Chỉ số niềm tin do Decision Lab thực hiện hàng quý, cung cấp những đánh giá định kì về nền kinh tế Việt Nam kể từ năm 2011.
Doanh nghiệp kỳ vọng vào sự ổn định và sự tăng trưởng kinh tế quý tới
Chỉ số niềm tin trong quý III/2023 đã tăng từ mức 43,5 lên 45,1, mặc dù con số vẫn ở mức dưới 50 điểm trong 4 quý liên tiếp nhưng mức tăng nhỏ này đã cho thấy một dấu hiệu tích cực trong nền kinh tế.
Báo cáo cho thấy, tâm lý kinh doanh dường như đang thay đổi, quý II và III, mức độ bi quan về tình hình hiện tại đã giảm 3%, trong khi đó, quan điểm tích cực và trung lập tăng lần lượt là 6% và 4%.
Thêm vào đó, khảo sát của quý III cho thấy, sự thay đổi về dự báo trong quý tới. So với kết quả thu thập được từ quý II, số doanh nghiệp kỳ vọng vào sự ổn định và sự tăng trưởng kinh tế trong quý tới đã tăng lên 11%. Đồng thời, những doanh nghiệp dự báo xu hướng tiêu cực đã giảm đi 5%.
Gần cuối năm, hy vọng và sự cẩn trọng vẫn luôn là cần thiết. Mặc dù GDP trong quý III của Việt Nam tăng trưởng đầy hứa hẹn 5,3% so với cùng kỳ năm ngoái nhưng các doanh nghiệp vẫn tiếp tục thận trọng. Kỳ vọng về doanh thu hoặc đơn đặt hàng tăng ổn định, không có sự thay đổi so với quý trước. Trong khi đó, chỉ 22% có kế hoạch mở rộng đội ngũ trong quý IV và chỉ 16% dự đoán sẽ tăng đầu tư.
Sức hấp dẫn đầu tư toàn cầu của Việt Nam vẫn mạnh mẽ. 63% doanh nghiệp được khảo sát đã xếp Việt Nam vào top 10 điểm đến FDI hàng đầu. Đáng chú ý, 31% xếp Việt Nam vào top 3, trong đó con số ấn tượng là 16% ca ngợi Việt Nam là điểm đến đầu tư hàng đầu. Để củng cố hơn niềm tin này, hơn 1/2 khảo sát dự đoán sẽ tăng cường đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam khi năm 2023 gần kết thúc.
Tuy vậy, những trở ngại vẫn tồn tại. 59% cho rằng những khó khăn về hành chính là thách thức chính khi hoạt động tại Việt Nam. Những trở ngại khác như sự không chắc chắn trong các quy tắc và quy định, rào cản trong việc xin giấy phép, các yêu cầu nghiêm ngặt về thị thực và giấy phép lao động đối với người lao động nước ngoài cũng là những điểm nổi bật.
Để cải thiện thu hút FDI của quốc gia, 58% số người được khảo sát cho rằng việc tinh giản bộ máy cồng kềnh là yếu tố quan trọng nhát, 48% ủng hộ việc tăng cường môi trường pháp lý, 1/3 kêu gọi nâng cấp cơ sở hạ tầng giao thông và 22% nhấn mạnh việc nới lỏng các yêu cầu về thị thực và giấy phép lao động cho các chuyên gia nước ngoài.
Hướng tới phát triển bền vững
Sự bền vững đang ngày càng trở thành ưu tiên hàng đầu của các doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam. 80% cho rằng việc tuân thủ Bộ tiêu chuẩn để đo lường phát triển bền vững (ESG) là quan trọng và nhấn mạnh cam kết về sự tăng trưởng có trách nhiệm giữa các doanh nghiệp. Ngoài ra, chỉ có 20% doanh nghiệp đang chủ động chuẩn bị cho các quy định xanh sắp ra mắt của EU, chẳng hạn như cơ chế điều chỉnh biên giới carbon.
Hơn 2 năm sau khi được triển khai, Hiệp định Thương mại tự do EU - Việt Nam (EVFTA) đang tiếp tục có tác động tích cực mạnh mẽ đến bối cảnh kinh doanh của Việt Nam. Hơn 60% doanh nghiệp cho rằng, thoả thuận này có lợi. Trong đó, lợi ích hàng đầu là cắt giảm thuế, tiếp theo là khả năng cạnh tranh được cải thiện ở Việt Nam, giảm rào cản thương mại, mở rộng quan hệ đối tác với công ty địa phương và tăng khả năng tiệp cận thị trường Việt Nam.
Tuy nhiên, sự khác biệt trong định giá hải quan đối với hàng nhập khẩu, thủ tục thông quan không rõ ràng và kéo dài, những trở ngại kỹ thuật đối với thương mại và sự không chắc chắn, thiếu rõ ràng liên quan đến hiệp định là những rào cản, hạn chế hiệu quả đầy đủ của hiệp định.
Theo Giám đốc điều hành Decision Lab Thue Quist Thomasen, sau khi vượt qua những thách thức, Việt Nam hiện có dấu hiệu phục hồi. Bán lẻ và du lịch đã tăng trưởng mạnh mẽ, giúp thúc đẩy nền kinh tế phát triển. Tăng trưởng FDI cũng mang lại sự lạc quan, củng cố vị thế của Việt Nam như một trung tâm kinh doanh toàn cầu. “BCI ghi nhận sự ổn định liên tục trong phép đo hàng quý. Sau khoảng thời gian 3 năm đầy biến động, sự ổn định mới này cho thấy các nhà lãnh đạo doanh nghiệp châu Âu giờ đây có thể dự đoán năm tới và lập kế hoạch tốt hơn cho các khoản đầu tư trong tương lai. Đây chính là một sự phát triển tích cực” – vị này nói.
