Mỹ, Canada đánh đổi gì để đạt được NAFTA 2.0?

Mỹ và Canada mới đạt thỏa thuận về một “hiệp định thương mại hiện đại, mới” để thay thế hiệp định NAFTA từ năm 1994.

Trong tuyên bố chung đưa ra hôm 30/9 (giờ địa phương), hai nước cho biết thỏa thuận mới mang Hiệp định Canada-Mexico-Mỹ (USMCA) hay còn gọi là NAFTA 2.0.

Ảnh minh họa.

Thỏa thuận giúp tăng cường khả năng Mỹ tiếp cận thị trường sữa của Canada, và đổi lại bảo vệ ngành công nghiệp ô tô Canada trước thuế quan Mỹ.

“Đây là ngày tốt với Canada”, Thủ tướng Justin Trudeau chia sẻ với báo giới sau cuộc họp nội các lúc đêm muộn về thỏa thuận mới.

Tổng thống Mỹ Donald Trump trước đó từng đe dọa rời khỏi thỏa thuận NAFTA nếu như không có thay đổi lớn xuất hiện.

Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ đã chấp nhận thỏa thuận “khung” với Canada chỉ vài ngày sau khi chỉ trích Thủ tướng Canada và đội đàm phán của ông.

“Đây là chiến thắng lớn của Tổng thống (Trump), đánh dấu xác nhận cho những chính sách thương mại của ông”, một giới chức cấp cao Mỹ cho biết.

Theo đó, thỏa thuận sẽ bảo toàn cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại mà Canada đấu tranh dữ dội nhằm bảo vệ ngành công nghiệp gỗ cùng các lĩnh vực khác khỏi thuế chống phá giá của Mỹ, nguồn tin từ Canada cho biết.

Tuy nhiên, điều này có giá của nó. Canada cũng phải đồng ý cho Mỹ tiếp cận thị trường sữa, với thị phần 3,5% tương đương 16 tỷ USD thị trường sữa nội địa nước này, nguồn tin cho hay, đồng thời khẳng định chính quyền Canada đã chuẩn bị đưa ra đền bù cho những nông dân sữa chịu ảnh hưởng từ thỏa thuận mới.

Tổ chức Doanh nghiệp Sữa Canada đã phản đối mạnh mẽ ý tưởng này, khẳng định “bất kỳ thỏa thuận NAFTA phiên bản nào cũng không nên tạo ảnh hưởng tiêu cực lên ngành sữa nước này”.

Canada cũng nhất trí với hạn ngạch 2,6 triệu xe xuất khẩu sang Mỹ trong bối cảnh ông Trump áp thuế 25% lên ngành công nghiệp ô tô toàn cầu.

Hạn ngạch này cho phép lượng xe xuất khẩu miễn thuế sang Mỹ từ Canada tăng hơn mức hiện nay khoảng 2 triệu đơn vị.

Tuy nhiên, thỏa thuận mới không giải quyết được thuế Mỹ áp đặt lên nhôm, thép nhập khẩu từ Canada, nguồn tin từ Canada khẳng định.

Đồng đô la Canada và peso của Mexico đều có phiên giao dịch khởi sắc trong bối cảnh  một thỏa thuận 3 nước không còn bị đe dọa.

Các tổ chức doanh nghiệp Mỹ đã phản đối biến NAFTA thành một hiệp định song phương bởi 3 nền kinh tế Bắc Mỹ đã phối hợp ăn ý kể từ khi thỏa thuận cũ có hiệu lực năm 1994.