Theo lịch xét xử, ngày mai 8/5 TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh mở lại phiên tòa phúc thẩm xét xử vụ án “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, đối với các bị cáo thuộc Công ty Cổ phần Bất động sản Alibaba (Công ty Alibaba).
Việc mở phiên tòa phúc thẩm do có đơn kháng cáo kêu oan và xin giảm nhẹ mức án của 16/23 bị cáo; đơn kháng cáo của gần 100 bị hại và người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan.
Trước đó phiên tòa phúc thẩm đã được mở vào ngày 27/3. Tuy nhiên, tại phiên tòa này do vắng mặt quá nhiều luật sư và nhiều bị hại, nên HĐXX phiên tòa phúc thẩm quyết định hoãn phiên tòa để bảo đảm quyền lợi của tất cả người liên quan, đặc biệt đối với những bị cáo buộc phải có luật sư bào chữa.
Liên quan đến vụ án này, tại phiên tòa sơ thẩm do TAND TP Hồ Chí Minh xét xử vào tháng 12/2022, HĐXX đã tuyên phạt 23 bị cáo Công ty Alibaba về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và “Rửa tiền”.
Theo đó, bị cáo Nguyễn Thái Luyện (SN 1985, Chủ tịch Hội đồng Quản trị kiêm Tổng Giám đốc Công ty Alibaba), bị tuyên án tù chung thân; cùng tội danh với Luyện là Nguyễn Thái Lĩnh (SN 1989, Giám đốc Công ty Alibaba, em trai Luyện) bị xử 17 năm tù; 18 bị cáo khác có mức án từ 10-19 năm tù.
Đối với bị cáo Võ Thị Thanh Mai (SN 1987, vợ Nguyễn Thái Luyện) bị tuyên 20 năm tù về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và 12 năm tù về tội “Rửa tiền”, tổng hợp mức án là 30 năm tù. Cùng 2 tội danh với bị cáo Mai là Nguyễn Thái Lực (SN 1999, em trai Luyện) bị xử 27 năm tù.
Riêng bị cáo Huỳnh Thị Kim Thắng (SN 1995, nhân viên kế toán) bị tuyên 3 năm tù về tội “Rửa tiền”, nhưng được hưởng án treo, thời gian thử thách là 5 năm
Về trách nhiệm dân sự, tòa án cấp sơ thẩm cũng tuyên buộc Nguyễn Thái Luyện và Võ Thị Thanh Mai phải liên đới bồi thường 2.446 tỷ đồng cho 4.548 bị hại. Các cơ quan chức năng tiếp tục kê biên 698 thửa đất, tiếp tục giữ 455 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (QSDĐ) do các bị cáo dùng tiền lừa đảo để mua, nhằm đảm bảo thi hành án.
HĐXX phiên tòa sơ thẩm cũng kiến nghị Cơ quan CSĐT tiếp tục điều tra làm rõ nhằm thu hồi số tiền hơn 10 tỷ đồng bị cáo Võ Thị Thanh Mai khai đã chi cho những người mà bị cáo “không tiện nêu tên”. Đối với 20 thỏi kim loại màu vàng mà cơ quan công an thu tại Công ty Alibaba, tòa án cấp sơ thẩm xác định không phải là vàng và tuyên trả lại cho Luyện.
Theo bản án sơ thẩm, Công ty Alibaba được thành lập và được cấp giấy chứng nhận vào ngày 5/5/2016, vốn điều lệ đăng ký 1 tỷ đồng; trụ sở tại 321 Điện Biên Phủ, phường 15, quận Bình Thạnh (TP Hồ Chí Minh). Ngày ngày 26/9/2017, Công ty Alibaba thay đổi lần thứ 3, vốn điều lệ tăng lên 1.600 tỷ đồng, do Nguyễn Thái Lĩnh làm Giám đốc, các cổ đông gồm: Nguyễn Thái Lĩnh (49,5%); Võ Thị Thanh Mai (49,5%); Nguyễn Thái Luyện, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc điều hành (1%).
Nhằm phục vụ cho hoạt động lừa đảo, Nguyễn Thái Luyện chỉ đạo lập thêm 22 công ty trực thuộc Công ty Alibaba, hoạt động ở các lĩnh vực: bất động sản, truyền thông, vận tải… Giám đốc và làm đại diện pháp luật cho các công ty là người thân trong gia đình Luyện (gồm em ruột, vợ) và một số nhân viên dưới quyền. Sau đó Luyện chỉ đạo nhân viên tổ chức mua số lượng lớn đất nông nghiệp tại các tỉnh Đồng Nai, Bình Thuận, Bà Rịa - Vũng Tàu rồi vẽ ra và tự đặt tên 58 dự án nhà ở trên đất nông nghiệp khi chưa được cơ quan có thẩm quyền cho phép.
Để tạo lòng tin và thu hút khách hàng nhằm mục đích lừa đảo chiếm đoạt tài sản, Luyện sử dụng thủ đoạn bán hàng như: Cam kết mua lại với giá cao hơn từ 30% sau 12 tháng hoặc 38% sau 15 tháng kể từ ngày nộp tiền; hoặc thuê lại với giá 2%/tháng kể từ ngày ký và thanh toán 95% giá trị hợp đồng. Với phương thức này, hầu hết khách hàng nhận chuyển nhượng đất dưới dạng nền thổ cư do Công ty Alibaba chào bán đều không nhận được giấy chứng nhận QSDĐ dưới dạng thổ cư như cam kết khi đến hạn, mà sẽ được Công ty Alibaba chuyển sang hình thức trả lãi hoặc thu mua trở lại theo các hợp đồng quyền chọn hoặc phụ lục hợp đồng kèm theo.
Phiên tòa phúc thẩm dự kiến kéo dài nhiều ngày. Theo HĐXX, ngày mai 8/5, nếu các luật sư bào chữa cho những bị cáo buộc phải có luật sư mà tiếp tục vắng mặt, thì HĐXX sẽ chỉ định luật sư khác bào chữa để bảo vệ quyền lợi ích của bị cáo.