng sông Hồng và Vùng Thủ đô.

Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Hà Minh Hải phát biểu đề dẫn tại Hội thảo.
Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Hà Minh Hải phát biểu đề dẫn tại Hội thảo.

Các bài viết có hàm lượng khoa học cao, giàu tính thực tiễn, đa dạng về cách tiếp cận và nhìn nhận nhiều chiều về văn hóa Thăng Long - Hà Nội, về các giá trị, nguồn lực văn hoá Thăng Long - Hà Nội.

Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Hà Minh Hải đề nghị các đại biểu trao đổi, thảo luận tập trung để làm rõ những nhóm vấn đề gồm:

Thứ nhất, luận cứ khoa học về đặc tính và giá trị văn hóa Thăng Long - Hà Nội, Thủ đô Văn hiến - Văn minh - Hiện đại; Vị trí, vai trò đặc biệt của văn hoá Thăng Long - Hà Nội, kết hợp hài hòa, nhuần nhuyễn giữa giữ gìn bản sắc văn hóa với phát triển kinh tế, giữa phát triển kinh tế với phát triển văn hóa. Trong đó văn hóa, con người vừa là mục tiêu, vừa là nền tảng, nguồn lực, động lực để phát triển Thủ đô.

Thứ hai, nhận diện các nguồn lực văn hoá. Luận cứ khoa học và thực tiễn, các giải pháp để phát huy nguồn lực văn hóa Thăng Long - Hà Nội, chuyển hoá nguồn tài nguyên nhân văn, nguồn vốn văn hóa để phát triển công nghiệp văn hóa, du lịch văn hóa và công nghiệp sáng tạo.

Kiểm đếm, đánh giá, số hóa di sản văn hóa, xây dựng cơ sở dữ liệu số, hình thành nguồn tài nguyên nhân văn, để cùng với nguồn tài nguyên số là những nguồn tài nguyên của thời đại cách mạng công nghiệp lần thứ 4 có giá trị và quan trọng nhất cho phát triển xanh, phát triển bền vững.

Quang cảnh Hội thảo.
Quang cảnh Hội thảo.

Thứ ba, các giải pháp bảo tồn, phát huy, phát triển giá trị của Thủ đô di sản, đặc biệt phát triển thương hiệu “Thành phố sáng tạo”. Đẩy mạnh nghiên cứu, chuyển giao, ứng dụng, phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; xây dựng Hà Nội trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo, nghiên cứu, phát triển, chuyển giao công nghệ hàng đầu của cả nước và khu vực.

Phát triển Hà Nội thành Thủ đô thông minh, hiện đại, có bản sắc, tạo hiệu ứng lan tỏa, liên kết vùng đô thị phía Bắc và cả nước,  trở thành một trong những điểm đến của tri thức, sáng tạo trong khu vực và trên thế giới.

Thứ tư, các nhiệm vụ, giải pháp để thực hiện. Trong đó đặc biệt là các giải pháp về cơ chế, chính sách, về phân cấp phân quyền, cơ chế hợp tác công tư, cơ chế xã hội hóa, cơ chế liên kết hợp tác cả trong và ngoài nước.

Phát huy các giá trị của văn hiến Thăng Long

Trong khuôn khổ Hội thảo khoa học “Phát huy các giá trị và nguồn lực văn hóa xây dựng Thủ đô Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”, các nhà khoa học nhấn mạnh văn hiến Thăng Long chính là sự kết tinh của văn hoá Việt Nam

GS.TS Đặng Cảnh Khanh phát biểu tại Hội thảo.
GS.TS Đặng Cảnh Khanh phát biểu tại Hội thảo.

Mở đầu phiên tham luận tại Hội thảo, GS.TS Đặng Cảnh Khanh - nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Thanh niên bàn về khái niệm văn hiến và văn hiến Thăng Long.

Theo GS.TS Đặng Cảnh Khanh đã đặt vấn đề từ lý luận đến thực tiễn, so sánh khái niệm văn hiến với văn hoá, văn minh, văn vật. Từ đó đưa ra những đặc trưng về văn hiến của Hà Nội trải qua hơn 1.010 năm lịch sử. GS.TS Đặng Cảnh Khanh đưa ra những khái niệm về văn hiến của các học giả trước kia cũng như hiện nay.

Theo đó, ở Việt Nam, từ văn hiến xuất hiện lần đầu tiên trong bài Bình Ngô đại cáo của Nguyễn Trãi (1428): “Như nước Đại Việt ta từ trước/Vốn xưng nền văn hiến đã lâu”.

