Phú Thọ đẩy nhanh tiến độ các dự án giao thông trọng điểm sau sáp nhập

Nhiều dự án chậm tiến độ vì vướng mặt bằng

Sau khi sáp nhập, tỉnh Phú Thọ có mạng lưới giao thông đa dạng với 30.721km đường bộ, 678km đường thủy nội địa và 112,93km đường sắt, trong đó tuyến Hà Nội - Lào Cai đi qua 13 nhà ga. Đây là nền tảng quan trọng giúp tỉnh phát triển hạ tầng giao thông theo hướng đồng bộ, hiện đại, tạo sự kết nối chặt chẽ với Thủ đô Hà Nội, vùng Tây Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ.

Thời gian qua, việc đầu tư, xây dựng và nâng cấp hạ tầng giao thông luôn được Tỉnh ủy, UBND tỉnh và các đơn vị liên quan ưu tiên nguồn lực thực hiện, tuy nhiên các khó khăn phát sinh trong thực tế triển khai đã khiến nhiều dự án lớn chậm tiến độ. Trong đó, khó khăn trong khâu bồi thường, giải phóng mặt bằng và tái định cư được xác định là những nguyên nhân chính khiến nhiều công trình chậm hoàn thành mục tiêu kế hoạch.

Một trong những dự án trọng điểm là Dự án hạ tầng giao thông kết nối vùng Thủ đô (đoạn qua Vĩnh Phúc) với tổng mức đầu tư 1.800 tỷ đồng. Dự án có tổng chiều dài 26,7km gồm tuyến đường Vành đai 5 - vùng Thủ đô Hà Nội dài 9km và tuyến ven chân núi Tam Đảo dài 17,7km.

Theo kế hoạch, Dự án phải thực hiện bồi thường, giải phóng 133,27ha mặt bằng của 2.703 hộ dân; tái định cư cho 82 hộ dân và mở rộng thêm 2 khu nghĩa trang Nhân dân. Tính đến tháng 10/2025, các địa phương mới bàn giao 11,1km mặt bằng cho chủ đầu tư để triển khai thi công dự án.

Các đơn vị thi công đã huy động nhân lực, máy móc nhưng cũng chỉ mới hoàn thiện 6,6 km nền đường, 2,2km móng đường, 16/72 cống thoát nước ngang và 7/9 nhịp cầu chính. Dự án hiện chậm tiến độ so với kế hoạch giai đoạn 2022 - 2025, chủ yếu do vướng mắc trong thủ tục tái định cư, mở rộng nghĩa trang và xác định giá đất bồi thường, cùng với yêu cầu thận trọng, bảo đảm chính xác, cần có sự phối hợp của nhiều cơ quan trong công tác bàn giao phần diện tích đất rừng giáp Vườn quốc gia Tam Đảo.

Tương tự, Dự án đường song song đường sắt Hà Nội - Lào Cai (tuyến phía Bắc), đoạn từ Khu công nghiệp Khai Quang đến Khu công nghiệp Bình Xuyên và Khu công nghiệp Bá Thiện, sau gần 3 năm triển khai mới được bàn giao 1,6 km/5,1km mặt bằng (32%). Đến tháng 10/2025, các đơn vị thi công đã đắp đất nền được 1,45km/5,1km và đang thực hiện các hạng mục cầu vượt tỉnh lộ 310B, cầu Sông Cánh và xây dựng hạ tầng 2 khu tái định cư. Với nhiều khó khăn, đặc biệt là từ tháng 8/2024 đến nay đã hơn một năm trôi qua, chưa có thêm phương án bồi thường, giải phóng mặt bằng nào được phê duyệt, nên đối mặt nguy cơ không kịp hoàn thành giai đoạn 2022 - 2026.

Còn Dự án đường Vành đai 2 Vĩnh Yên, đoạn từ Quốc lộ 2C đến đường song song đường sắt Hà Nội - Lào Cai (tuyến phía Bắc) dài 2,79km, tổng mức đầu tư 277 tỷ đồng. Hiện Dự án cũng gặp vướng mắc tương tự. Dù đã giải phóng xong 2,4km song còn 0,39km chưa hoàn thành do chưa phê duyệt diện tích thu hồi đất ở và đất trồng cây lâu năm của 85 hộ dân xã Hội Thịnh. Ngoài ra, do khu đất tái định cư đang thi công nên chủ đầu tư chưa thực hiện được tái định cư cho các hộ dân bị thu hồi đất ở.

Phát triển hạ tầng - đột phá chiến lược của Phú Thọ mới

Theo Sở Xây dựng, sau hợp nhất, tỉnh Phú Thọ xác định phát triển hạ tầng giao thông là một trong những nhiệm vụ then chốt để thực hiện 3 đột phá chiến lược theo chỉ đạo từ Trung ương, tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - xã hội. Tỉnh đang tập trung triển khai các dự án quy mô lớn như:

Tuyến giao thông liên vùng nối đường Hồ Chí Minh - Quốc lộ 70B - Quốc lộ 32C đi Yên Bái (cũ); đường song song đường sắt Hà Nội - Lào Cai (đoạn Quốc lộ 2C - Hợp Thịnh - Đạo Tú); đường cao tốc Hòa Bình - Mộc Châu; đường kết nối Việt Trì - Hòa Bình; Dự án hạ tầng giao thông kết nối vùng Thủ đô trên địa bàn Vĩnh Phúc…

Tỉnh cũng đa dạng hóa hình thức đầu tư, huy động các nguồn lực xã hội, đẩy mạnh hợp tác công - tư (PPP), giải ngân vốn đầu tư công và tăng cường liên kết vùng để kết nối hạ tầng giữa các khu vực sau sáp nhập.

Tuy nhiên, trước thực tế nhiều dự án vẫn vướng cơ chế bồi thường, giải phóng mặt bằng do hệ thống quy định mới chưa kịp ban hành sau khi sáp nhập và thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Một số nơi thiếu quỹ đất tái định cư, khó xác định điều kiện đủ để bố trí tái định cư; nguồn vật liệu khan hiếm, giá tăng cao, khiến chi phí đầu tư và tiến độ bị ảnh hưởng.

Để tháo gỡ khó khăn, UBND tỉnh Phú Thọ đã tổ chức nhiều cuộc họp chuyên đề, phân công cụ thể trách nhiệm từng sở, ngành, địa phương; đồng thời phân công các Phó Chủ tịch UBND tỉnh trực tiếp đi kiểm tra thực địa, chỉ đạo giải pháp tháo gỡ vướng mắc, nhất là các dự án liên kết vùng, tuyến đường vành đai, đường cao tốc.

Tỉnh cũng yêu cầu đẩy mạnh tuyên truyền, tạo đồng thuận trong Nhân dân, nhất là trong công tác đền bù, giải phóng mặt bằng; đồng thời tăng cường giám sát, hỗ trợ các nhà thầu để bảo đảm tiến độ thi công, tránh tình trạng kéo dài thời gian thực hiện.