Rộn ràng giao hưởng
Không kể hai chương trình hòa nhạc cổ điển thường niên đã lâu năm là Hennessy và Toyota, sân khấu Hà Nội ngày càng có thêm nhiều không gian dành cho nhạc cổ điển. "Thánh đường" của các đêm nhạc - Nhà hát Lớn - liên tục đỏ đèn cho các đêm diễn của các nghệ sỹ nước ngoài, các đêm diễn giao lưu văn hóa, có cả các buổi trình diễn của các nhạc công người Việt. Ở đó, có cả các bản nhạc dân dã, thanh bình, có cả những bản nhạc nổi tiếng thế giới, có cả các tác phẩm của nhạc sỹ Việt Nam lẫn những tác phẩm của các nhà soạn nhạc được mệnh danh thiên tài… Bên cạnh "thánh đường", sân khấu nhỏ ở Trung tâm Văn hóa Pháp, Viện Goethe Hà Nội, Trung tâm văn hóa Hàn Quốc… cũng ngày càng nhiều chương trình hòa nhạc của nhạc công người nước ngoài. Rồi cả các phòng trà, các câu lạc bộ âm nhạc như kiểu Câu lạc bộ nhạc jazz của nghệ sỹ Quyền Văn Minh, cũng không ngớt góp âm thanh để đưa nhạc cổ điển vào đời sống người Việt.
Đáng nói nhất, chương trình biểu diễn có thể gọi là định kỳ hàng tháng ở phòng hòa nhạc Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam. Sân khấu này liên tục giới thiệu những tên tuổi lớn của nhạc Việt. Chương trình tháng 4 là sự hiện diện của NSND Trần Thu Hà sau bao nhiêu năm "đứng sau" sàn diễn. Và náo nức nhất thời gian gần đây là chương trình hòa nhạc vì cộng đồng Luala concert diễn ra trên hè phố Lý Thái Tổ, ngay trước cửa Nhà xuất bản Âm nhạc. Gần gũi và chân tình, thứ âm nhạc bác học đã rời nhà hát xuống phố, hòa vào nhịp sống đời thường trước sự chứng kiến của đông đảo công chúng.
Đến gần công chúng
Dù còn nhiều tranh cãi, nhưng không thể phủ nhận sự kiên trì và sáng tạo của những người làm nhạc Việt để đưa nhạc cổ điển đến gần công chúng. Không chỉ là chuyện để âm nhạc "dạo chơi" thường xuyên trên sân khấu, mà người ta còn tìm mọi cách "đời sống hóa" thứ âm nhạc bác học này. Luala concert là một điển hình. Dù có người không ủng hộ cách trình diễn, nhưng thực tế là bao nhiêu nghệ sỹ tên tuổi như Quang Thọ, Lan Anh… đã đứng ở sân khấu ngoài trời ấy, hát trong sự hưởng ứng không ngớt của khán giả. Người thực hiện chương trình đã mở ra những không gian âm nhạc gần khán giả, những "phân khúc" âm nhạc theo mùa, những triển lãm mỹ thuật "bổ trợ"… tạo ra một không gian mang hình thức lễ hội đường phố, đầy sức thu hút công chúng. Đến cả chương trình hòa nhạc chuyên nghiệp Hennessy, cũng chọn đưa vào đêm trình diễn thứ 16 tại Hà Nội bản giao hưởng "Mùa thu" nổi tiếng. Chính nghệ sỹ solo chính của đêm nhạc này - nghệ sỹ violon Sarah Chang - chia sẻ: "Tôi có ý chọn tác phẩm trình diễn gần gũi và hòa nhập với mọi người hơn". Ba năm nay, nhà tổ chức còn phải đặt một màn hình lớn trước cửa Nhà hát Lớn để truyền hình trực tiếp đêm diễn cho những người không có điều kiện vào thưởng thức trong khán phòng.
Ngoảnh nhìn sân khấu nhạc Việt chừng 5 năm trước, so với bây giờ, mới thấy sự sống rất rõ nét của nhạc cổ điển trong công chúng. Không chỉ các đêm nhạc đã bán được vé, mà nhà tổ chức còn đầy hào hứng với những ý tưởng mở rộng chương trình. Đây là tín hiệu rất vui, khẳng định sự hội nhập của nhạc Việt với thế giới, khẳng định cả trình độ của giới thưởng thức âm nhạc đương đại.
