Còn tồn tại xác định giá trên hợp đồng mua bán chuyển nhượng
Tại Hội nghị về kế hoạch và giải pháp tăng cường quản lý thuế đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản của hộ gia đình, cá nhân mới đây, Phó Cục trưởng Cục Thuế TP Hà Nội Nguyễn Tiến Trường đánh giá, trong bối cảnh hiện nay, hoạt động chuyển nhượng bất động sản tại Hà Nội diễn ra sôi động. Việc khai sai giá đất dẫn đến thất thu ngân sách Nhà nước.
Thời gian qua, công tác quản lý thuế đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản của hộ gia đình, cá nhân đã được Cục Thuế quan tâm, có nhiều tham mưu với các cấp có thẩm quyền, nhiều chỉ đạo trong toàn ngành... Tuy nhiên, kết quả chưa như mong muốn.
Nguyên nhân do những vướng mắc về thể chế, chính sách; thủ tục hành chính và nhận thức của người dân về việc chấp hành pháp luật cũng như bảo vệ quyền lợi của bản thân trong giao dịch chuyển nhượng bất động sản chưa cao. Ngoài ra, có sự tư vấn của các đối tượng môi giới, cò mồi hoặc một số tổ chức chưa đúng quy định của pháp luật khi xác định giá trên hợp đồng mua bán chuyển nhượng.
Trước thực trạng này, để thống nhất nội dung và các bước tuyên truyền, đấu tranh trong công tác quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản của hộ gia đình, cá nhân, Cục Thuế TP Hà Nội thành lập Ban chỉ đạo tăng cường công tác quản lý hoạt động chuyển nhượng bất động sản. Thường xuyên báo cáo, tham mưu và xin ý kiến chỉ đạo của Tổng Cục thuế, UBND TP Hà Nội.
Thường xuyên phối hợp với Sở ngành, địa phương trong các bước tuyên truyền, đấu tranh. Thường xuyên kiểm tra, giám sát công tác triển khai tại các chi cục Thuế. Việc sử dụng các công cụ quản lý thuế khiến hoạt động quản thuế trong công tác quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản của hộ gia đình, cá nhân hiệu quả hơn.
Phó Cục trưởng Nguyễn Tiến Trường yêu cầu các đơn vị đầu mối theo phân công xây dựng các nội dung triển khai liên quan đến xây dựng cơ sở dữ liệu; xác định tiêu chí rủi ro; các bước rà soát hồ sơ khai thuế; kế hoạch tuyên truyền; tiêu chí phối hợp cơ quan công an; kế hoạch kiểm tra, giám sát; thực hiện tuyên truyền, tập huấn và triển khai thống nhất trong toàn ngành. Ông Trường nhấn mạnh, các đơn vị trong quá trình triển khai không để phát sinh thêm bất kỳ thủ tục hành chính nào ngoài quy định.
Xử lý nghiêm các hành vi vi phạm
Để đảm bảo công bằng giữa các tổ chức, cá nhân nộp thuế, tránh thất thu thuế đối với hoạt động kinh doanh bất động sản, hiện nay, cơ quan thuế đang tích cực nghiên cứu, tham mưu với các cơ quan chức năng sửa đổi, bổ sung đồng bộ các văn bản quy phạm pháp luật về thuế liên quan đến căn cứ tính thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ và thuế thu nhập DN (TNDN).
Bên cạnh đó, Cục Thuế TP Hà Nội tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật, đặc biệt là nội dung quy định về hành vi trốn thuế và xử lý vi phạm đối với hành vi trốn thuế trong pháp luật hình sự và chính sách thuế liên quan đến hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản. Các hình thức gồm phát thư ngỏ tại Văn phòng đăng ký đất đai và bộ phận một cửa; tuyên truyền trên các cơ quan báo chí, mạng xã hội Facebook, Zalo…, tuyên truyền qua hệ thống phát thanh, cổng thông tin điện tử quận, huyện, thị xã…
Chủ động phối hợp với Sở Tư pháp chỉ đạo các Tổ chức hành nghề công chứng trên địa bàn: Tuyên truyền, hướng dẫn người dân kê khai đúng thực tế giá mua bán trong các giao dịch chuyển nhượng bất động sản. Tham mưu, báo cáo UBND TP xây dựng Bảng giá đất sát với giá đất phổ biến trên thị trường.
Hàng năm, ngành thuế xây dựng kế hoạch tổ chức thanh tra, kiểm tra phát hiện các hành vi trốn thuế, gian lận thuế liên quan đến hoạt động kinh doanh bất động sản, thực hiện ấn định thuế, truy thu thuế và xử phạt vi phạm hành chính về thuế theo quy định của pháp luật.
Cơ quan thuế thực hiện xử lý vi phạm hành chính đối với các trường hợp vi phạm pháp luật về thuế chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Luật Quản lý thuế. Đối với các trường hợp có dấu hiệu tội phạm, cơ quan Thuế sẽ phối hợp với các cơ quan có thẩm quyền xử lý nghiêm đối với hành vi trốn thuế theo quy định của pháp luật.
Phía Cục Thuế TP Hà Nội khuyến nghị người dân và DN khi phát sinh các giao dịch chuyển nhượng bất động sản cần kê khai chính xác, trung thực, đầy đủ giá thực tế chuyển nhượng bất động sản trên hợp đồng chuyển nhượng cũng như trên hồ sơ khai thuế, phí để bảo vệ chính quyền lợi của bản thân.
Trường hợp khi chuyển nhượng bất động sản đã kê khai sai giá trên hợp đồng chuyển nhượng mà chưa làm thủ tục đăng ký và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng mới thì người nộp thuế đề nghị với cơ quan công chứng hủy hồ sơ công chứng cũ và lập hồ sơ công chứng mới phản ánh đúng giá trị thực tế giao dịch.
Trường hợp người nộp thuế đã kê khai giá chuyển nhượng bất động sản thấp hơn thực tế phát sinh, vì lý do nào đó không điều chỉnh được trên hợp đồng chuyển nhượng đã công chứng, Cục Thuế TP Hà Nội đề nghị Người nộp thuế chủ động liên hệ với cơ quan Thuế trên địa bàn nơi có bất động sản chuyển nhượng để kê khai điều chỉnh bổ sung nghĩa vụ thuế, phí có liên quan.
Đây chính là cách thiết thực nhất để bảo vệ chính quyền lợi của bản thân tránh khỏi các nội dung pháp lý phát sinh trong quá trình sử dụng bất động sản như: khi khiếu nại, khiếu kiện, tố cáo, đền bù, và các tình huống pháp lý khác.
Trong quá trình thực hiện, nếu còn vướng mắc liên quan đến chính sách thuế, DN và người nộp thuế liên hệ cơ quan Thuế nơi có bất động sản chuyển nhượng để được hướng dẫn giải đáp.