Ngày 25/10, 13 bộ trưởng thương mại đại diện cho tất cả các khu vực trên thế giới đã đi đến thống nhất về một cuộc đại tu thương mại toàn cầu đang cần khẩn trương được thực hiện, sau 2 ngày đàm phán tại Ottawa với mục tiêu cải cách hệ thống WTO đang gặp nhiều khó khăn.
Nhóm các bộ trưởng đã thực hiện một lời kêu gọi kín đáo với Mỹ để nước này trở lại với các cuộc gặp mặt giải quyết những tranh chấp của WTO và cảnh báo về khả năng sụp đổ hệ thống này.
Các nhà lãnh đạo cũng cho biết cần phải suy nghĩ lại về sự đối xử khác biệt giữa các nước đang phát triển, thể hiện một sự đồng tình với Washington rằng Trung Quốc vẫn được coi là một quốc gia đang phát triển dù có khả năng kinh tế.
Đáng chú ý, cuộc họp do Canada làm chủ nhà thu hút sự tham gia của các quan chức từ EU, Australia, Brazil, Chile, Nhật Bản, Hàn Quốc, Kenya, Mexico, New Zealand, Na Uy, Singapore và Thụy Sĩ, mà tuyệt nhiên không có sự hiện diện của Mỹ và Trung Quốc.
"Tình hình hiện tại ở WTO đang thiếu tính bền vững và các hành động cần phải được thực hiện", Bộ trưởng Thương mại Canada Jim Carr trả lời sau một phiên họp, "chúng tôi đồng tình với mong muốn cải cách (của Mỹ)", đồng thời khẳng định "cần thời gian cho sự thay đổi này".
Theo một báo cáo chung của WTO, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (WB) công bố hôm 30/9, sự thất bại trong việc điều chỉnh các quy tắc thương mại toàn cầu trong 2 thập kỷ qua - đặc biệt là trong nông nghiệp và dịch vụ - đã làm suy yếu tiềm năng thúc đẩy tăng trưởng và giảm đói nghèo.
Các tổ chức đang thúc giục những nỗ lực tăng cường cải cách, đặc biệt là với WTO - những động thái được cho là nhằm mục đích cứu vãn lợi ích kinh tế của thương mại và đảm bảo sự thịnh vượng được lan tỏa rộng rãi hơn.
Những chỉ trích không ngừng với WTO tại Geneva và các đe dọa sẽ rút Mỹ khỏi cơ quan thương mại toàn cầu đến từ Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng đã được đề cập trong các cuộc thảo luận khẩn cấp. Theo đó, chính sách "Nước Mỹ trước tiên" của chính quyền Trump và việc sử dụng thuế quan như một biện pháp trừng phạt đã làm xáo trộn quan hệ thương mại.
Ông Carr thừa nhận, sẽ không thể thay đổi gì đáng kể nếu không có sự tham gia của Mỹ hay Trung Quốc, nhưng ông cũng nhấn mạnh sự cần thiết của một khung quy tắc cho tất cả 164 quốc gia thành viên WTO.
"Quy tắc chung là rất quan trọng bởi tất cả các quốc gia đều xứng đáng với sự bảo vệ mà họ có đủ khả năng và cơ hội để tạo ra, ngay cả với những nước xuất khẩu nhỏ nhất ở những vùng xa xôi nhất trên thế giới", Bộ trưởng thương mại Canada nói.
Cũng trong dịch này, một cuộc nhóm họp khác do Canada chủ trì đã được lên lịch vào tháng 1/2019.
