Quận Thanh Xuân: Siết chặt quản lý đất công, đất nông nghiệp tại phường Khương Đình

5.000/10.000 thửa đất có nguồn gốc đất công, đất nông nghiệp

Quận Thanh Xuân thành lập và đi vào hoạt động từ tháng 1/1997, trên cơ sở tách địa giới hành chính từ một số phường thuộc quận Đống Đa, xã Nhân Chính (huyện Từ Liêm) và xã Khương Đình (huyện Thanh Trì). Trong 11 phường thuộc quận, có đến 7 phường có xen kẽ đất công, đất nông nghiệp. Tình trạng lấn chiếm đất công, xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp thời kỳ đầu mới thành lập quận diễn ra phức tạp, tập trung vào địa bàn phường Khương Đình.

Theo Chủ tịch UBND phường Khương Đình Nguyễn Tuấn Anh, trên địa bàn phường có 10 khu dân cư thì 9/10 khu dân cư chủ yếu có nguồn gốc là đất công, đất nông nghiệp. Do quá trình đô thị hoá, hệ thống tưới tiêu bị san lấp, người dân không canh tác được, do phát triển tự nhiên và cơ học về dân cư nên nhu cầu nhà ở tăng cao, người dân đã tự xây dựng nhà ở và các công trình khác trên đất công, đất nông nghiệp, tự chuyển đổi mục đích sử dụng đất qua thời gian dài.

Theo thống kê, trên địa bàn phường Khương Đình có khoảng 10.000 thửa đất, trong đó khoảng 5.000/10.000 thửa đất có nguồn gốc là đất công, đất nông nghiệp. Trên thực tế, đã có khoảng trên 4.000 thửa đất đã bị người dân tự chuyển đổi mục đích sử dụng đất thành công trình từ giai đoạn 1990-2014, do việc xây dựng trái phép nên tiến độ thi công nhanh, vật liệu tạm bợ, diễn ra trong thời gian dài, công trình chắp vá manh mún quy mô từ 1 đến 5 tầng. Do đó, có tồn tại tình trạng nhà quây tôn bên ngoài nhưng thực tế bên trong đã phần nào kiên cố hoá.

Khó khăn trong quản lý, chống lấn chiếm

Theo UBND quận Thanh Xuân, phường Khương Đình là địa bàn rộng, nguồn gốc đất chủ yếu là đất công, đất nông nghiệp, công trình xây dựng đã lâu, xuống cấp, không đảm bảo an toàn và chất lượng cuộc sống cho người dân trong khi vẫn phát sinh dân số cơ học và tự nhiên. Người dân chủ yếu là dân nhập cư, giấy tờ mua bán không hợp pháp, ý thức chấp hành pháp luật nói chung và ý thức chấp hành pháp luật về đất đai, trật tự xây dựng không được cao. Đất công, đất nông nghiệp không được cấp phép xây dựng, trong khi người dân có nhu cầu cải tạo, chống xuống cấp và tăng diện tích sử dụng khi tăng dân số nên dẫn đến tình trạng người dân tự ý cải tạo, xây dựng, cơi nới diện tích. 

Các công trình xây dựng, cải tạo trái phép chủ yếu là vật liệu được thiết kế và làm sẵn, chỉ trong thời gian ngắn có thể tổ chức lắp đặt, xây dựng và đưa vào sử dụng ngay. Do vậy, việc phát hiện kịp thời rất khó khăn, đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến việc xử lý bị chậm trễ, không kịp thời. Đối với một số các thửa đất có nguồn gốc đất nông nghiệp, mặc dù phù hợp quy hoạch đất ở, đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhưng vì điều kiện kinh tế khó khăn nên người dân không kê khai đề nghị cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất do không đủ điều kiện để thực hiện nghĩa vụ tài chính khi được cấp.

Tổ quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn phường Khương Đình chỉ có 2 cán bộ, UBND phường đã tăng cường thêm 2 cán bộ địa chính làm công tác quản lý đất đai, trật tự xây dựng chủ yếu cho công tác quản lý đất công, đất nông nghiệp trong khi vẫn phải đảm bảo thực hiện đầy đủ những nhiệm vụ chuyên môn khác, tuy nhiên vẫn chưa đủ nhân lực đáp ứng nhu cầu thực tế của địa bàn phường với diện tích rộng, nhiều ngõ, ngách. Thực tế, có những thửa đất phải đi qua 2-3 thửa đất khác đã có công trình mới vào đến nơi nên rất khó phát hiện kịp thời.

