Ngày 9/1, TAND TP Hà Nội bước vào phiên xử ngày thứ 2 vụ án ông Đinh La Thăng, nguyên Chủ tịch Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam (PVN) cùng 21 đồng phạm. Các bị cáo bị cáo buộc với 2 tội danh "Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” và “Tham ô tài sản”.
Trịnh Xuân Thanh phủ nhận việc chi sai tiền tạm ứng
Trong buổi sáng nay, HĐXX bước vào phần thẩm vấn. Bị cáo Vũ Đức Thuận (nguyên Tổng giám đốc PVC) mở đầu cho phần xét hỏi liên quan đến bản hợp đồng số 33 mà cơ quan tố tụng đang cáo buộc làm trái quy định. Khi xét hỏi bị cáo Thuận, bị cáo Đinh La Thăng và Trịnh Xuân Thanh được cách ly.
Theo cáo buộc, trong quá trình thực hiện Dự án Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2 (Dự án Thái Bình 2), bị cáo Thanh đã chỉ đạo Vũ Đức Thuận ký hợp đồng số 33 trái quy định để PVC được nhận tạm ứng 6,6 triệu USD và hơn 1.312 tỷ đồng; chỉ đạo việc sử dụng hơn 1.115 tỷ đồng trong số tiền tạm ứng vào mục đích khác, không đưa vào Dự án Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2, gây thiệt hại cho Nhà nước tổng số hơn 119 tỷ đồng.
HĐXX hỏi bị cáo Trịnh Xuân Thanh, tại tòa bị cáo Thanh trình bày, nhiệm vụ của bị cáo là chỉ đạo đơn vị triển khai kế hoạch SXKD hàng năm, thông qua kế hoạch SXKD hàng năm của Tổng Công ty, cũng như tổ chức ĐHĐCĐ thường niên. Bổ nhiệm từ cấp trưởng phòng trở lên. Thời điểm 2011, tình hình tài chính của PVC theo báo cáo kiểm toán, PVC lên sàn từ 2009, từ 2009 - 2011 PVC vẫn có lãi nhưng đã tiềm ẩn nguy cơ thua lỗ… Mức vốn đầu tư các lĩnh vực khác vượt mức vốn mà PVC đã có. Là do, khi đó PVC thực hiện việc cơ cấu kinh tế của Chính phủ. Hơn nữa, tập đoàn PVN cũng mong muốn PVC sẽ là một trong 5 mũi nhọn của PVN.
Về việc PVC khi làm tổng thầu Nhà máy nhiệt điệt Thái Bình 2, bị cáo Trịnh Xuân Thanh cho biết bản thân bị cáo biết PVC không đủ năng lực làm tổng thầu. "Nhưng lúc đó, anh Đinh La Thăng có đề xuất xin ý kiến của Chính phủ cho PVC làm tổng thầu là bởi anh Thăng mong muốn PVC sẽ nỗ lực trở thành một DN tốt của Tập đoàn PVN. Qua đó, anh Thăng cũng muốn PVC sẽ thể hiện vai trò của mình là DN trong nước có đủ năng lực làm tổng thầu để không phải thuê tổng thầu nước ngoài", Trịnh Xuân Thanh nói. Hơn nữa, nếu PVC làm tổng thầu thì sẽ giải quyết được việc làm cho cán bộ công nhân viên...
Về tránh nhiệm việc ứng tiền từ Dự án nhiệt điện Thái Bình 2, ông Thanh trình bày: “Tại PVC, theo phân cấp, việc triển khai, kỹ thuật, tài chính thuộc trách nhiệm của Ban giám đốc. Khi bị cáo được PVN giao dự án thì giao lại cho Ban giám đốc hoàn thiện thủ tục ký hợp đồng EPC số 33”. PVN yêu cầu khởi công Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2 trong quý 1/2011, Ban giám đốc có báo cáo lên Trịnh Xuân Thanh hồ sơ thiếu nhưng do thời gian ngắn nên không thể kịp hoàn thiện đặc biệt là hồ sơ đề xuất.
