Những đột phá trong văn kiện Đại hội lần thứ XVIII Đảng bộ Thành phố Hà Nội

Xác định rõ các quan điểm, mục tiêu, chỉ tiêu, đột phá phát triển

Với chủ đề: “Phát huy truyền thống ngàn năm văn hiến và anh hùng; đoàn kết xây dựng đảng bộ trong sạch, vững mạnh; tiên phong, đột phá trong kỷ nguyên mới; phát triển Thủ đô văn minh, hiện đại, hạnh phúc”, Đại hội đại biểu Đảng bộ Thành phố Hà Nội lần thứ XVIII nhiệm kỳ 2025 -2030 là sự kiện chính trị trọng đại. Với phương châm “Đoàn kết - Dân chủ - Kỷ cương - Đột phá - Phát triển”, đây là Đại hội đầu tiên diễn ra sau khi Thủ đô và cả nước thực hiện cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy, sắp xếp đơn vị hành chính và tổ chức mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Đại hội khẳng định quyết tâm của Đảng bộ và Nhân dân Thủ đô tiên phong cùng cả nước tiến vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên phát triển thịnh vượng, hùng cường của dân tộc Việt Nam, góp phần quan trọng thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Đáng chú ý, điểm mới trong xây dựng văn kiện Đại hội XVIII của Đảng bộ Thành phố lần này mà trọng tâm là Báo cáo Chính trị được chuẩn bị ngắn gọn, súc tích, có tính khái quát cao, kết cấu chặt chẽ, thể hiện đầy đủ, toàn diện những vấn đề lớn của Thủ đô. Kết cấu hướng đến hành động, các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ, giải pháp được diễn đạt ngắn gọn, phân nhóm theo lĩnh vực và gắn với đầu mối, lộ trình, chỉ số đánh giá để dễ dàng chuyển thành chương trình hành động và các kế hoạch chuyên đề. Đặc biệt, dự thảo chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội đã được chủ động xây dựng, sẵn sàng ban hành và triển khai ngay sau Đại hội, bảo đảm Nghị quyết sớm đi vào cuộc sống.

Báo cáo Chính trị gồm 2 phần, đã đánh giá toàn diện kết quả thực hiện Nghị quyết Đại hội XVII Đảng bộ Thành phố (nhiệm kỳ 2020 – 2025), đồng thời đề ra quan điểm, mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm của Đảng bộ Thành phố trong nhiệm kỳ 2025 - 2030. Trong đó, trên cơ sở đánh giá tổng quát 5 năm thực hiện Nghị quyết Đại hội XVII Đảng bộ Thành phố, dự báo tình hình thế giới và trong nước, Báo cáo đã đề ra các quan điểm, mục tiêu, chỉ tiêu, đột phá phát triển và các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong nhiệm kỳ 2025 - 2030.

Trong Báo cáo Chính trị, Đảng bộ TP Hà Nội xác định 5 quan điểm phát triển. Thứ nhất, Thủ đô Hà Nội tiên phong, gương mẫu trong thực hiện chủ trương, quyết sách của Trung ương, thường xuyên là của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và của đồng chí Tổng Bí thư, nhất là những vấn đề mang tính trụ cột để đột phá phát triển đất nước. Khai thác hiệu quả vị thế, tiềm năng lợi thế của Thủ đô, kết hợp với nguồn lực trong nước và quốc tế, xây dựng và phát triển Hà Nội thực sự là Thủ đô xã hội chủ nghĩa, xứng đáng là trung tâm chính trị - hành chính quốc gia, là trung tâm lớn về kinh tế, đi đầu về văn hóa, giáo dục, đào tạo, khoa học và công nghệ và hội nhập quốc tế của cả nước; tạo sức lan tỏa mạnh mẽ, dẫn dắt và thúc đẩy Vùng đồng bằng sông Hồng, khu vực phía Bắc và cả nước cùng phát triển, hướng tới tầm vóc khu vực châu Á và thế giới.

