Kỳ họp thứ tư, Quốc hội khóa XIII.
Theo Tờ trình của Chính phủ về dự án Luật do Bộ trưởng Bộ Tài chính Vương Đình Huệ thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày, Luật Thuế thu nhập cá nhân có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2009 đã đạt được những mục tiêu đề ra khi ban hành.
Số thu thuế tăng trưởng khá, năm 2009 đạt 110% so với năm 2008 (đạt 3,4% tổng số thu ngân sách nhà nước), số thu năm 2010 bằng 183,6% so với năm 2009, đạt 4,7% tổng thu ngân sách. Năm 2011 số thu bằng khoảng 141,38% so với số thu năm 2010, đạt khoảng 7,1% số thu nội địa (khoảng 5,5% tổng thu ngân sách nhà nước).
| Theo quy định của dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi): - Người độc thân có thu nhập 9 triệu đồng/tháng chưa phải nộp thuế. - Người có thu nhập từ 16,2 triệu đồng/tháng trở xuống, có 2 người phụ thuộc chưa phải nộp thuế. - Người có thu nhập 20 triệu đồng/tháng, có 1 người phụ thuộc nộp thuế 490 nghìn đồng/tháng; có 2 người phụ thuộc nộp thuế 190 nghìn đồng/tháng. |
Tuy nhiên, do sự biến động nhanh của nền kinh tế nên một số quy định trong Luật đã bộc lộ tồn tại, hạn chế, không còn phù hợp với thực tiễn như mức giảm trừ gia cảnh không còn phù hợp; phạm vi, đối tượng tính thuế chưa bao quát hết hoặc đã lạc hậu…
Tờ trình của Chính phủ khẳng định, để kịp thời khắc phục những bất cập của Luật hiện hành, đảm bảo đơn giản hoá chính sách, đáp ứng yêu cầu về cải cách thủ tục hành chính và hiện đại hoá công tác quản lý thuế thì việc sửa đổi Luật là cần thiết.
Nội dung này cũng được Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tài chính ngân sách của Quốc hội thống nhất cao.
Sôi nổi thảo luận về mức giảm trừ gia cảnh
Trong dự thảo sửa đổi, Chính phủ kiến nghị điều chỉnh nâng mức giảm trừ gia cảnh cho bản thân người nộp thuế từ mức 4 triệu đồng/tháng lên 9 triệu đồng/tháng (108 triệu đồng/năm); mức giảm trừ cho mỗi người phụ thuộc từ 1,6 triệu đồng/tháng lên 3,6 triệu đồng/tháng.
Quy định này nhận được đồng thuận của Ủy ban Tài chính – Ngân sách và nhiều đại biểu. Đại biểu Nguyễn Lâm Thành (tỉnh Lạng Sơn), đại biểu Lê Công Đỉnh (tỉnh Long An) cho rằng mức khởi điểm tính thuế thu nhập cá nhân như dự thảo quy định là phù hợp trong tình hình hiện nay, thể hiện mục tiêu khoan thư sức dân, kích thích tiêu dùng.
Đại biểu Cao Sĩ Kiêm (tỉnh Thái Bình) cho rằng đã yêu cầu sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân đã rất “bức bách và phải làm” vì sẽ giúp bù đắp khó khăn của những người làm công, ăn lương.
Đại biểu Trần Thanh Hải (đoàn TP Hồ Chí Minh) phân tích, mức giảm trừ gia cảnh như quy định trong dự thảo luật tuy có vẻ bất hợp lý về mục tiêu tăng số lượng người nộp thuế, nhưng “đối với người lao động đây là một niềm mong mỏi lớn”.
Tuy nhiên, cũng có quan điểm trái ngược về quan điểm nâng mức giảm trừ gia cảnh như quy định trong dự thảo. Đại biểu Phạm Xuân Thường (tỉnh Thái Bình) cho rằng nếu thực hiện như vậy, số người phải nộp thuế sẽ giảm từ 3,87 triệu hiện nay xuống còn 1 triệu. Và điều này không phù hợp với quan điểm xây dựng Luật Thuế thu nhập cá nhân hiện hành.
Một số đại biểu khác đưa ra thêm các quan điểm như sẽ ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách trong khi ngân sách nhà nước hiện rất khó khăn, đặc biệt sẽ có thể phải tiết kiệm đầu tư để chi tăng lương từ 1/7/2013 vì ngân sách không thể cân đối được.
Áp dụng từ 1/7/2013 là cố gắng lớn
Dự thảo Luật đề nghị thời điểm có hiệu lực từ ngày 1/7/2013. Quan điểm của cơ quan soạn thảo (Bộ Tài chính) là việc xây dựng các văn bản hướng dẫn và triển khai thực hiện Luật, bao gồm cả việc điều chỉnh phần mềm trong quản lý thu thuế, phần mềm kế toán có liên quan của doanh nghiệp cần khá nhiều thời gian. Ngay cả việc áp dụng từ thời điểm 1/7/2013 cũng đòi hỏi sự cố gắng của cơ quan quản lý thuế để đáp ứng nguyện vọng của người dân.
Đa số đại biểu cũng đồng tình với quan điểm này, tuy nhiên cũng có một số ý kiến đề xuất nên áp dụng ngay từ 1/1/2013. Thừa nhận nếu áp dụng ngay từ 1/1/2013 thì sẽ ảnh hưởng ngay tới kế hoạch ngân sách mà Quốc hội vừa thông qua, song đại biểu Trần Du Lịch (TP Hồ Chí Minh) cho rằng “cuộc sống đang rất bức xúc muốn áp dụng từ 1/1/2013, vì sự chờ đợi (của người dân) là rất lớn”.
"Mặc dù điều này sẽ gặp rất nhiều khó khăn. Nhưng nếu chúng ta có thể sớm mang lại nhiều lợi ích cho người dân nhất thì có thể cố gắng, nỗ lực”, đại biểu Trần Thanh Hải (TP Hồ Chí Minh) đề xuất.
Thông qua ngay trong kỳ họp
Kết luận phiên thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết đa số các đại biểu Quốc hội thống nhất phương án nâng mức giảm trừ gia cảnh từ 4 triệu lên 9 triệu cho người nộp và từ 1,6 lên 3,6 triệu đồng cho mỗi người phụ thuộc.
Về thời điểm hiệu lực thi hành, đa số các đại biểu thống nhất nên áp dụng từ ngày 1/7/2013, đồng thời kéo dài thời gian miễn giảm thuế thu nhập cá nhân cho đến thời điểm Luật có hiệu lực thi hành.
Sau khi thảo luận hội trường, tổng hợp ý kiến, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ có giải trình, chỉnh lý dự thảo, đề nghị Quốc hội biểu quyết thông qua tại kỳ họp này.
