| Ảnh minh hoạ |
Hơn 4 năm trở lại đây, kể từ khi Nghị quyết 42/2017/QH14 có hiệu lực, ngành ngân hàng đã có những chuyển biến tích cực trong công tác xử lý nợ xấu. Tính đến cuối tháng 8/2021, toàn hệ thống các tổ chức tín dụng đã xử lý được khoảng 1.300 nghìn tỷ đồng nợ xấu. Trong đó, tổng nợ xấu xác định theo Nghị quyết số 42 của toàn hệ thống các tổ chức tín dụng 424.100 tỷ, đã xử lý được 364.100 tỷ đồng kể từ 15/8/2017 - 31/8/2021. Kết quả đạt được là rất tích cực, tuy nhiên, theo Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, vẫn còn nhiều vướng mắc, ảnh hưởng đến tiến độ xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng. Đặc biệt, đại dịch Covid-19 tiếp tục bùng phát tiềm ẩn nguy cơ nợ xấu tăng cao trở lại.
Theo đó, nếu như tỷ lệ nợ xấu nội bảng đến cuối năm 2019 chỉ còn 1,63% thì đến cuối tháng 9/2021 đã tăng trở lại 1,91%, trở lại mức tương đương năm 2017. Điều này cho thấy, dịch bệnh đã “đánh bay” nỗ lực xử lý nợ xấu của ngành ngân hàng, xoá mờ cả thành tích của Nghị quyết 42.
Theo Cơ quan thanh tra giám sát NHNN, thời gian qua, ngành ngân hàng triển khai nhiều giải pháp miễn giảm lãi suất, cơ cấu lại nợ, thế nhưng số doanh nghiệp rời bỏ thị trường vẫn tăng. Trong 9 tháng đầu năm nay, trung bình mỗi tháng có 10.000 doanh nghiệp rút khỏi thị trường, ảnh hưởng lớn tới chất lượng tín dụng ngân hàng.
Các ngân hàng phải tiếp tục xem xét cho vay mới trên nền tảng nợ đã được cơ cấu mà bản chất là nợ xấu. Trong bối cảnh tái cơ cấu hệ thống gần thành công, thành quả 5 năm phấn đấu theo Tổng thư ký Hiệp hội ngân hàng Nguyễn Quốc Hùng đang đứng trước nguy cơ bị xoá sổ khiến ngành ngân hàng phải "gồng" sức.
“Nhờ một loạt các Thông tư 01, 03 và 14, các ngân hàng đã cơ cấu nợ trên 600.000 tỷ đồng. Nhưng đây mới là con số ước tính, ảnh hưởng của dịch bệnh rất khó lường. Đồng thời, nợ cơ cấu có nguy cơ rất lớn biến thành nợ xấu”, ông Hùng nhấn mạnh.
Đại diện Vietcombank cho biết, ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 không những làm tăng nợ xấu, mà còn làm chậm tiến độ xử lý và giảm hiệu quả thu hồi nợ. Bên cạnh đó, văn bản quy định pháp luật chưa hoàn thiện, nhiều văn bản chưa rõ ràng, chưa hỗ trợ công tác xử lý, thu hồi nợ. Trong khi đó, thị trường hoạt động mua, bán nợ vận hành chưa hiệu quả.
“Khách hàng, chủ tài sản chây ỳ, bất hợp tác, không có ý thức phối hợp trả nợ xử lý tài sản bảo đảm, đồng thời, việc xử lý nợ thông qua cơ quan pháp luật tại một số địa phương còn chậm”, đại diện Vietcombank cho biết.
Ông Trần Phương, Uỷ ban chủ nhiệm chính sách (VNBA), đồng thời là đại diện của BIDV cũng cho rằng, Nghị quyết 42 còn nhiều vướng mắc về quyền thu giữ tài sản bảo đảm, áp dụng thủ tục rút gọn, quy định về thứ tự ưu tiên thanh toán khi xử lý tài sản bảo đảm... Ông Phương kiến nghị cơ quan nhà nước đẩy nhanh tiến độ tháo gỡ vướng mắc về cơ chế, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các tổ chức tín dụng để giải quyết các nghiệp vụ xử lý nợ, tăng cường các hoạt động online, tránh tình trạng đình trệ tiếp nhận hồ sơ giải quyết, tạo lập, thúc đẩy thị trường mua, bán nợ...
Ông Lê Trung Kiên, Phó cục trưởng Cục Giám sát an toàn hệ thống các Tổ chức tín dụng (Cục IV) thuộc Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng cho hay, thời gian qua, để đảm bảo an toàn hệ thống mà vẫn cung ứng vốn tốt cho nền kinh tế, hỗ trợ doanh nghiệp, người dân, NHNN đã chỉ đạo hệ thống ngân hàng duy trì mức độ tăng trưởng tín dụng hợp lý. Bên cạnh đó, NHNN cũng đang thúc đẩy hệ thống ngân hàng chuyển đổi số, tăng trích lập dự phòng rủi ro, đề xuất Quốc hội ban hành Luật Xử lý nợ xấu, tăng cường hoạt động mua bán nợ…
Đặc biệt, ông Kiên cho hay, với tình hình hiện nay, nhiều khả năng, NHNN sẽ tiếp tục lùi thời điểm áp dụng tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn thêm 1 năm nữa để các tổ chức tín dụng có thêm nguồn lực hỗ trợ khách hàng.
