Nhìn từ một cuộc tụ hội trẻ

Cuộc ra mắt của "Điêu khắc trẻ 2014" vừa rồi cũng vậy, người ta có thể nhìn thấy từ đó những đường nét chân thực của điêu khắc Việt đương đại, dù góc mỹ thuật này rất kén người theo đuổi cũng như công chúng.

Tác phẩm của Lưu Tuyền.

Điều đầu tiên nhìn thấy, cũng là một tín hiệu vui là sự nhập cuộc một cách hồ hởi của các nghệ sĩ thế hệ 9X. Nghĩa là "cuộc chơi" nghệ thuật đầy gian nan này vẫn còn những trái tim tâm huyết, dù chưa dám chắc có sống được bằng điêu khắc hay không. Với các tác phẩm lần đầu trình diện, các "tay" điêu khắc 9X cũng đã đem lại cho công chúng những cái nhìn thú vị về cuộc sống qua chủ đề, chất liệu, cũng như cách thức tạo hình. Và như ai đó nói, sự hiện diện của những cái tên mới trong làng điêu khắc này như khỏa lấp đi được phần nào nỗi buồn khi những cái tên cũ "bỏ cuộc chơi".

Từ đây, người yêu mỹ thuật cũng bước đầu nhìn thấy một lối đi đang dần mở ra của điêu khắc trẻ. Ấy là những cấu tứ mới, những cách thể nghiệm mới (trong chất liệu, trong cách theo đuổi ý tưởng) nổi lên trong tác phẩm của cả "người mới" và "người cũ". Ví như các tác phẩm đề tài chim mà Thái Nhật Minh theo đuổi bấy lâu, đã hiện diện trong một cấu tứ mới, thiên về lối tạo hình có tính trừu tượng hóa, kết hợp trang trí. Ngay cả việc kết hợp các chất liệu khác nhau để tạo nên một tác phẩm cũng cho thấy một xu hướng sáng tác mới mà rất nhiều "người trẻ" đang theo đuổi. Chưa vội đo đếm độ thành công vì con đường sáng tác còn dài, song nguồn năng lượng cho việc sáng tạo và một lối đi riêng đã bước đầu được định hình. Đây là điều cần thiết đối với người nghệ sĩ tạo hình.

Tác phẩm chân dung của Trần An.

Cuộc hội tụ của điêu khắc trẻ này không lớn, nhưng cũng đã tạo ra một "cái hẹn" cho những người trẻ từ năm 2012 đến nay. Chính từ những lần hội tụ này mà những cái tên trẻ như Thái Nhật Minh, Trần An, Kù Kao Khải, Lương Đức Hùng, Hà Mạnh Chiến, Phạm Thái Bình… đã "sáng" lên trong làng điêu khắc Việt. Và qua các "cái hẹn" từng năm, điêu khắc trẻ đã thể hiện được rõ ràng hơn đường hướng phát triển của mình: Không giới hạn về chất liệu, đề tài, kích cỡ tác phẩm…

Một số bậc đàn anh trong giới làm mỹ thuật nhận định, các sáng tác trẻ còn thiếu sự sắc sảo trong ngôn ngữ thể hiện, song họ cũng nhiệt thành ghi nhận nỗ lực tìm tòi để tạo ra cái mới cho điêu khắc. Như một sự gợi ý, họa sĩ Thành Chương bày tỏ, ranh giới về thể loại trong nghệ thuật hiện đại không khắt khe như trước, quan niệm điêu khắc chỉ phục vụ cho việc trang trí cũng đã khác. Điêu khắc có tạo hình, có triết lý và có sức sống lâu bền với thời gian, vì vậy, lớp điêu khắc trẻ cần vượt qua những rào cản, những quan niệm đã cũ để sáng tạo những tác phẩm gần gũi với công chúng. Sự dụng công ở mỗi tác phẩm phụ thuộc rất nhiều vào nhiệt huyết và năng lượng của mỗi tác giả.

Điêu khắc trẻ vẫn giữ lời hẹn hội tụ mỗi năm, dù cuộc hội tụ lớn hay nhỏ. Giản dị là mong muốn làm chiếc cầu nối, làm một bước đệm cho "người trẻ" đến với điêu khắc, từ đó bước tiếp những bước đi chắc chắn hơn trong hành trình của mình, song chính từ đây, người ta đã nhìn thấy niềm tin vào góc mỹ thuật rất "kén người" này.