Từ những phân tích dựa trên cơ sở lịch sử, GS.TS Đặng Cảnh Khanh nhấn mạnh: Chúng ta có thể khẳng định rằng khái niệm văn hiến là bao hàm không chỉ nội dung văn hóa, văn minh mà còn chứa dựng một yếu tố quan trọng nữa, đó là những hiền tài của đất nước. Nền văn hiến của một dân tộc bao gồm cả trình độ văn hóa và số lượng hiền tài của dân tộc ấy.

Từ làm rõ khái niệm, GS.TS Đặng Cảnh Khanh liên hệ thực tiễn đến việc giữ gìn và phát huy các giá trị của văn hiến Thăng Long.

 

Sự phát triển của Thăng Long là biểu trưng cho sự phát triển của đất nước. Văn hiến Thăng Long – Hà Nội chính là sự kết tinh của văn hiến Việt Nam. Văn hiến Thăng Long – Hà Nội tiếp thu tinh hoa của các vùng đồng thời lại chuyển tiếp tinh hoa ấy cho các vùng khác.

Ở chiều cạnh lịch sử, con người Thăng Long cần phát huy truyền thống tinh hoa văn hoá từ xa xưa của dân tộc và thành tựu về mọi mặt của cả nước để cùng cả nước xây dựng nền văn hiến của dân tộc Việt Nam và Thủ đô.

GS.TS Đặng Cảnh Khanh - nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Thanh niên

Thăng Long - Hà Nội có điều kiện giao lưu vừa rộng rãi vừa mật thiết với tất cả các vùng văn hóa khác trong cả nước, là nơi “bốn phương hội tụ” của văn hóa. Xem xét tình hình cư dân của Thủ đô có thể thấy ngay sự hội tụ ấy.

Vì là Thủ đô nên Thăng Long - Hà Nội thường xuyên tiếp nhận những thành phần dân cư mới từ các nơi khác đến lập nghiệp. Đó là những người vì các nhiệm vụ khác nhau của Nhà nước mà đến Thủ đô. Đó là thợ thuyền bách nghệ được thu hút về Thủ đô, nơi có điều kiện hành nghề thuận lợi. Trong hai loại người trên đây, có nhiều người đã định cư ở Thủ đô.

GS.TS Đặng Cảnh Khanh cho hay: Tất nhiên, không phải tất cả những người vĩnh viễn gia nhập vào cư dân Thủ đô ấy đều là tinh hoa của bốn phương. Nhưng để có thể vững chân ở Thủ đô, họ đã phải nỗ lực nhiều và không ít người đã tạo dựng được sự nghiệp lớn cho mình.

Lại có thể nói rằng ngày trước, rất nhiều nhân tài thường đạt thành tựu lớn hơn cả khi họ hoạt động ở Thăng Long - Hà Nội, vì ở Thủ đô, họ có điều kiện vật chất và tinh thần thuận lợi hơn các nơi khác. Và vì ở Thủ đô, những thành tựu về mọi mặt dễ có điều kiện vươn lên tầm cỡ toàn quốc, toàn dân tộc.

Thăng Long - Hà Nội, một mặt là nơi tiếp thu, chắt lọc, lưu giữ và phát triển tinh hoa văn hóa của các vùng khác nhưng một mặt khác lại ảnh hưởng tới sự phát triển văn hóa của toàn khu vực.

Xây dựng văn hoá người Hà Nội từ "lời nói hay, làm việc tốt, ứng xử đẹp"

Từ việc nhận diện “Văn hiến – Văn minh - Hiện đại”, các nhà khoa học đã nhấn mạnh về định hướng xây dựng, phát triển Thủ đô.

PGS.TS Nguyễn Chí Mỳ phát biểu tại Hội thảo.
PGS.TS Nguyễn Chí Mỳ phát biểu tại Hội thảo.

Theo PGS.TS Nguyễn Chí Mỳ - nguyên Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội: Hà Nội hiện nay với tính chất đô thị hóa gắn với công nghiệp hóa, hiện đại hóa và nhất là cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 trong cơ chế thị trường đã và sẽ dẫn đến sự di cư lao động, sự phân hóa - phân tầng xã hội, hoạt động văn hóa, nghệ thuật giữa các tầng lớp dân cư cũng như giữa các địa bàn đô thị (trung tâm, vệ tinh, thành thị, nông thôn), nhất là về mức sống, chất lượng sống, lối sống.

Điều này đòi hỏi Hà Nội không chỉ phải phát huy các giá trị truyền thống mà còn phải hướng xây dựng các giá trị mới phù hợp với cơ cấu có tính chất mở về dân cư, kinh tế, văn hoá xã hội, xây dựng Thủ đô văn hiến, văn minh, hiện đại. Vấn đề này yêu cầu Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Hà Nội phải nhận thức sâu sắc, đầy đủ, chuyển thành niềm tin hành động hàng ngày.