“Bị cáo họp với PVN, lãnh đạo PVN vẫn quyết định khởi công đúng kế hoạch, hồ sơ chưa chuẩn bị được thì để sau… Với tinh thần đó, PVC đề xuất nhanh nhất tháng 4 - 5/2011 mới xong nhưng PVN không trả lời. Hợp đồng 33 vẫn thiếu phần phụ lục. Lúc đó, bị cáo có khuyết điểm là Ban giám đốc trình lên nội dung chính của hợp đồng thể hiện tiền 1,2 tỷ USD, bị cáo chỉ đọc nội dung chính, không đọc hợp đồng 33. Nếu bị cáo đọc sẽ không thiếu những điều quan trọng”, bị cáo Thanh trả lời.
Theo bị cáo Thanh, việc tạm ứng tiền là trách nhiệm của Ban giám đốc, tất cả công văn xin tạm ứng không cần báo cáo, thông qua HĐQT theo điều lệ của PVC. Bị cáo không có chỉ đạo nào về xin tạm ứng, trong các cuộc họp thì chỉ hỏi.
Về việc chi sai tiền tạm ứng, ông Thanh phủ nhận trách nhiệm: “Khoảng tháng 9/2011, bị cáo phát hiện ra chi sai tiền tạm ứng, bị cáo đã báo cáo Tập đoàn vào cuối 2011 hoặc đầu 2012. Việc này do Ban giám đốc chi tiêu. Trong việc góp vốn vào các dự án khác bắt buộc phải có nghị quyết của HĐQT, trong nghị quyết ghi rõ góp bằng cách nào. Bị cáo đều ghi trong nghị quyết là góp bằng tiền vay hoặc nguồn khác theo đúng quy định của pháp luật”. Tuy vậy, ông Thanh thừa nhận trách nhiệm của mình khi không đọc kỹ hợp đồng EPC số 33.
Ông Đinh La Thăng “thực hiện dự án… vì áp lực tiến độ”
Về hành vi Cố ý làm trái, HĐXX hỏi về việc tại sao lại chỉ định PVC làm tổng thầu, bị cáo Đinh La Thăng cho biết: HĐTV làm việc, có các ban ngành giúp việc, các ban ngành đều báo cáo PVC có đủ năng lực. Căn cứ vào báo cáo của chủ đầu tư, của Tổng Giám đốc nên quyết định giao cho PVC làm tổng thầu theo đúng quy định.
Lý giải vì sao trong nghị quyết đã nêu PVC là tổng thầu liên doanh nhưng tại một công văn khác lại chuyển đổi thành chỉ có PVC được chỉ định thầu. Bị cáo Đinh La Thăng nêu, thầu và liên doanh tổng thầu có những điểm khác nhau, đối với liên doanh tổng thầu vẫn do PVC làm chủ nhưng phần của nước ngoài thì do nước ngoài làm. Căn cứ vào quá trình thực tế trước đó đã từng liên kết nhưng không bảo đảm nên quyết định giao cho PVC làm tổng thầu.
Đáng chú ý, HĐXX đưa ra các luận cứ cho thấy việc khởi công Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2 khi thiếu các thủ tục cần thiết theo quy định, bị cáo Đinh La Thăng cho rằng: Mỗi năm thực hiện hàng chục dự án, vì vậy để bảo đảm tiến độ, các đơn vị phải thực hiện đồng thời các công việc, không thể chờ xong việc này mới làm việc khác.
Về hợp đồng 33 chưa đủ điều kiện tại sao vẫn cho triển khai, bị cáo Đinh La Thăng cho rằng, thời điểm đó chưa biết gì về hợp đồng 33, HĐXX đã gọi một số bị cáo trong vụ án lên đối chất để làm rõ.
Bị cáo Vũ Hồng Chương, nguyên Trưởng BQL Dự án Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2 nêu rõ, đã có báo cáo về việc hợp đồng số 33 không đủ điều kiện để tạm ứng tiền. Bị cáo Vũ Hồng Chương trả lời rằng: “Bị cáo Thăng nói với tôi rằng, tuần sau các ông phải làm thế nào để chuyển tiền cho PVC". Trước trả lời của Vũ Hồng Chương, bị cáo Đinh La Thăng không có phản hồi về lời đối chất này…
