Hồn thiêng sông núi cùng truyền thống rạng ngời của cha anh đã hun đúc nên những người con Đống Đa không chỉ anh hùng trong chiến đấu, cần cù và sáng tạo trong lao động sản xuất mà vẫn giữ được nét thanh lịch của người Hà Nội. Đây là nền tảng và động lực quan trọng làm nên những “chiến công” rực rỡ trên mỗi chặng đường xây dựng và phát triển của quận. Lịch sử oai hùng Đống Đa xưa là một vùng đất cổ của Kinh thành Thăng Long. Con người nơi đây vốn có truyền thống yêu nước và luôn biết đoàn kết để vượt qua những gian nan thử thách. Tên gọi Đống Đa cũng gắn liền với chiến công hiển hách của người anh hùng áo vải Quang Trung - Nguyễn Huệ với chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa lừng lẫy khi đập tan 29 vạn quân Thanh xâm lược vào năm 1789. Khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời, Đống Đa đã nhanh chóng trở thành một trong những địa bàn sục sôi phong trào cách mạng. Trong đó, các chi bộ Đảng, đảng viên và nhiều người con Đống Đa là những hạt nhân nòng cốt đã góp phần làm nên thành công của Cách mạng Tháng Tám năm 1945. Đống Đa với Pháo Đài Láng cũng là nơi nổ phát súng lệnh đầu tiên mở đầu cho những ngày “quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh” chống thực dân Pháp. Khi hòa bình lập lại, Đống Đa đã cùng Thủ đô Hà Nội đẩy mạnh khôi phục kinh tế; thực hiện các kế hoạch Nhà nước theo hướng vừa sản xuất vừa chiến đấu chống chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ với sự hình thành của khu công nghiệp (KCN) Thượng Đình, Nhà máy Cơ khí Hà Nội... Đây là nơi đầu tiên của Hà Nội có KCN mới. Và cũng là một trong những cơ sở để Bộ Chính trị T.Ư Đảng và Bác Hồ phê duyệt việc quy hoạch Thủ đô. Ngày 9/6/1961, Thành ủy Hà Nội đã ban hành Nghị quyết số 123 thành lập Đảng bộ Khu phố Đống Đa. Đây là một mốc son có ý nghĩa trọng đại trong trang sử hào hùng của Đảng bộ và Nhân dân Đống Đa.
Cùng với Thủ đô và đất nước, Đống Đa đã trải qua giai đoạn khốc liệt nhất của cuộc chiến đấu chống sự leo thang, phá hoại của đế quốc Mỹ với ý trí đấu tranh kiên cường. Với khí thế toàn quốc thi đua đánh giặc lập công, gần 25.000 người con ưu tú của Đống Đa đã hăng hái lên đường ra trận. Trong số đó, có rất nhiều người đã hy sinh và để lại máu xương trên khắp các chiến trường. Chính sự hy sinh to lớn đó đã góp phần không nhỏ để làm nên thắng lợi vĩ đại của dân tộc với sự kiện giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước vào ngày 30/4/1975. Trải qua những năm tháng chiến tranh giành độc lập, khu phố Đống Đa bước vào giai đoạn thực hiện công cuộc đổi mới. Điều này được đánh dấu bằng việc, năm 1981, thực hiện Hiến pháp đã được Quốc hội Khóa VI, Kỳ họp thứ 7 thông qua, khu phố Đống Đa từ cấp chính quyền cơ sở được chuyển thành quận Đống Đa với quy mô 24 phường. Không lùi bước trước khó khăn
Năm 1986 là năm mở đầu của Kế hoạch 5 năm (1986 – 1990). Thực hiện công cuộc đổi mới do Đảng khởi xướng và lãnh đạo, chính quyền và Nhân dân quận Đống Đa đã phát huy tinh thần tự chủ, đổi mới tư duy bằng việc mạnh dạn xóa bỏ cơ chế tập trung quan liêu bao cấp và chuyển hoạt động kinh tế sang hạch toán kinh doanh xã hội chủ nghĩa để tạo tiền đề cho những năm tiếp theo. Tiếp đó, vào năm 1997, quận Đống Đa tách thành 2 quận (Đống Đa và Thanh Xuân). Điều này đồng nghĩa với việc, bộ máy cấp ủy, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể của quận phải có sự chia sẻ, điều động cán bộ để tăng cường cho quận bạn. Trước khó khăn đó, Đảng bộ và Nhân dân quận Đống Đa vẫn kiên định lập trường đổi mới của Đảng; từng bước kiện toàn tìm bước đi thích hợp để củng cố và nâng cao đời sống của người dân. Đặc