Công tác quản lý đất đai, quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn phường Khương Đình còn gặp nhiều khó khăn do quỹ đất nông nghiệp còn nhiều, đất nông nghiệp Hợp tác xã giao các xã viên để sản xuất nông nghiệp hiện không canh tác được để hoang hóa. Nhiều dự án chậm triển khai thực hiện như đường Vương Thừa Vũ kéo dài, đường Tôn Thất Tùng kéo dài, đường Vành đai 2.5, khu Khương Đình I, Nhà tang lễ quận Thanh Xuân… do đó tiềm ẩn nguy cơ vi phạm đất đai, trật tự xây dựng.

Xử lý, khắc phục gần 100 trường hợp vi phạm

Nhằm quản lý, chống lấn chiếm đất công, đất nông nghiệp trên địa bàn, Quận ủy, HĐND, UBND quận Thanh Xuân đã ban hành các đề án, nghị quyết, kế hoạch về công tác quản lý đất đai, quản lý đô thị, quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn. Đồng thời, hàng năm đều tổ chức kiểm tra, giám sát, đánh giá kết quả thực hiện các đề án, nghị quyết, kế hoạch.

Tại phường Khương Đình, từ đầu năm đến nay, UBND phường đã xử lý, khắc phục 93 trường hợp vi phạm trên các khu đất có nguồn gốc đất công, đất nông nghiệp. Trong đó, tổ chức xử lý 45 trường hợp và ngăn chặn, tuyên truyền vận động người vi phạm tự khắc phục 48 trường hợp.

Mới đây, qua phản ánh, UBND phường Khương Đình đã thiết lập hồ sơ xử lý đối với các trường hợp vi phạm. Trong đó, công trình tại số 44 ngõ 125 phố Bùi Xương Trạch đối diện ngách 125/63 phố Bùi Xương Trạch theo hồ sơ quản lý là đất trống có quây tôn bên ngoài, diện tích 42m2. Tại thời điểm kiểm tra, hiện trạng vẫn là đất trống, bên trong có một phần là sân trống diện tích 22m2, một phần đã đã hàn dựng khung sắt, tập kết vật liệu xây dựng bên trong, diện tích 20m2; công trình khóa cửa chủ đầu tư vắng mặt, không có thợ thi công. UBND phường đã lập hồ sơ để xử lý vi phạm đất đai, trật tự xây dựng và xác minh chủ đầu tư.

Đối với công trình tại số 17 ngõ 239 phố Bùi Xương Trạch, theo hồ sơ quản lý, nguồn gốc là đất nông nghiệp, đã có nhà cũ là 3 tầng diện tích 65,6m2. Qua kiểm tra, chủ đầu tư đã cơi nới trên cơ sở nguyên trạng cũ và có phát sinh phần tum thang và tum kỹ thuật. UBND phường đã thiết lập hồ sơ để xử lý vi phạm đất đai, trật tự xây dựng và yêu cầu chủ đầu tư tự phá dỡ phần công trình vi phạm. Ngày 5/8/2022, chủ đầu tư đã có đơn xin tự khắc phục, tháo dỡ phần công trình vi phạm và đã tự khắc phục. Hiện nay chủ đầu tư đã tự phá dỡ tại tầng 4…

Chủ tịch UBND phường Khương Đình Nguyễn Tuấn Anh cho biết, UBND phường sẽ tiếp tục tăng cường công tác phối hợp giữa hệ thống chính trị khu dân cư, tổ dân phố, Công an phường và các tổ công tác chuyên môn của phường trong công tác kiểm tra, rà soát, kịp thời phát hiện và xử lý các trường hợp vi phạm đất đai, trật tự xây dựng, đặc biệt đối với các khu vực có nguồn gốc đất công, đất nông nghiệp. Cùng với đó, nâng cao vai trò, trách nhiệm của hệ thống chính trị khu dân cư, tổ dân phố trong việc tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật về công tác quản lý đất đai đến Nhân dân.