Vì sao giá thịt lợn giảm sâu?
Theo báo cáo của các bộ, ngành chức năng, từ đầu năm đến nay, giá lợn hơi liên tục giảm. Đặc biệt từ tháng 9 đến nay, giá lợn hơi giảm mạnh. Tháng 3, 4 giá 70.000-75.000 đồng/kg; tháng 8, 9/2021 giảm còn 42.000-50.000 đồng; đến thời điểm hiện tại, dao động 35.000-45.000 đồng/kg, cá biệt có một số địa phương giá xuống dưới 35.000 đồng/kg, 2-3 ngày vừa qua giá có tăng 2-3.000 đồng/kg.
Giá cả xuống thấp, trong khi giá thức ăn chăn nuôi tăng cao, gây khó khăn cho người chăn nuôi, nhất là các hộ nông dân chăn nuôi nhỏ lẻ. Điều này khiến người chăn nuôi vẫn thua lỗ, nguy cơ ảnh hưởng đến sản xuất, nguồn cung trong những tháng tới, đặc biệt là dịp Tết Nguyên đán tới đây nếu không có giải pháp phù hợp, hữu hiệu.
Đánh giá về nguyên nhân, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến cho biết, do dịch Covid-19, nhiều tỉnh thành trên cả nước thực hiện giãn cách xã hội, các khu công nghiệp, khu chế xuất, trường học, bếp ăn tập thể cơ bản ngưng hoạt động; các nhà hàng, quán ăn, khách sạn, chợ đầu mối, chợ dân sinh không hoạt động... dẫn đến nhu cầu sử dụng thực phẩm giảm rõ rệt, từ 30-50%.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cũng cho rằng, đến nay mặc dù các địa phương đã trở lại trạng thái bình thường, tuy nhiên lượng nhân công lao động vẫn chưa quay lại các TP lớn để làm việc, trường học vẫn đóng cửa. Trong khi các quán ăn mở đón khách với số lượng hạn chế, do vậy mức tiêu dùng thực phẩm vẫn còn hạn chế.
Nhắc lại việc tầm thời điểm này năm ngoái câu chuyện được bàn tới là giá lợn cao trong khi năm nay lại là câu chuyện giá lợn thấp, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải nhấn mạnh đến yếu tố cung cầu thị trường. Thị trường mặt hàng thịt lợn trong 9 tháng đầu năm 2021 có sự khác biệt hoàn toàn so với cùng kỳ năm trước do nguồn cung dồi dào và chịu ảnh hưởng lớn của dịch Covid-19.
Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho biết thêm, tỷ trọng giá lợn hơi chỉ chiếm 55-60% trong giá lợn thịt, các chi phí khác vẫn giữ nguyên hoặc tăng (chi phí lao động, xét nghiệm, vận tải...), do đó giá thịt lợn thành phẩm không giảm tương ứng như mức giảm của giá lợn hơi. Đồng thời, tùy theo sở thích tiêu dùng và tỷ lệ các loại thịt lợn thành phảm mà giá bán các loại thịt lợn cũng có sự chênh lệch khác nhau.
Đại diện Bộ Công Thương cũng cho rằng, cần tăng cường các hoạt động truyền thông về giá cả thị trường, tình hình nguồn cung dịch bệnh nhằm tránh tình trạng thiếu thông tin, gây bất ổn thị trường. Đặc biệt là tăng cường hiểu biết của người tiêu dùng đối với thị trường, giá cả mặt hàng thịt lợn.
Nghiên cứu mở các cửa hàng bình ổn giá
Đánh giá mức chênh lệch giữa giá xuất chuồng và giá thành phẩm đến tay người tiêu dùng là bất hợp lý, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành nhấn mạnh việc tìm ra nguyên nhân và tập trung chỉ đạo để giải quyết vấn đề này là rất cần thiết, bởi điều này ảnh hưởng đến hàng chục triệu người dân.
Từ thực trạng trên, nhằm chia sẻ khó khăn của người chăn nuôi, Phó Thủ tướng cho biết, Thủ tướng Chính phủ, các bộ ngành, địa phương sẽ khẩn trương có các giải pháp hỗ trợ tiêu thụ, dần bình ổn giá, đảm bảo lợi ích hài hòa của các bên gồm người chăn nuôi, các khâu trung gian, người tiêu dùng. Cho rằng “cần có giải pháp hỗ trợ cho bà con đang có lượng tồn lớn về đàn lợn, chưa xuất chuồng được”, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành giao Bộ Tài chính nghiên cứu, đề xuất các giải pháp hỗ trợ về lĩnh vực tài chính.
Phó Thủ tướng Lê Văn Thành cũng đề nghị các bộ ngành, địa phương, các trung tâm kinh tế lớn phải đẩy nhanh tiến độ phục hồi kinh tế. Bộ Công Thương khẩn trương tổ chức các cuộc họp, làm việc với các địa phương để khôi phục hoạt động các chợ đầu mối, chợ truyền thống; mở các cửa hàng bình ổn giá để thúc đẩy tiêu dùng. Phó Thủ tướng cũng yêu cầu phải tổ chức thanh, kiểm tra, làm rõ chi phí của từng khâu trong chuỗi giá trị, thanh kiểm tra sự chênh lệch giá bán (giữa giá thịt lợn hơi và giá bán tại chợ, siêu thị); rà soát lại việc xuất – nhập khẩu thịt heo; kịp thời xử lý những vi phạm nếu có.
Phó Thủ tướng Lê Văn Thành giao Bộ NN&PTNT chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan, các địa phương tuyên truyền, làm việc cụ thể với các doanh nghiệp chế biến, các hộ tiêu thụ lớn, các doanh nghiệp có năng lực dự trữ, chế biến để đẩy mạnh tiêu thụ, sử dụng sản phẩm thịt trong nước nhằm chia sẻ bớt khó khăn với người chăn nuôi. Đồng thời, tăng cường quản lý giá bán các sản phẩm đầu vào của ngành, nhất là thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y; xây dựng kế hoạch tái đàn, chăn nuôi theo tín hiệu thị trường đặc biệt cho dịp cuối năm và Tết Nguyên đán.
Đối với Bộ GTVT, Phó Thủ tướng đề nghị cần tập trung rà soát, nắm rõ thêm tình hình hệ thống lưu thông, vận tải, tránh tình trạng một số nơi “cát cứ”, gây khó khăn cho bà con trong tiếp cận thị trường (phương tiện chuyên chở khó đến với bà con). Đặc biệt, phải bảo đảm lưu thông hàng hóa thông suốt, thống nhất trên toàn quốc…