biệt, trong 5 năm đầu của thế kỷ XXI (2001 - 2005), trước cơ hội mới của thời kỳ hội nhập, quận đã nắm bắt thời cơ để đưa nền kinh tế tăng trưởng ở mức cao, cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng, quốc phòng - an ninh được giữ vững. Giai đoạn “chuyển mình” quan trọng nhất không thể không nhắc đến đó là khoảng thời gian từ năm 2005 – 2015. Điều này được thể hiện ở việc, đà tăng trưởng kinh tế luôn duy trì ở mức khá và thu ngân sách trên địa bàn quận năm sau luôn cao hơn năm trước. Cụ thể, sau 10 năm, tổng số thu ngân sách của quận đã tăng xấp xỉ 18 lần (từ hơn 321 tỷ đồng năm 2005 lên 5.638 tỷ đồng vào năm 2015). Ngoài ra, những đổi thay rõ nhất về bộ mặt đô thị Đống Đa còn được minh chứng bằng việc nhiều công trình giao thông hiện đại được xây dựng (hầm đường bộ Kim Liên, cầu vượt Ngã Tư Sở và những tuyến phố đẹp nhất Thủ đô như phố Nguyễn Chí Thanh, Ô Chợ Dừa - Xã Đàn...). Phát triển quận theo hướng bền vững Chia sẻ về định hướng cho sự phát triển của quận trong giai đoạn tiếp theo, ông Nguyễn Song Hào – Phó Bí thư Quận ủy, Chủ tịch UBND quận Đống Đa cho biết, bước vào nhiệm kỳ mới (2015 - 2020), Đảng bộ quận luôn xác định thuận lợi nhiều nhưng khó khăn, thử thách cũng rất lớn. Trước tình hình đó, Đảng bộ quận xác định mục tiêu phải “Nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng bộ; đẩy mạnh phát triển kinh tế theo cơ cấu thương mại, dịch vụ, công nghiệp; tạo chuyển biến trong quản lý đô thị, nhất là văn minh đô thị; huy động mọi nguồn lực để xây dựng và phát triển quận theo hướng bền vững, văn minh, hiện đại…”.
Để thực hiện được những mục tiêu trên, quận sẽ tập trung vào những nhiệm vụ trọng tâm với 3 khâu đột phá được xác định: Một là, tăng cường công tác quản lý đô thị, tập trung đầu tư xây dựng phát triển hạ tầng kỹ thuật đô thị theo phân cấp. Hai là, đẩy mạnh cải cách hành chính, trọng tâm là tạo bước chuyển biến mạnh về kỷ luật, kỷ cương hành chính, chất lượng phục vụ Nhân dân của đội ngũ cán bộ. Ba là, phát triển giáo dục, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh và phát triển toàn diện, đáp ứng yêu cầu thời kỳ mới. Đồng thời, tập trung giải quyết kịp thời các vấn đề bức xúc của Nhân dân, nhất là 2 vấn đề ô nhiễm môi trường và VSATTP. Cũng theo ông Hào, để kế thừa thành tích đã đạt được, đồng thời rút ra bài học kinh nghiệm trong lãnh đạo, quản lý, điều hành của nhiệm kỳ vừa qua, bằng tinh thần vào cuộc mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị với phương châm “dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, quyết liệt, dứt điểm, hiệu quả”, nhất định cán bộ và Nhân dân quận Đống Đa sẽ thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ được giao, xứng đáng với danh hiệu quận Đống Đa Anh hùng của Thủ đô ngàn năm văn hiến. Để ghi nhận những thành quả, công lao của quận trong suốt 55 năm qua, vào ngày 20/5 vừa qua, cán bộ và Nhân dân quận Đống Đa đã vinh dự được Đảng, Nhà nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhất. Đây là động lực cổ vũ rất lớn để quận Đống Đa tiếp tục vững bước trên những chặng đường mới vì mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”.
Ngã 7 Ô Chợ Dừa, quận Đống Đa. |
Năm 1999, quận Đống Đa là đơn vị đầu tiên của Thủ đô và cả nước vinh dự được Đảng, Nhà nước trao tặng danh hiệu cao quý “Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân”. Năm 2011, quận đón nhận Huân chương Lao động hạng Ba; 3 năm liên tiếp (năm 2013, 2014 và 2015) được đón nhận Cờ thi đua xuất sắc của Chính phủ và TP trao tặng... |
Dự án đường sắt trên cao Tuyến số 2 Cát Linh – Hà Đông chạy qua hồ Hoàng Cầu (phường Ô Chợ Dừa, quận Đống Đa). |