Ngày 8/6, TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh xử phúc thẩm vụ án “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” và “Tham ô tài sản”, xảy ra tại Tổng Công ty Nông nghiệp Sài Gòn - TNHH Một thành viên (SAGRI), gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 672 tỷ đồng. Trong đó, nhóm bị cáo phạm tội “Tham ô tài sản” với số tiền hơn 13,3 tỷ đồng.
Phiên tòa phúc thẩm diễn ra do có đơn kháng cáo của các bị cáo xin giảm nhẹ mức án, gồm: Lê Tấn Hùng (SN 1963, nguyên Tổng Giám đốc SAGRI) chủ mưu, bị tòa sơ thẩm phạt 25 năm tù về 2 tội danh nêu trên. Nguyễn Thị Thúy (SN 1966, nguyên Kế toán trưởng SAGRI) bị tuyên 20 năm tù với 2 tội danh.
Nhóm bị cáo cùng tội “Tham ô tài sản” gồm: Đoàn Quang Hồi (SN 1972, nguyên Giám đốc Công ty TNHH TMDV Lữ hành Hòa Bình quốc tế) bị tòa sơ thẩm tuyên 8 năm tù; Nguyễn Thị Tuyết Mai (SN 1980, nguyên Trưởng phòng Nhân sự hành chính SAGRI) 6 năm tù; Hồ Văn Ngon (SN 1958, nguyên Phó Tổng Giám đốc SAGRI, đã chết), bị xử 5 năm tù.
Bị cáo Trần Vĩnh Tuyến (SN 1965, nguyên Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh) bị tòa sơ thẩm xử 6 năm tù về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, kháng cáo xin giảm án. Riêng bị cáo Trần Trọng Tuấn (SN 1969, nguyên Giám đốc Sở Xây dựng) cùng tội danh với bị cáo Tuyến, cũng bị tòa sơ thẩm xử 6 năm tù, kháng cáo kêu oan.
Đối với kháng nghị của Viện KSND TP Hồ Chí Minh đề nghị tòa phúc thẩm tiếp tục xác định số tiền Nhà nước bị thiệt hại trong vụ án này là hơn 672 tỷ đồng, không phải hơn 300 tỷ đồng như bản án sơ thẩm đã tuyên.
Tại phiên tòa, các bị cáo: Lê Tấn Hùng, Nguyễn Thị Thúy, Nguyễn Thị Tuyết Mai, Đoàn Quang Hồi đều xin giảm nhẹ mức án vì đã khắc phục số tiền “Tham ô tài sản”, lao động chính trong gia đình, gia đình có công cách mạng.
Bị cáo Trần Vĩnh Tuyến khai không theo dõi mảng này. Trong việc ký quyết định 6077, có thiếu sót, nhưng không có động cơ vụ lợi. Bị cáo Tuyến nói: “Không có bằng chứng nào cho rằng bị cáo biết sai vẫn ký, bị cáo không đổ lỗi cấp dưới. Trong quá trình điều tra, điều tra viên không ép cung. Mong HĐXX xem xét thấu đáo, giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo”.
Chủ tọa phiên tòa cũng hỏi bị cáo Trần Vĩnh Tuyến có lời khai nào cho rằng bản thân bị cáo biết rõ dự án này và ký quyết định 6077 do nể ông Lê Tấn Hùng là em ruột lãnh đạo Thành ủy TP Hồ Chí Minh. Dù không ai tác động, trường hợp không ký quyết định nêu trên, sẽ bị mọi người nói không tôn trọng gia đình ông Hải vì ông mới về hưu? Bị cáo Tuyến thừa nhận có khai như vậy và cho biết bị cáo bị huyết áp cao, có nguy cơ đột quỵ, do đó mong HĐXX phúc thẩm xem xét giảm án và được sớm thi hành án để về nhà.
Đối với bị cáo Trần Trọng Tuấn vẫn khẳng định đơn kháng cáo kêu oan chứ không xin giảm nhẹ mức án mà tòa sơ thẩm đã tuyên. Bị cáo Tuấn cho rằng, oan ở chỗ phần tóm tắt bản án sơ thẩm đúng như án đã tuyên. Trong bản án này bị cáo xác nhận có chủ trì họp Hội đồng thẩm định (HĐTĐ), và có ý kiến kết luận tại phiên họp HĐGĐ. Bị cáo cũng có ký tờ trình để tham mưu cho UBND TP cho phép chuyển nhượng Dự án khu nhà ở tại phường Phước Long B, quận 9 (Dự án Khu nhà ở) từ SAGRI sang Tổng Công ty Cổ phần Phong Phú (Tổng Công ty Phong Phú)...
