Nâng cao chuyển đổi số trong tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật

Đổi mới phương thức, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số

Tại tọa đàm “Văn hóa tuân thủ pháp luật” do Hội đồng Phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) TP Hà Nội và Báo Kinh tế & Đô thị phối hợp cùng Đảng ủy - HĐND - UBND - Ủy ban MTTQ Việt Nam phường Tây Hồ, Trung tâm Truyền thông, Dữ liệu và Công nghệ số TP Hà Nội tổ chức, ngày 6/11, ThS. Phạm Thị Thanh Hương, Phó Chủ tịch Hội đồng Phối hợp Phổ biến, giáo dục pháp luật TP Hà Nội, Phó Giám đốc Sở Tư pháp TP Hà Nội đã chia sẻ những kết quả nổi bật, đồng thời nhấn mạnh yêu cầu đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác tuyên truyền pháp luật.

Theo Phó Giám đốc Sở Tư pháp TP Hà Nội Phạm Thị Thanh Hương, Hà Nội là một trong những địa phương được Bộ Tư pháp đánh giá cao trong việc thực hiện tốt công tác tuyên truyền Phổ biến giáo dục pháp luật (PBGDPL). Thành phố luôn xác định công tác PBGDPL là nhiệm vụ chính trị quan trọng, là cầu nối đưa pháp luật đến với cuộc sống, góp phần xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.

Những năm qua, Hà Nội đã chủ động, linh hoạt đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số, từ đó nâng cao hiệu quả tuyên truyền, giúp phần lớn công dân Thủ đô có ý thức tuân thủ, chấp hành tốt pháp luật.

UBND TP hàng năm đều ban hành kế hoạch cụ thể, giao nhiệm vụ rõ ràng cho các sở, ngành, quận, huyện và xã, phường; đồng thời triển khai đầy đủ, kịp thời các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn của T.Ư.

Đặc biệt, sau khi Luật PBGDPL được Quốc hội thông qua năm 2012, có hiệu lực từ ngày 1/1/2013, Hà Nội đã ban hành đầy đủ các chương trình, kế hoạch, nghị quyết, đề án triển khai trên toàn địa bàn; xác định rõ nhiệm vụ, trách nhiệm của từng cơ quan, đơn vị, đảm bảo tính đồng bộ và kịp thời.

Để Luật sớm đi vào cuộc sống, thực hiện sự chỉ đạo của Thành ủy, ngày 17/01/2013, UBND TP đã ban hành Kế hoạch số 13/KH-UBND triển khai thi hành Luật PBGDPL trên địa bàn TP Hà Nội và thành lập Hội đồng phối hợp PBGDPL Thành phố ban hành Quy chế hoạt động cụ thể.

Song song với việc phổ biến các văn bản pháp luật mới, Hà Nội còn đặc biệt quan tâm tuyên truyền pháp luật cho các nhóm đối tượng đặc thù như: đồng bào dân tộc thiểu số, tín đồ tôn giáo, thanh thiếu niên, phụ nữ, công nhân, nạn nhân bị bạo lực gia đình, phạm nhân trong các trại giam, cơ sở giáo dưỡng…

Nhiều mô hình hiệu quả đã được duy trì và nhân rộng, tiêu biểu như: Câu lạc bộ “Phụ nữ với pháp luật”, “Nông dân với pháp luật”, nhóm nòng cốt tại khu dân cư của Mặt trận Tổ quốc, hay các mô hình “Cầu thang pháp luật” tại chung cư, sách nói điện tử, tờ gấp pháp luật, góp phần lan tỏa tri thức pháp luật sâu rộng trong cộng đồng.

Những năm gần đây, công tác PBGDPL đã có bước chuyển mình mạnh mẽ trong chuyển đổi số. TP đã tổ chức nhiều cuộc thi tìm hiểu pháp luật bằng các hình thức trực tuyến, video clip, sân khấu hóa; đồng thời khai thác mạnh mẽ hệ thống loa truyền thanh cơ sở, màn hình LED, website, cổng thông tin điện tử, báo chí và mạng xã hội. Nhờ vậy, người dân có nhiều kênh tiếp cận pháp luật thuận tiện, sinh động và gần gũi hơn.

“Hiệu quả của công tác tuyên truyền pháp luật thể hiện rõ qua các phong trào, sự kiện lớn của thành phố. Trong giai đoạn phòng, chống dịch Covid-19, người dân Hà Nội đã thực hiện nghiêm các quy định giãn cách, góp phần quan trọng trong việc khống chế dịch bệnh. Trong đợt bầu cử đại biểu Quốc hội và HĐND các cấp năm 2021, khi người dân Hà Nội tuân thủ nghiêm quy định, đạt tỷ lệ đi bầu cử tới 99,16%” - Th.S Phạm Thị Thanh Hương chia sẻ.

