Saturday, 13:52 23/08/2014
Người ra đi tác phẩm ở lại
Kinhtedothi - Nguyễn Quang Sáng, rồi Tô Hoài, giờ lại đến lượt Anh Đức, làng văn chương Việt năm nay cứ phải liên tục tiễn đưa những "cây đại thụ" của mình về với đất mẹ.
 |
Nhìn lại chặng đường hơn nửa thế kỷ cầm bút sáng tác, vào ra chiến trường, sống trong vùng lửa đạn, mới thấy văn chương với Anh Đức đúng là duyên nghiệp. 22 tuổi ông đã có tập truyện ngắn đầu tay "Biển động" mà chẳng qua một trường lớp đào tạo nào. Nhà văn Đoàn Giỏi chính là người đã tìm thấy giọng văn Bùi Đức Ái (tên thật cũng là tên viết văn ban đầu của Anh Đức) trong những ngày vừa làm báo Cứu quốc Nam bộ, vừa "tập tọe" viết văn. Giải thưởng văn nghệ Cửu Long thời điểm này là minh chứng cho con người sinh ra để viết văn ấy.
Trên văn đàn Việt, Anh Đức được coi là cây bút đặc sắc của đất và người phương Nam. Chẳng phải vì ông sinh ra ở miền sông nước An Giang, mà dấu ấn đọng lại trong văn chương của ông là hơi thở cuộc sống vùng đất phương Nam, nổi bật với những hình tượng người phụ nữ và nông dân Nam Bộ chân chất, kiên cường. Mấy chục năm rồi, nhắc đến tên Anh Đức là người ta nhắc ngay đến chị Tư Hậu, chị Sứ - những nhân vật được gọi tên như những điển hình văn học, đã rạng ngời trên cả những thước phim tiêu biểu của điện ảnh cách mạng Việt Nam, đi vào cả những trang sách của học trò phổ thông… Bao nhiêu năm rồi, người yêu văn chương vẫn giữ trong trái tim một phong cách viết lách điềm đạm và thanh thoát. Ông viết về chiến tranh đầy tính kiên cường và sự tự hào, nhưng không hề thi vị hóa cuộc chiến. Truyện ngắn của ông cũng không có những cốt truyện gay cấn, nhưng lại "cao tay" trong cách dựng và sử dụng chữ, tình huống hấp dẫn. "Hòn đất", "Một chuyện chép ở bệnh viện", "Bức thư Cà Mau", "Giấc mơ ông lão vườn chim", "Đứa con của đất"… là thế, bình dị nhưng đầy tính nhân văn. Chính vì những đóng góp cho văn học Việt Nam trong giai đoạn chiến tranh ấy mà năm 2000, nhà văn Anh Đức đã được trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh. Riêng tác phẩm để đời "Hòn đất" của ông đã được tái bản trên chục lần, được dịch ra nhiều thứ tiếng: Nga, Anh, Pháp, Tây Ban Nha, Trung Quốc, Đức, Nhật Bản…
Trái tim của nhà văn phương Nam ấy đã ngừng đập, làng văn Việt lại bùi ngùi tiễn đưa một cây đại thụ văn chương về với đất mẹ. Song chắc chắn những "Hòn đất", "Một chuyện chép ở bệnh viện", "Bức thư Cà Mau"… sẽ mãi đứng như những cây cổ thụ trong rừng văn chương Việt Nam.
