Tiếp diễn xu hướng nóng lên toàn cầu
Theo Trung tâm KTTV, trong năm 2022 có nhiều diễn biến liên quan đến các thảm họa liên quan đến thời tiết, nước và khí hậu, lũ lụt, nắng nóng. Đặc biệt, 8 năm qua đang trên đà trở thành 8 năm nóng nhất từng được ghi nhận, dù sự kiện La Nina kéo dài 3 năm nhưng tác động làm giảm nhiệt cũng chỉ trong thời gian ngắn và không đảo ngược được xu hướng ấm lên toàn cầu.
Trên bình diện thế giới, các nước Ấn Độ và Pakistan chứng kiến đợt nắng nóng kỷ lục trong tháng 3, tháng 4. Những đợt nắng nóng kỷ lục cũng được ghi nhận ở Trung Quốc, châu Âu, Bắc và Nam Mỹ. Nhiệt độ cao nhất ghi nhận được là 47độ tại Pinhao, Bồ Đào Nha vào ngày 14/7.
Ở nước ta, nhiệt độ trung bình trên hầu khắp các tỉnh, TP phổ biến ở mức xấp xỉ trên so với TBNN, trong đó khu vực Điện Biên - Lai Châu cao hơn khoảng từ 0,5-1,0 độ; riêng khu vực từ Nghệ An đến Thừa Thiên Huế ở mức xấp xỉ dưới so với TBNN cùng thời kỳ.
Tuy nhiên, số đợt nắng nóng lại thấp hơn năm 2021 với 14 đợt. Nắng nóng xảy ra muộn so với TBNN ở khu vực Trung Trung Bộ, Nam Bộ, các khu vực còn lại nắng nóng xảy ra xấp xỉ so với TBNN. Các đợt nắng nóng năm 2022 xảy ra trong thời gian ngắn, không kéo dài
Về lượng mưa, năm 2022 có 26 đợt mưa lớn, tần suất xuất hiện nhiều nhất trong tháng 4, tháng 9, đây cũng là hai tháng có các đợt mưa xảy ra ở nhiều khu vực trên phạm vi cả nước. So với năm 2021, số đợt mưa lớn diện rộng trong năm 2022 ở Bắc Bộ xảy ra nhiều hơn, nhưng ngược lại ở Trung Bộ và Tây Nguyên, số đợt mưa lớn diện rộng lại ít hơn so với năm 2021. Ở Nam Bộ tương đương so với năm 2021.
Nguồn nước thiếu hụt
La Nina còn duy trì đến hết mùa xuân năm 2023 với xác suất 50-60%, sau đó có xu hướng chuyển dần sang trạng thái trung tính vào những tháng mùa hè với xác suất khoảng 65-75%, những tháng cuối năm 2023 nhiệt độ mặt nước biến khu vực NINIO3.4 có xu hướng tăng dần và trạng thái ENSO có khả năng nghiêng về pha nóng.
Dự báo nắng nóng ở mức nhiều hơn và gay gắt hơn năm 2022. Các đợt nắng nóng chủ yếu tập trung từ tháng 4 đến tháng 8/2023 tại khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ, nền nhiệt độ có xu hướng xấp xỉ so với TBNN. Các tháng nửa cuối năm, nhiệt độ được dự báo sẽ có xu hướng cao hơn so với TBNN.
Từ tháng 2 - 7/2023, nguồn nước trên các sông suối hệ thống sông Hồng - Thái Bình thiếu hụt từ 20 - 40%, thiếu hụt nhiều trên lưu vực sông Đà, Thao, hạ lưu sông Lô. Riêng Hạ lưu sông Hồng - Thái Bình trong tháng 1 - 2 xấp xỉ TBNN từ 10-20% do các hồ thủy điện cấp nước tăng cường phục vụ đổ ải vụ Đông-Xuân.
Mùa lũ năm 2023 đỉnh lũ trên các sông phổ biến ở mức thấp hơn TBNN, riêng các sông suối nhỏ lớn hơn TBNN.
Trong mùa khô năm 2023, lượng dòng chảy trên các sông ở khu vực Trung Bộ, Tây Nguyên phổ biến thiếu hụt từ 20-40% so với TBNN, có sông thiếu hụt trên 50%; riêng một số sông ở Thừa Thiên Huế, Quảng Ngãi ở mức cao hơn TBNN.
Dự báo có khoảng 11 - 13 cơn Bão và ATNĐ năm 2023 trên khu vực Biển Đông, 5 - 6 cơn ảnh hưởng đến đất liền, các tháng đầu mùa sẽ ảnh hưởng đến các tỉnh Miền Bắc, từ khoảng tháng 9-11 sẽ ảnh hưởng đến các tỉnh Miền Trung.
Mưa phùn trong 3 ngày tết
Nhận định về tình hình thời tiết dịp Tết Nguyên đán Quý Mão 2023, Trưởng phòng Dự báo thời tiết, Trung tâm Dự báo KTVT quốc gia Nguyễn Văn Hưởng cho biết:
“Trước Tết nguyên đán 15-18/1 (tức ngày 24-27 tháng Chạp), không khí lạnh có khả năng xảy ra, miền Bắc thời tiết chủ đạo là nhiều mây, mưa nhỏ, rét đậm ở vùng núi và trung du. Tại khu vực Trung và Nam Trung Bộ có mưa rào; khu vực Tây Nguyên, Nam Bộ có khả năng xảy ra mưa rào cục bộ vào chiều tối, ban ngày có nắng”.
Thông tin về thời tiết từ ngày 19 - 24/1 (tức ngày 28 tết đến mùng 3 tết) ông Nguyễn Văn Hưởng cho biết thêm, “Miền Bắc sẽ chịu tác động của không khí lạnh, nền nhiệt độ ở mức xấp xỉ so với TBNN, trời rét, vùng núi có rét đậm. Riêng khu vực phía đông Bắc Bộ có ngày có mưa nhỏ, mưa phùn.
Tại khu vực Bắc Trung Bộ, xu thế thời tiết phổ biến có mưa nhỏ vài nơi, trời rét. Khu vực Trung và Nam Trung Bộ có mưa, mưa rào rải rác. Khác với các khu vực trên, tại khu vực Tây Nguyên, phổ biến ít mưa. Khu vực Nam Bộ có khả năng xảy ra mưa rào cục bộ vào chiều tối, ban ngày có nắng.
"Như vậy, dự báo trong dịp Tết Nguyên đán Quý Mão 2023, mưa có khả năng xảy ra tại khu vực Trung và Nam Trung Bộ. Trước Tết, miền Bắc có khả năng xảy ra rét đậm, sau đó trời vẫn duy trì ở ngưỡng rét, vùng núi có rét đậm," Trưởng phòng Dự báo thời tiết, Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia lưu ý.
Ngoài ra, theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, tính đến thời điểm hiện tại, trên Biển Đông cũng chưa có dấu hiệu xuất hiện của bão/áp thấp nhiệt đới.
