Nhiều cơ sở y tế trở thành "con nợ" do cơ chế thanh toán BHYT

Nhiều bệnh viện, cơ sở y tế bị nợ đọng do thanh toán BHYT

Giải trình trước Quốc hội tại phiên thảo luận kinh tế - xã hội, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan chia sẻ, thời điểm này ngành y tế gặp khó khăn hơn bao giờ hết, nhiều lĩnh vực của ngành gặp khó khăn trong quá trình tổ chức thực hiện.

Làm rõ thêm một số ý kiến của các ĐB, Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết, về vấn đề nợ đọng thanh toán BHYT, theo Bộ trưởng Bộ Y tế, qua thực tiễn tìm hiểu Bộ cũng nắm được do vướng mắc liên quan đến triển khai Luật BHYT và Nghị định 146 có những quy định chưa thống nhất với nhau. Vì vậy, quá trình triển khai thực hiện liên quan đến thanh toán chi phí khám chữa bệnh trong phạm vi được hưởng và mức hưởng của người tham gia BHYT theo phương thức giá dịch vụ y tế đang có vướng mắc (vướng mắc này liên quan đến việc áp dụng tổng mức thanh toán chi phí khám chữa bệnh của BHYT).

"Thời gian qua nhiều BV, cơ sở y tế bị nợ đọng do thanh toán BHYT theo tổng mức chưa đáp ứng được yêu cầu. Từ các vướng mắc như vậy nên nhiều cơ sở y tế thực sự trở thành "con nợ" vì chi phí khám chữa bệnh bỏ ra chưa được thanh toán. Đây cũng một trong những nguyên nhân gây nên tình trạng mua sắm đấu thầu của cơ sở y tế" - Bộ trưởng Đào Hồng Lan phân tích.

Để giải quyết vấn đề này, Chính phủ cũng đã giao cho Bộ Y tế phối hợp với các bộ, ngành và BHXH Việt Nam sửa đổi Nghị định 146, hiện đang được Bộ Tư pháp thẩm định. Trước mắt, Bộ Y tế đã trình Chính phủ nghị quyết về việc đảm bảo thuốc, trang thiết bị y tế, thanh toán chi phí khám, chữa bệnh BHYT để giải quyết khó khăn trong thanh toán trong năm 2021 và hiện nay thì Nghị quyết này đã được trình lên Chính phủ. 

Bộ trưởng Bộ Bộ Y tế cho biết, về BHYT đối với học sinh, sinh viên quy định tại Điều 12 của Luật BHYT, theo kế hoạch Luật này sẽ được sửa đổi vào năm 2023, Bộ Y tế tổng hợp nội dung này trong quá trình sửa đổi luật. 

Những khó khăn, vướng mắc về nhân lực, vật tư y tế đang được tháo gỡ

Giải trình trước Quốc hội về tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế, Bộ trưởng Đào Hồng Lan nêu: Để đảm bảo cung ứng thuốc, thiết bị, vật tư y tế tại các cơ sở y tế có liên quan đến hai yếu tố quan trọng là việc đăng ký lưu hành kịp thời các sản phẩm thuốc và trang thiết bị y tế; Việc đấu thầu mua sắm trang thiết bị y tế của các cơ sở y tế.

Đối với việc đăng ký lưu hành thuốc, thiết bị y tế thời gian qua có những khó khăn, bất cập do dịch Covid-19 và một số yếu tố khác như doanh nghiệp không chuẩn bị hồ sơ giấy tờ, nhà máy không hoạt động được do giãn cách xã hội... Chính phủ cũng đã báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 12 để giải quyết các vấn đề liên quan đến đăng ký lưu hành. Đến thời điểm này, Bộ Y tế cũng đã công bố danh mục trên 10.000 thuốc hết hạn hiệu lực, trong năm 2022 tiếp tục được cấp giấy lưu hành đến ngày 31/12/ 2022 nên đã cơ bản đảm bảo được nguồn cung ứng thuốc trên thị trường của năm 2022, đáp  ứng kịp thời thuốc phục vụ cho công tác khám, chữa bệnh của Nhân dân và phòng, chống dịch. Bộ cũng thành lập các đoàn kiểm tra, hỗ trợ cho các địa phương.

Theo Bộ trưởng, thời gian qua tổng kết cho thấy tình hình cung ứng thuốc được đảm bảo, tuy nhiên vướng về vấn đề triển khai thực tiễn là liên quan đến vướng quy định về đấu thầu và các quy định khác liên quan. Vì vậy, có thời điểm đã ảnh hưởng đến một số cơ sở y tế thiếu thuốc cục bộ trên từng lĩnh vực. Bộ đã rà soát nguyên nhân và có giải pháp tham mưu phù hợp. Đã trình Chính phủ ban hành Công điện tháo gỡ khó khăn vướng mắc trong mua sắm, đấu thầu thiết bị y tế.

Bên cạnh đó, Bộ Y tế cũng đang phối hợp với các Bộ, ngành sửa đổi Luật Dược và các nghị định, thông tư có liên quan trong quá trình triển khai thực hiện các chính sách, pháp luật về BHYT và các nội dung liên quan đến việc cấp đăng ký lưu hành, đấu thầu tập trung quốc gia. Nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ, nhân viên được phân công làm công tác đấu thầu và công bố rộng rãi kết quả đấu thầu, thành lập tổ công tác để hỗ trợ cho công tác đấu thầu… Quá trình triển khai thấy nhiều quy định rõ, một số nơi lúng túng, Bộ đang tăng cường hỗ trợ các đơn vị để tập trung đấu thầu.

Đề cập đến vấn đề đảm bảo nguồn nhân lực y tế, Bộ trưởng Đào Hồng Lan bày tỏ, làn sóng chuyển dịch nhân lực y tế của Việt Nam bên cạnh đặc điểm tương đồng thế giới còn có đặc điểm đặc biệt hơn do thuộc nhóm nước có tỉ lệ nhân viên y tế/quy mô dân số ở mức thấp hơn do với trung bình của thế giới. Chúng ta có 10 bác sỹ và 13 điều dưỡng/10 nghìn dân. Tình hình nhân viên y tế công nghỉ việc chuyển sang khu vực tư cũng tăng. Đây là hiện tượng xuất hiện trong thời gian qua. Quá trình triển khai thực hiện rà soát, đánh giá cho thấy quy mô phạm vi dịch chuyển diễn ra ở nhiều cấp, nhiều tuyến từ y tế cơ sở đến các bệnh viện trung ương.

Giải pháp đối với cả các chính sách liên quan hỗ trợ cho nhân viên y tế, tân Bộ trưởng cho biết, Bộ Y tế đã trình Chính phủ sửa đổi Nghị định 56 về hỗ trợ thì mức phụ cấp đối với nhân viên y tế cơ sở, cơ sở y tế dự phòng. Hiện nghị định này đang được trình Chính phủ. Cùng đó, các chính sách để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và giúp tăng nguồn nhân lực y tế, Bộ Y tế sẽ báo cáo bổ sung trong phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp này.

Đề xuất chính sách khẩn cấp về cải cách tiền lương, phụ cấp cho nhân viên y tế

Tại phiên thảo luận, ĐB Quốc hội Phạm Khánh Phong Lan (Đoàn TP Hồ Chí Minh) đã bày tỏ ý kiến về vấn đề cơ chế chính sách cho nhân viên y tế, chất lượng khám chữa bệnh, cơ chế thanh toán BHYT...