Thập Tam Trại là tên gọi dân gian để chỉ vùng đất phía Tây kinh thành Thăng Long xưa. Vùng đất này về cơ bản tương đương với tổng Nội, huyện Vĩnh Thuận, nay thuộc địa phận quận Ba Đình, thành phố Hà Nội.
Thập Tam Trại ngày nay bao gồm 14 trại: Thủ Lệ, Vạn Phúc, Hào Nam, Kim Mã, Ngọc Khánh, Liễu Giai, Cống Vị, Cống Yên, Vĩnh Phúc, Xuân Biểu, Ngọc Hà, Hữu Tiệp, Đại Yên, Giảng Võ.
Lễ hội được quận tổ chức nhằm tưởng nhớ người anh hùng Nguyễn Quý Công (Hoàng Phúc Trung) hay còn gọi là ông Hoàng Lệ Mật, vị công thần triều Lý, người làng Lệ Mật (nay thuộc phường Việt Hưng, quận Long Biên) có công khai khẩn vùng đất hoang phía Tây kinh thành Thăng Long, lập lên 13 làng trại, tạo nên vùng nông nghiệp trù phú với địa danh Thập Tam Trại.
Lễ hội để bảo tồn, phát huy và lan toả giá trị tốt đẹp, tôn vinh các giá trị văn hóa của dân tộc, tưởng nhớ, tri ân công đức của ông Nguyễn Quý Công, ý nghĩa lịch sử của Thập Tam trại.
Đồng thời, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hoá tinh thần của Nhân dân, nêu cao đạo lý “Uống nước, nhớ nguồn”, cũng là dịp để người dân 13 làng trại ôn lại những trang sử dựng làng đầy khó khăn thử thách của các vị tiền hiền.
Lễ hội được tổ chức trang trọng với đẩy đủ nghi lễ truyền thống sẽ là nơi giao lưu, hội tụ, thể hiện nét đẹp văn hoá của người Ba Đình, qua đó tạo nên sức mạnh đoàn kết, khơi dậy lòng tự hào về truyền thống lịch sử anh hùng của dân tộc.
Phát biểu khai mạc lễ hội, Chủ tịch UBND quận Ba Đình Tạ Nam Chiến cho biết, phát huy truyền thống lịch sử anh hùng, cùng với sự phát triển của đất nước và Thủ đô Hà Nội, quận Ba Đình hôm nay đã và đang phấn đấu để xứng đáng là địa bàn A1, trung tâm hành chính - chính trị quốc gia. Lớp lớp thế hệ cán bộ, đảng viên và các tầng lớp Nhân dân Ba Đình đã đoàn kết, quyết tâm xây dựng quận ngày một khang trang, văn minh, hiện đại.
Hạ tầng đô thị được quan tâm đầu tư; công tác an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được đảm bảo. Kinh tế tăng trưởng ổn định, 13 làng trại đã phát triển thành đô thị, đời sống Nhân dân được nâng cao, văn hóa xã hội đạt được nhiều kết quả quan trọng; giữ gìn, phát huy tu bổ, tôn tạo các di tích lịch sử văn hoá, trong đó có các di tích thuộc vùng đất Thập Tam Trại. Qua đó lan tỏa giá trị truyền thống tốt đẹp của vùng đất Ba Đình, góp phần xây dựng người Hà Nội thanh lịch văn minh.