Trong tờ trình về dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) gửi Thủ tướng Chính phủ mới đây, Bộ Xây dựng cho biết, nhiều năm qua, việc chăm lo giải quyết nhà ở cho người dân luôn được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm quan tâm và xác định là nhiệm vụ trọng tâm trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Luật Nhà ở năm 2014 và các Nghị định hướng dẫn được ban hành đã tạo hành lang pháp lý tương đối đầy đủ, đảm bảo hỗ trợ và khuyến khích doanh nghiệp tham gia vào phát triển nhà ở.
Tuy nhiên, quá trình thực thi quy định của Luật Nhà ở 2014 còn một số tồn tại, hạn chế. Bộ Xây dựng với chức năng là cơ quan quản lý Nhà nước đã xây dựng và đề xuất sửa đổi, bổ sung nhiều quy định mới tại dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) phù hợp với thực tiễn và tháo gỡ khó khăn cho người, doanh nghiệp trong công tác phát triển nhà ở.
Cụ thể, theo đại diện Bộ Xây dựng dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) có 13 Chương với 234 Điều. Trong đó, một số chính sách cần sửa đổi, bổ sung hoặc xây dựng mới liên quan đến các nội dung như: Giấy chứng nhận quyền sở hữu đối với nhà chung cư; xử lý nhà chung cư khi còn thời hạn và khi hết thời hạn.
Về quản lý, sử dụng nhà chung cư, dự thảo làm rõ thêm theo hướng luật hóa; đưa một số quy định từ các nghị định, thông tư vào luật, trong đó có nội dung về quyền, trách nhiệm của ban quản trị nhà chung cư, đơn vị quản lý vận hành nhà chung cư; quản lý vận hành chỗ để xe nhà chung cư; giá dịch vụ quản lý vận hành...
Về chính sách mua bán, cho thuê, cho thuê mua nhà ở thương mại của các doanh nghiệp, hợp tác xã kinh doanh bất động sản thì chuyển sang quy định tại Luật Kinh doanh Bất động sản để đảm bảo việc tra cứu, áp dụng pháp luật được thuận lợi, thực hiện thống nhất.
Chương 2 của dự thảo là những nội quy định về sở hữu nhà ở, dự thảo bổ sung mới về thời hạn sở hữu nhà chung cư; thời hạn sở hữu nhà chung cư; cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu đối với nhà chung cư; xử lý khi nhà chung cư còn thời hạn sở hữu; xử lý nhà chung cư khi hết thời hạn sở hữu.
Trong đó, điểm nhấn là quy định về thời hạn sở hữu nhà chung cư, riêng nội dung này Bộ Xây dựng đề xuất 2 phương án, gồm: Bổ sung mới quy định về thời hạn sở hữu nhà chung cư được xác định căn cứ vào thời hạn sử dụng của công trình theo quy định của pháp luật về xây dựng, nhưng không đóng khung thời hạn từ 50 - 70 năm; đưa ra về thời hạn sở hữu nhà chung cư là theo quy định của pháp luật đất đai, giữ nguyên như quy định hiện hành, tức là không quy định thời hạn. Người mua nhà chung cư được sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ổn định, lâu dài.
Đồng thời, thời hạn sở hữu nhà của người dân sẽ không áp dụng hồi tố. Tức là, nếu người dân mua chung cư trước ngày Luật có hiệu lực được áp dụng quy định tại thời điểm mua đó; người mua nhà thuộc các công trình có giấy phép xây dựng cấp trước khi Luật Nhà ở (sửa đổi) được áp dụng quy định cũ về sở hữu không thời hạn. Như vậy, nhà chung cư hiện đã mua bán áp dụng theo hiện hành, không áp dụng thời hạn.
Ngoài ra, những điểm mới trong dự thảo Luật Nhà ở cũng được quy định tại Chương 6 về chính sách về nhà ở xã hội, giữ nguyên một số quy định như: Loại nhà, tiêu chuẩn diện tích; xác định giá thuê, giá thuê mua dự án do nhà nước đầu tư… bổ sung quy định mới về đối tượng được thụ hưởng chính sách hỗ trợ; hình thức phát triển; ưu đãi cho chủ đầu tư phát triển; bổ sung 2 mục mới về chính sách phát triển nhà lưu trú công nhân, nhà ở cho lực lượng vũ trang.
Chương 7 bổ sung một số quy định như nguồn vốn của Nhà nước để phục vụ cho phát triển nhà ở; hình thức huy động vốn để phát triển nhà ở; Chương 9 quy định về quản lý, sử dụng nhà chung cư, có kế thừa, sắp xếp, bổ sung làm rõ thêm theo hướng luật hóa, đưa một số quy định từ các Nghị định, Thông tư còn phù hợp với tình hình lên nhằm đảm bảo thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật. Đồng thời cũng quy định quyền, trách nhiệm của Ban quản trị nhà chung cư; đơn vị quản lý vận hành nhà, chỗ để xe nhà chung cư; giá dịch vụ quản lý vận hành...
