Ô tô nhập khẩu giảm 84% do tác động của Nghị định 116

Theo Tổng cục Hải quan Việt Nam, quý I/2018, mặc dù thuế suất nhập khẩu ô tô dưới 9 chỗ ngồi có xuất xứ từ các nước ASEAN được điều chỉnh về 0% từ ngày 1/1/2018, nhưng do tác động của Nghị định 116/2017/NĐ-CP quy định điều kiện sản xuất, lắp ráp, nhập khẩu và kinh doanh dịch vụ bảo hành, bảo dưỡng ô tô nên lượng ô tô nguyên chiếc các loại nhập khẩu về Việt Nam trong quý đầu tiên của năm 2018 giảm mạnh so với cùng kỳ năm 2017.

Cụ thể, Nghị định này đặt ra rất nhiều quy định khắt khe đối với ô tô nhập khẩu, trong đó, quy định khiến các doanh nghiệp nhập khẩu ô tô “đau đầu” nhất là phải có giấy chứng nhận về xuất xứ, kiểu loại được chứng nhận bởi cơ quan nước ngoài; các lô hàng về phải kiểm tra theo quy định; kiểm tra các kiểu loại về khí thải và an toàn giao thông theo quy định...

Do đó, quý I/2018, số lượng xe ô tô dưới 9 chỗ ngồi nhập khẩu chỉ là 3.100 chiếc, giảm 80,8% và ô tô tải là 839 chiếc, giảm 90,4%.

Số liệu phân tích của cơ quan hải quan cho thấy, trong giai đoạn 2011-2017, nhu cầu nhập khẩu và tiêu thụ ô tô nguyên chiếc các loại của Việt Nam tăng cao và đạt đỉnh điểm trong các năm 2015 - 2016, với bình quân gần 120.000 chiếc/năm. Năm 2017, số xe nhập khẩu của cả nước đạt hơn 97.000 chiếc, giảm 13,6% so với một năm trước đó.

Về phân khúc thị trường, ô tô được nhập khẩu là chủ yếu là xe dưới 9 chỗ ngồi và ô tô tải. Tính bình quân giai đoạn 2011-2017, tỷ trọng nhập khẩu hai loại xe ô tô dưới 9 chỗ ngồi chiếm tới 86% trong tổng lượng ô tô nguyên chiếc các loại; còn lại là ô tô chuyên dụng và ô tô trên 9 chỗ ngồi.

Từ năm 2011 đến năm 2015, đơn giá bình quân khai báo nhập khẩu xe ô tô dưới 9 chỗ ngồi dao động khoảng hơn 11.000 USD/chiếc. Bước sang năm 2016, giá xe nhỉnh hơn, đạt 14.000 USD/chiếc và năm 2017 giá xe đạt hơn 18.000 chiếc, mức cao nhất cả giai đoạn. Trong quý I/2018, giá nhập khẩu tiếp tục tăng cao với bình quân hơn 22.000 USD/chiếc.

Diễn biến lượng và đơn giá nhập khẩu xe ô tô từ 9 chỗ ngồi trở xuống trong giai đoạn 2011-2017. (Nguồn: TCHQ)

Bên cạnh đó, lượng xe ô tô tải nhập khẩu cũng khá cao. Những năm khởi đầu giai đoạn 2011-2017, mới dừng lại ở con số bình quân hơn 17.000 chiếc/năm, bước sang năm 2015 đạt mức cao kỷ lục với gần 49.000 chiếc, và đến năm 2017 con số là 45.000 chiếc. Tuy nhiên, trong quý I/2018, cả nước chỉ nhập khẩu 839 chiếc, giảm 90,4% so với cùng kỳ năm trước.

Đơn giá bình quân nhập khẩu xe ô tô tải vào Việt Nam trong cả giai đoạn 2011-2017 dao động quanh khoảng 25.000 USD/chiếc. Tuy nhiên, năm 2016 và năm 2017 giá thấp nhất trong cả giai đoạn chỉ nhỉnh hơn 20.000 USD/chiếc. Xuất xứ của xe ô tô tải vào Việt Nam chủ yếu xuất xứ từ Thái Lan, Trung Quốc, Hàn Quốc, Ấn Độ, Nga.