Thứ hai, phát triển kinh tế nhanh, bền vững gắn với quá trình chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, phát triển kinh tế tuần hoàn. Lập, triển khai và quản lý quy hoạch đảm bảo tính khoa học, đồng bộ, ổn định lâu dài nhằm xây dựng đô thị xanh, thông minh, hiện đại; nông nghiệp đô thị - sinh thái, nông thôn hiện đại - giàu bản sắc, nông dân văn minh. Đầu tư đồng bộ hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, ưu tiên hạ tầng giao thông kết nối, giao thông công cộng, hạ tầng số, hạ tầng khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, các công trình văn hóa, thể thao có tính biểu tượng mang tầm khu vực và quốc tế để thúc đẩy phát triển công nghiệp văn hóa và du lịch.

Thứ ba, phát huy truyền thống văn hiến Thăng Long - Hà Nội, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh, tiêu biểu cho văn hóa và con người Việt Nam; văn hóa và con người là trụ cột phát triển bền vững Thủ đô; khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là động lực then chốt cho tăng trưởng kinh tế; xây dựng cơ chế vượt trội thu hút, trọng dụng nhân tài; phát triển lực lượng sản xuất hiện đại, xây dựng Hà Nội trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo hàng đầu, đô thị thông minh, kết nối toàn cầu, có sức hấp dẫn trong khu vực và quốc tế.

Thứ tư, phát triển hài hòa giữa kinh tế - xã hội với bảo vệ môi trường và thích ứng hiệu quả với biến đổi khí hậu, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân; gắn với củng cố quốc phòng, an ninh, đảm bảo an toàn tuyệt đối trong mọi tình huống. Đẩy mạnh hoạt động đối ngoại, hội nhập quốc tế, nâng cao vị thế và tạo nguồn lực phát triển Thủ đô.

Thứ năm, tập trung xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện, tinh gọn, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả; nâng cao năng lực quản trị công; đẩy mạnh phân cấp, ủy quyền và trách nhiệm giải trình. Xây dựng đội ngũ cán bộ, lãnh đạo ở các cấp, các ngành, lĩnh vực, nhất là người đứng đầu có đức, có tài, ngang tầm nhiệm vụ phát triển Thủ đô trong tình hình mới. Tăng cường kiểm soát quyền lực, kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ, đẩy mạnh cải cách hành chính, nâng cao năng lực cạnh tranh và xây dựng chính quyền Thủ đô hiện đại.

Đồng thời, Báo cáo Chính trị cũng xác định các mục tiêu phát triển: Đến năm 2030, Hà Nội là Thủ đô “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”, xanh, thông minh, nơi hội tụ tinh hoa văn hóa, hội nhập quốc tế sâu rộng, có sức cạnh tranh cao, có trình độ phát triển ngang tầm thủ đô các nước phát triển trong khu vực; là trung tâm, động lực thúc đẩy phát triển vùng đồng bằng sông Hồng, khu vực phía Bắc, là cực tăng trưởng có vai trò dẫn dắt kinh tế của cả nước, có tầm ảnh hưởng trong khu vực; là trung tâm kinh tế, tài chính lớn; trung tâm hàng đầu về văn hóa, giáo dục - đào tạo, y tế, khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo; chính trị, xã hội ổn định, thành phố thanh bình, người dân hạnh phúc. Đến năm 2045, Thủ đô Hà Nội là thành phố kết nối toàn cầu, có mức sống và chất lượng cuộc sống cao; kinh tế, văn hoá, xã hội phát triển toàn diện, đặc sắc và hài hoà, tiêu biểu cho cả nước; có trình độ phát triển ngang tầm thủ đô các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới. GRDP bình quân đầu người đạt trên 36.000 USD.

Báo cáo chính trị cũng đề ra 4 nhóm chỉ tiêu đến năm 2030 với 21 chỉ tiêu chủ yếu trên các lĩnh vực, trong đó lĩnh vực kinh tế 5 chỉ tiêu, xã hội 6 chỉ tiêu, đô thị, môi trường 7 chỉ tiêu, xây dựng Đảng 3 chỉ tiêu.