Từ thực tiễn, PGS.TS Nguyễn Chí Mỳ gợi ý một số vấn đề để phát triển văn hoá Thủ đô như: Tiếp tục việc xây dựng hoàn thiện, ban hành và triển khai đồng bộ, kiên trì trên toàn TP những quy định, quy ước, quy chế cụ thể liên quan đến văn hiến, văn minh, hiện đại. Nêu cao vai trò gương mẫu về văn hoá của cán bộ, đảng viên.

Cùng với đó, tiếp tục cụ thể hoá các đặc trưng về người Hà Nội thanh lịch, văn minh trong hệ thống chính trị, trong mọi cơ quan, đơn vị, mỗi gia đình và mọi tầng lớp Nhân dân. Xây dựng văn hoá người Hà Nội từ "lời nói hay, làm việc tốt, ứng xử đẹp".

Giữ gìn, bảo tồn, phát huy giá trị các di sản lịch sử, văn hoá góp phần giáo dục truyền thống và thu hút khách du lịch. Đầu tư nhiều hơn cho việc tôn tạo, phân cấp quản lý hệ thống các di tích ở Thủ đô.

Đặc biệt, cần đổi mới cơ chế và đầu tư toàn diện cho văn hoá về lãnh đạo, chỉ đạo, công tác quản lý, công tác cán bộ và ngân sách... qua đó giúp cho mục tiêu xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh tạo bước chuyển biến rõ rệt.

Sông Hồng là tài nguyên quý giá trong quy hoạch phát triển Hà Nội

Nhận diện nguồn lực văn hoá Thủ đô, các chuyên gia văn hoá, lịch sử chia sẻ, Hà Nội có bề dày lịch sử và văn hoá, từng là vùng đất cổ, được lựa chọn là kinh đô của nhiều thời kỳ lịch sử khác nhau.

Quang cảnh Hội thảo.
Quang cảnh Hội thảo.

Theo PGS. TS Lê Quý Đức - Viện Văn hoá và Phát triển - Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh: Hà Nội là nơi có lợi thế vượt trội về nguồn di sản văn hoá, di tích. Trong đó có 2.435 di tích được xếp hạng các cấp. Tính đến ngày 24/1/2022, Hà Nội có 21 cụm di tích quốc gia đặc biệt; 1.160 di tích quốc gia… Hà Nội còn sở hữu nguồn lực không gian, cảnh quan văn hoá và không gian kiến trúc nghệ thuật giàu bản sắc dân tộc. 

Cùng với đó, Hà Nội có nguồn lực lớn về di sản văn hoá phi vật thể cũng như nguồn lực về con người.

Nhìn nhận văn hóa từ góc nhìn phát triển đô thị, GS.TS Trương Quang Hải cho rằng, Hà Nội là TP có sông Hồng chảy qua, có hệ thống giao thông phát triển, có nhiều di tích ven sông... Với điều kiện đặc thù thiên nhiên, địa hình thuận lợi, Hà Nội là nơi hội tụ nhân tài, kết tinh, lan tỏa văn hóa của cả nước.

PGS.TS Lê Quý Đức phát biểu tại Hội thảo.
PGS.TS Lê Quý Đức phát biểu tại Hội thảo.

Còn theo GS.TS Đỗ Thị Minh Đức - Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, sự phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của Hà Nội biến đổi theo thời gian, theo những quy hoạch đô thị từng thời kỳ. Trong đó, sông Hồng đang ngày càng thể hiện là một tài nguyên quý giá trong quy hoạch và phát triển đô thị Hà Nội.

Cho đến thời điểm hiện tại, Hà Nội đã có 8 cây cầu qua sông Hồng: Long Biên, Thăng Long, Chương Dương, Vĩnh Tuy giai đoạn 1, Thanh Trì, Nhật Tân, Vĩnh Thịnh và Văn Lang.

Theo Quy hoạch giao thông vận tải Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Hà Nội sẽ có thêm 10 cây cầu nữa bắc qua sông Hồng. Ngoài ra, vùng Thủ đô với Thủ đô Hà Nội là đô thị hạt nhân đặc biệt và 9 tỉnh xung quanh là các đô thị vệ tinh gồm: Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Hải Dương, Hưng Yên, Hà Nam, Hòa Bình, Phú Thọ, Thái Nguyên, Bắc Giang đang tạo ra giá trị lớn cho việc hội tụ, lan tỏa văn hóa Hà Nội, giúp cho văn hóa Hà Nội phong phú và đa dạng hơn.

