Phong tục đón Tết của đồng bào Kháng Quỳnh Nhai
| Múa vui lễ hội rượu cần dân tộc Kháng. |
Đồng bào Kháng thờ cúng tổ tiên trong ngày Tết phải có 2 cặp bánh chưng, 1 con gà luộc, nếu nhà có thì mổ lợn, thờ đầu lợn đã luộc chín, rót 2 chén rượu. Dù gà luộc, hay lợn luộc thì bát nước dùng của nó khi đặt lên bàn thờ tổ tiên cũng phải nóng hổi, khói toả nghi ngút mùi hương thơm của thịt gà, thịt lợn thay cho khói hương, với mong muốn gia đình đón năm mới được ấm áp, xum vầy.
| Điệu múa "Tăng bu" của người Kháng. |
Đặc biệt, người Kháng vẫn còn giữ một số kiêng kỵ nhất định vào ngày 30, mùng 1 Tết. "Ngày 30 Tết, mọi người kiêng không vào rừng chặt cây, đốn củi, đào đất, giã gạo... Bà con sẽ ở nhà dọn dẹp nhà cửa, sửa soạn bàn thờ tổ tiên và gói, luộc bánh chưng. Mồng 1 Tết, nhà nào nhà ấy đóng cổng, khép cửa không cho người lạ vào nhà, đặc biệt là người già và phụ nữ đang mang thai, vì bà con quan niệm, mồng 1 mà phụ nữ, người già xông nhà thì cả năm sẽ không gặp may mắn”- Bà Lò Thị Phắư cho biết thêm.
Bà con người Kháng sẽ bắt đầu chơi Tết từ ngày mùng 2 cho đến mùng 5 Tết cùng với cả nước. Bà con bản trên mường dưới đi thăm thân, chúc tết nhau những điều tốt lành nhất; tổ chức các lễ hội, dân ca, dân vũ, trò chơi dân gian đặc sắc của dân tộc mình.
Bà Điêu Thị Nhất, Trưởng phòng Văn hoá, Thể thao và Du lịch huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La cho biết: " Dân tộc Kháng có lễ hội đặc trưng là lễ hội 'Xên pang á'. Hiện nay phòng cũng đang phối hợp với Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch đang rà soát và lập hồ sơ để đề nghị Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch xem xét, đưa vào danh mục Di sản Văn hoá phi vật thể quốc gia. Còn một số lễ hội nữa, như lễ hội rượu cần cũng đã được bảo tồn và phát huy. Ngoài ra, các làn điệu dân ca, dân vũ của dân tộc Kháng cũng rất đặc sắc như điệu múa 'Tăng bu'. Điệu múa này ẩn chứa đầy tính nhân văn trong nghệ thuật truyền thống của dân tộc Kháng”.
Tết đến xuân về, đồng bào Kháng Quỳnh Nhai cùng với đồng bào các dân tộc trên địa bàn vừa vui xuân đón Tết đầm ấm, an toàn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, vừa thực hiện phòng chống dịch Covid-19 hiệu quả./.