Đặc biệt, xác định các đột phá phát triển: (1) Tập trung xây dựng, hoàn thiện thể chế phát triển Thủ đô: Hoàn thành việc cụ thể hóa Luật Thủ đô; xây dựng cơ chế, chính sách nhằm tháo gỡ các điểm nghẽn, khắc phục hạn chế và khơi thông, huy động, sử dụng hiệu quả các nguồn lực cho phát triển. Tiên phong thí điểm các cơ chế, chính sách mới, trọng tâm là: phát triển khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số; phát triển kinh tế tư nhân; giáo dục và đào tạo… Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, ủy quyền với phương châm “địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm”.

(2) Phát triển, khai thác, sử dụng hiệu quả nguồn nhân lực chất lượng cao và thu hút nhân tài: Xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp của Thủ đô có bản lĩnh, ý chí vươn lên, khát vọng cống hiến, tư duy chiến lược, có năng lực tổ chức triển khai thực hiện nghị quyết; có cơ chế khuyến khích, bảo vệ cán bộ dám đột phá đổi mới sáng tạo, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung. Thu hút, trọng dụng các nhà lãnh đạo, quản lý xuất sắc, chuyên gia, nhà khoa học tài năng, người lao động có trình độ cao ở trong và ngoài nước, cả khu vực công và tư.

(3) Phát triển hệ thống hạ tầng hiện đại, thông minh và kết nối: Đầu tư hệ thống giao thông đồng bộ, kết nối đa dạng với tầm nhìn dài hạn về mạng lưới giao thông tích hợp liên vùng, quốc tế: các tuyến đường cao tốc, đường quốc lộ, đường vành đai, các nút giao thông cửa ngõ, hệ thống cầu qua sông Hồng, sông Đuống, đường sắt đô thị kết nối đô thị vệ tinh với vùng trung tâm và các tỉnh lân cận; hệ thống logistics liên kết các hành lang, vành đai kinh tế. Phát triển đô thị theo định hướng giao thông và khai thác, phát triển không gian ngầm. Xây dựng hạ tầng số, hạ tầng khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo đồng bộ, hiện đại; liên thông các cơ sở dữ liệu lớn về: quy hoạch, dân cư, y tế, văn hóa, giáo dục, bảo hiểm, đất đai, nhà ở,… tạo nền tảng phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh của Thủ đô trong kỷ nguyên số.

Đảng bộ TP Hà Nội cũng dự kiến đưa ra 10 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm gồm: Xây dựng, hoàn thiện thể chế, chính sách đặc thù phát triển Thủ đô; Xác lập mô hình tăng trưởng mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển mạnh mẽ kinh tế tư nhân; Thúc đẩy mạnh mẽ khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số toàn diện trong mọi lĩnh vực; xây dựng Thành phố thông minh với người dân và doanh nghiệp là trung tâm, là chủ thể, nguồn lực, động lực chính; Triển khai quy hoạch; quản lý và phát triển đô thị, nông thôn; bảo vệ môi trường, khai thác, sử dụng tài nguyên hiệu quả; Phát huy giá trị văn hóa, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh; Phát triển giáo dục và đào tạo, nguồn nhân lực chất lượng cao dẫn đầu cả nước, hội nhập quốc tế; Nâng cao phúc lợi xã hội, chất lượng cuộc sống người dân; Tăng cường quốc phòng, an ninh; phòng, chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn; Mở rộng hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế; Tiếp tục đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong sạch, vững mạnh toàn diện; xây dựng hệ thống chính trị Thành phố tinh - gọn - mạnh - hiệu năng - hiệu lực - hiệu quả.