Tuy nhiên, chủ tọa phiên tòa cho rằng SAGRI là công ty 100% vốn Nhà nước, do đó điều đầu tiên phải chấp hành pháp luật, sau đó mới tiến hành các bước sau. Nếu nhận thức như bị cáo Tuấn, tất cả tài sản Nhà nước mất hết bằng cách các doanh nghiệp Nhà nước bắt tay với công ty tư nhân. Chính việc ký tờ trình tham mưu để từ đó các bị cáo cho phép SAGRI chuyển nhượng Dự án Khu nhà ở chính là lỗi trực tiếp trong việc ra văn bản chứ không phải lỗi gián tiếp.
Chủ tọa phiên tòa cũng đọc lời khai của bị cáo Trần Trọng Tuấn: “Bản thân tôi khi tiếp nhận hồ sơ, nhận thức việc chuyển nhượng dự án từ SAGRI sang Tổng Công ty Phong Phú thực chất là chuyển nhượng, bán vốn, tài sản Nhà nước nên chỉ đạo cấp dưới gửi văn bản hỏi hướng dẫn về việc này. Dù chưa có hướng dẫn, tôi không chỉ đạo hỏi lại để báo cáo UBND TP mà vẫn ký tờ trình tham mưu để ông Trần Vĩnh Tuyến ký quyết định 6077 đồng ý cho SAGRI chuyển nhượng dự án cho Tổng Công ty Phong Phú”.
Trước việc chủ tọa đọc lời khai nêu trên, bị cáo Tuấn thừa nhận khai như vậy. Trong quá trình điều tra, Cơ quan điều tra có đưa ra kết luận giám định (KLGĐ), bị cáo đã nói KLGĐ không đúng và cần giám định lại...
Theo nội dung vụ án, SAGRI là doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước, do UBND TP Hồ Chí Minh làm chủ sở hữu, vốn điều lệ 1.690.510.000.000 đồng. Ngày 12/8/2015, UBND TP Hồ Chí Minh bổ nhiệm ông Lê Tấn Hùng làm Tổng Giám đốc; Vân Trọng Dũng làm Chủ tịch Hội đồng thành viên (HĐTV); Hồ Văn Ngon là Phó Tổng Giám đốc từ ngày 3/8/2013, Thành viên không chuyên trách HĐTV từ ngày 18/4/2015.
Ngày 31/10/2008, SAGRI ký hợp đồng hợp tác kinh doanh với Tổng Công ty Phong Phú để hợp tác kinh doanh đầu tư Dự án Khu nhà ở trên khu đất 36.676,10m2. Năm 2011, SAGRI nộp tiền chuyển mục đích sử dụng đất (SDĐ) và được cấp giấy chứng nhận quyền SDĐ.
Năm 2013, UBND quận 9 ban hành quyết định phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500, có sự thay đổi cơ cấu SDĐ làm tăng diện tích nhóm đất ở biệt thự so với chỉ tiêu quy hoạch tại thời điểm chuyển mục đích SDĐ trước đó. Theo quy định pháp luật, SAGRI phải thực hiện nghĩa vụ tài chính bổ sung liên quan đến việc thay đổi cơ cấu SDĐ.
Năm 2015, Thanh tra TP Hồ Chí Minh có “Kết luận về việc quản lý, SDĐ ở tại SAGRI”, xác định có 3 dự án do SAGRI đầu tư để hợp tác kinh doanh, thành lập pháp nhân mới không thuộc ngành nghề kinh doanh chính, trong đó bao gồm Dự án Khu nhà ở. Đồng thời, UBND TP Hồ Chí Minh yêu cầu SAGRI có phương án cơ cấu lại và thực hiện thoái hết số vốn đã đầu tư tại 3 dự án không đúng ngành nghề kinh doanh chính.
Mặc dù UBND TP đã chỉ đạo, nhưng ông Lê Tấn Hùng và cấp dưới vẫn ký biên bản thỏa thuận “Giá trị chuyển nhượng Dự án Khu nhà ở” với ông Phạm Xuân Trình, Tổng Giám đốc Tổng Công ty Phong Phú. Sau đó, ông Hùng cùng cấp dưới thực hiện các thủ tục để hoàn thành việc chuyển nhượng Dự án Khu nhà ở cho Tổng Công ty Phong Phú.
Việc chuyển nhượng dự án trên đã gây thiệt hại cho Nhà nước số tiền 672.140.972.741 đồng. Tại phiên tòa sơ thẩm, HĐXX nhận định số tiền thiệt hại chỉ hơn 300 tỷ đồng, và tuyên hủy hợp đồng chuyển nhượng Dự án Khu nhà ở giữa SAGRI với Tổng Công ty Phong Phú; Giao UBND TP Hồ Chí Minh thu hồi dự án cho SAGRI tiếp tục quản lý, sử dụng đúng quy định pháp luật.
Phiên tòa phúc thẩm dự kiến từ ngày 8/6 đến ngày 10/6.