Tuy nhiên, theo Th.S Phạm Thị Thanh Hương, khó khăn lớn nhất hiện nay là làm sao để công tác tuyên truyền pháp luật thật sự “thấm sâu”, trở thành nhu cầu tự thân của mỗi người dân.

Hiện nay, nguồn lực dành cho công tác này vẫn còn hạn chế; đội ngũ cán bộ PBGDPL ở cơ sở còn thiếu, phần lớn kiêm nhiệm; một số đơn vị chưa quan tâm đúng mức, còn coi đây là nhiệm vụ riêng của ngành Tư pháp; ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số chưa mạnh; ý thức tự giác tìm hiểu pháp luật của một bộ phận người dân vẫn còn hạn chế.

Xây dựng văn hóa tuân thủ pháp luật trong kỷ nguyên mới

Trao đổi tại tọa đàm về “văn hóa tuân thủ pháp luật trong kỷ nguyên mới”, Phó Giám đốc Sở Tư pháp TP Hà Nội Phạm Thị Thanh Hương nhấn mạnh: “Văn hóa tuân thủ pháp luật trong kỷ nguyên mới là thước đo trình độ phát triển xã hội và ý thức công dân trong thời đại số. Nếu trước đây, việc chấp hành pháp luật chủ yếu được nhìn nhận ở góc độ “nghĩa vụ”, thì nay trong bối cảnh chuyển đổi số, hội nhập quốc tế và mạng xã hội lan tỏa mạnh mẽ, tuân thủ pháp luật đã trở thành biểu hiện của văn minh, trách nhiệm và bản lĩnh con người hiện đại”.

Phó Giám đốc Sở Tư pháp TP Hà Nội Phạm Thị Thanh Hương cho rằng, văn hóa tuân thủ pháp luật không chỉ dừng lại ở việc “không vi phạm”, mà còn là sự tự giác, chủ động tìm hiểu và sống, làm việc theo Hiến pháp và pháp luật. Văn hóa ấy được thể hiện trong từng hành vi ứng xử hàng ngày, từ việc tuân thủ Luật Giao thông khi ra đường, ứng xử có văn hóa nơi công sở, tôn trọng quy tắc cộng đồng, cho tới thái độ văn minh, đúng mực trên không gian mạng.

Để nâng cao hiệu quả công tác PBGDPL, Phó Giám đốc Sở Tư pháp TP Hà Nội Phạm Thị Thanh Hương đề nghị cần đẩy mạnh truyền thông về cơ chế, chính sách, bảo đảm thông tin pháp luật được chuyển tải đến người dân kịp thời, dễ hiểu và dễ thực hiện.

Th.S Phạm Thị Thanh Hương cũng bày tỏ mong muốn TP Hà Nội tiếp tục nhận được sự quan tâm, hỗ trợ của Bộ Tư pháp, Thành ủy và UBND TP Hà Nội trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, đặc biệt đầu tư cho chuyển đổi số và đổi mới phương thức tuyên truyền pháp luật, hướng tới xây dựng môi trường pháp lý thân thiện, hiện đại, gần gũi với người dân. Để Nhân dân ngày càng tiếp cận pháp luật hiệu quả cần tập trung thực hiện 5 nhóm giải pháp trọng tâm:

Thứ nhất, tiếp tục đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền theo hướng linh hoạt, dễ hiểu, gắn với đời sống thực tiễn của từng nhóm đối tượng.

Thứ hai, tăng cường hơn nữa ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong phổ biến pháp luật, phát huy hiệu quả các nền tảng trực tuyến, mạng xã hội và hệ thống thông tin cơ sở.

Thứ ba, quan tâm bồi dưỡng, nâng cao kỹ năng, nghiệp vụ cho đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên, hòa giải viên cơ sở, bảo đảm tính chuyên nghiệp, hấp dẫn trong truyền đạt pháp luật.

Thứ tư, đẩy mạnh phong trào “Toàn dân học tập, tìm hiểu pháp luật”, khuyến khích người dân tự giác học tập và vận dụng pháp luật trong đời sống.

Thứ năm, kịp thời khen thưởng, biểu dương các tập thể, cá nhân có cách làm hay, sáng tạo trong công tác PBGDPL.