Thể hiện tinh thần đột phá trong tư duy và hành động

Mục tiêu của văn kiện Đại hội lần thứ XVIII Đảng bộ Thành phố không chỉ xây dựng nội dung, với mục tiêu cho nhiệm kỳ 2025-2030 mà còn có tầm nhìn đến năm 2045, tạo sự ổn định trong một giai đoạn dài. Hệ thống chỉ tiêu cũng có nhiều điểm mới, thậm chí có những chỉ tiêu lần đầu được đưa ra, mang tính quốc tế, như chỉ số hạnh phúc hay chỉ số HDI. Những chỉ tiêu này khẳng định mục tiêu phát triển Thủ đô trở thành thành phố toàn cầu trong giai đoạn tới, hiện thực hóa tầm nhìn “Thủ đô văn hiến - kết nối toàn cầu - thanh lịch hòa hoa - phát triển hài hòa - thanh bình thịnh vượng - chính quyền phục vụ - doanh nghiệp cống hiến - xã hội niềm tin - Nhân dân hạnh phúc”; khẳng định vị thế của Thủ đô, đưa Hà Nội vươn tầm khu vực và thế giới, trở thành biểu tượng hòa bình, thịnh vượng, bản sắc, xứng đáng với niềm tin yêu của Nhân dân cả nước và bạn bè quốc tế.

Như nhiều chuyên gia đã nhận định, dự thảo Văn kiện trình Đại hội XVIII Đảng bộ Thành phố Hà Nội đã được xây dựng công phu, bố cục rõ ràng, khoa học, nội dung bao quát và phong phú; thể hiện được tầm vóc của một trung tâm chính trị, văn hóa, kinh tế của cả nước, hiện thực hóa khát vọng phát triển của Thủ đô trong kỷ nguyên mới, khẳng định vai trò đầu tàu quốc gia, động lực vùng đồng bằng sông Hồng. Theo GS.TS Phùng Hữu Phú (nguyên Uỷ viên T.Ư Đảng, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận T.Ư, nguyên Phó Bí thư Thường trực Thành uỷ Hà Nội), dự thảo đã được xây dựng công phu, bố cục rõ ràng, khoa học, nội dung bao quát và phong phú; thể hiện được tầm vóc của một trung tâm chính trị, văn hóa, kinh tế của cả nước, hiện thực hóa khát vọng xây dựng Thủ đô “văn hiến – văn minh – hiện đại”. "Hà Nội thể hiện quyết tâm cao trong việc khắc phục các điểm nghẽn. Chúng ta đã làm rất nhiều việc, nhưng như trong Báo cáo Chính trị đã nêu đã thẳng thắn chỉ rõ các hạn chế, bất cập, trong đó có những điểm nghẽn cần tập trung xử lý. Lần này, bên cạnh việc phát huy các nguồn lực và động lực, chúng ta phải quyết tâm khắc phục triệt để những điểm nghẽn đó"- GS.TS Phùng Hữu Phú nhận định.

Các ý kiến cũng cho rằng, T.Ư kỳ vọng vào vai trò tiên phong, gương mẫu của Thủ đô Hà Nội. Do vậy, Hà Nội đã lĩnh hội đầy đủ tinh thần này vào dự thảo văn kiện và đưa ra các giải pháp để trong nhiệm kỳ tới trở thành cực tăng trưởng, có vai trò dẫn dắt kinh tế của cả nước với mức tăng trưởng từ 11% trở lên. Hà Nội sẽ bước vào giai đoạn mới với tinh thần và khí thế mới, nhằm khai thác hiệu quả nhất các mục tiêu và nguồn lực để thúc đẩy tăng trưởng. Khi đạt được mục tiêu tăng trưởng của mình, Hà Nội sẽ góp phần cùng cả nước thực hiện mục tiêu tăng trưởng hai con số.

Theo Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong – Tổ trưởng Tổ Biên tập, Tổng hợp và Xây dựng Văn kiện Đại hội, chủ đề của Đại hội lần này được xem là “đột phá”, trong đó phát huy truyền thống ngàn năm văn hiến và anh hùng; đoàn kết xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh; tiên phong, đột phá trong kỷ nguyên mới; phát triển Thủ đô văn minh, hiện đại, hạnh phúc.

Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong nhấn mạnh, đây là một mục tiêu rất cao và nếu không có những giải pháp mang tính đột phá cả về tư duy lẫn hành động thì sẽ rất khó để đạt được. Chính vì vậy, Thành uỷ Hà Nội xác định cần có các giải pháp thật sự mang tính đột phá. Do đó, yếu tố “đột phá” đã được đưa vào chủ đề của Đại hội, nhằm thể hiện tinh thần xuyên suốt cho toàn bộ nhiệm kỳ.