Phát triển toàn diện ngành công nghiệp văn hóa của Thủ đô

Ngoài việc đánh giá những lợi thế to lớn về giá trị, nguồn lực văn hóa để Hà Nội phục vụ công cuộc phát triển Thủ đô Văn hiến - Văn minh - Hiện đại, các chuyên gia cũng chỉ ra một số hạn chế, nhược điểm trong việc xây dựng văn hóa Hà Nội trong thời đại mới.

GS.TS Đỗ Thị Minh Đức - Trường Đại học Sư phạm Hà Nội phát biểu tại Hội thảo.
GS.TS Đỗ Thị Minh Đức - Trường Đại học Sư phạm Hà Nội phát biểu tại Hội thảo.

PGS.TS Phạm Duy Đức - nguyên Viện trưởng Viện Văn hóa và Phát triển, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh cho rằng: “Mặc dù nguồn lực văn hóa ở Thủ đô Hà Nội hiện nay rất giàu có, phong phú, đa dạng nhưng tất cả mới chủ yếu ở dạng tiềm năng. Nếu không chuyển vào kết nối với sáng tạo, sản xuất tạo nên các giá trị thặng dư thì không thể phát huy được vai trò, vị thế của nó đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của Thủ đô”.

Trong Hội thảo, PGS.TS Phạm Thị Thu Hương - Hiệu trưởng Trường Đại học Văn hoá Hà Nội phản biện ý kiến PGS.TS Phạm Duy Đức nêu rằng: “Thiết chế văn hoá của Hà Nội chưa được đầu tư đúng mức”.

PGS.TS Phạm Thị Thu Hương chia sẻ: “Thực ra, trong những năm gần đây, Hà Nội quan tâm nhiều đến hệ thống di sản văn hoá vật thể, phi vật thể. Không nhiều địa phương đầu tư lên tới 14.000 tỷ đồng chỉ để tu bổ văn hoá, đó mới mới chỉ là nguồn lực từ phía Nhà nước”.

PGS.TS Phạm Duy Đức phát biểu tại Hội thảo.
PGS.TS Phạm Duy Đức phát biểu tại Hội thảo.

Mặt khác, PGS.TS Phạm Thị Thu Hương đồng thuận với ý kiến PGS.TS Phạm Duy Đức trong Hội thảo nêu rằng: “Thời gian qua, chúng ta mới quan tâm đến bảo tồn văn hoá theo hướng truyền thống”.

PGS.TS Phạm Thị Thu Hương mong muốn, mỗi thiết chế văn hoá truyền thống phải trở thành không gian sáng tạo. “Hoàng thành Thăng Long, Văn Miếu - Quốc Tử Giám đã làm được nhưng tôi muốn nhiều di tích hơn nữa trở thành không gian sáng tạo” – PGS.TS Phạm Thị Thu Hương nêu.

PGS.TS Phạm Thị Thu Hương khẳng định: Phát triển công nghiệp sáng tạo và phát huy vai trò của các không gian sáng tạo là một trong những giải pháp cần thiết và hiệu quả đối với các hoạt động phát huy nguồn lực văn hóa cho phát triển của Hà Nội hiện nay.

PGS.TS Phạm Thị Thu Hương phát biểu tại Hội thảo.
PGS.TS Phạm Thị Thu Hương phát biểu tại Hội thảo.

TP cần đẩy mạnh nghiên cứu, ban hành chính sách đặc thù để thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp sáng tạo nói chung và không gian sáng tạo nói riêng.

Hà Nội cần nhấn mạnh đến công tác tập trung phát triển văn hóa nghệ thuật Thủ đô, sáng tạo những tác phẩm có giá trị cao để tiếp tục giữ gìn và phát huy truyền thống ngàn năm văn hiến. Đồng thời tập trung đầu tư phát triển, sáng tạo những tác phẩm có giá trị cao, tạo dấu ấn về tư tưởng và nghệ thuật.

Hà Nội có thể thực hiện được sự kết hợp hài hòa, nhuần nhuyễn giữa giữ gìn bản sắc văn hóa với phát triển kinh tế, giữa phát triển kinh tế với phát triển văn hóa. Trong đó văn hóa, con người vừa là mục tiêu, vừa là nền tảng, nguồn lực, động lực để phát triển Thủ đô.

Đó là một mục tiêu lớn và khó, đòi hỏi không chỉ sự vào cuộc tích cực của hệ thống chính trị mà còn là trách nhiệm của mỗi công dân đang sinh sống, làm việc tại Thủ đô thông qua những hành vi ứng xử mỗi ngày nhằm chung tay xây dựng Hà Nội “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”, một điểm đến đáng đến, một TP đáng sống.

 

Tin đọc nhiều

Kinh tế đô thị cuối tuần