Quảng Ngãi: Độc đáo hầm trú bão của người dân vùng biển
Nghe bão số 4 sắp đổ bộ vào đất liền, bà Phạm Thị Phương Tân (67 tuổi, xã Bình Hải, huyện Bình Sơn) lại tất tả đi chợ, chuẩn bị lương thực, thực phẩm về trữ sẵn. Dày dạn kinh nghiệm sau nhiều cơn bão lớn, bà Tân còn mua đèn dầu, nến để đề phòng mất điện. Ngay bên hầm trú bão là nhà kho với đầy đủ bếp củi, xoong nồi, nước, gạo để nấu ăn khi cần thiết.
“Trước kia, mỗi khi nghe tin báo bão, người dân phải sơ tán đến nơi an toàn, có lúc đang đêm cũng phải chạy bão. Nhưng từ ngày xây dựng hầm trú thì không còn cảnh đó nữa. Có bão vào trong hầm trú, cứ ở yên trong đó đến khi nào bão tan mới ra ngoài. Tài sản mất có thể làm lại, phải đảm bảo an toàn tính mạng trước đã” - bà Tân nói.
Chỉ vỏn vẹn chừng chục mét vuông, nhưng căn hầm trú bão lại trở thành lô cốt vững chắc, che chở cho cả gia đình trong những cơn cuồng phong suốt 14 năm qua.
“Hồi trước thấy một số hộ dân có hầm trú bão nên gia đình học theo, mua vật liệu xây dựng về làm. Bão số 9 năm 2020 đổ bộ trực tiếp vào huyện Bình Sơn, ngoài gia đình tui còn có 2 gia đình nữa, tổng số là 11 người đã trú ở đây một ngày một đêm, không sao hết” - bà Tân mỉm cười, nhớ lại.
Xã Bình Hải, huyện Bình Sơn là nơi người dân phải thường xuyên “chạy bão” và cũng gánh chịu nhiều thiệt hại nặng nề do thiên tai gây ra. Vì thế, nơi đây có khá nhiều hầm trú bão được xây dựng để “phòng thân”.
Các hầm trú được xây gần nhà, diện tích khá nhỏ, khoảng 10 - 15 mét vuông, cao gần 2 mét, kết cấu bê tông cốt thép kiên cố theo kiểu lô cốt, có sức chứa tối đa 15 - 20 người. Để đảm bảo thuận tiện trong những ngày tránh bão, nhiều gia đình còn xây dựng hầm theo kiểu khép kín, có nơi nấu ăn, vệ sinh.
Hầm trú bão của gia đình bà Nguyễn Thị Thuộc (83 tuổi, thôn Vạn Tường) được xây dựng từ năm 2008. Vào mùa nắng, hầm được sử dụng để chứa lúa, ngô, ngư lưới cụ… Còn mùa mưa bão, đây là nơi trú ẩn an toàn không chỉ cho gia đình bà mà còn cho một số hộ dân xung quanh.
“Nhà có đứa con út với 2 đứa cháu nên cứ chuẩn bị sẵn đồ đạc, dụng cụ. Lần này nghe bão to lắm nên cũng lo lo, tối hôm qua đã mang nước sôi, mì tôm vào hầm ở. Mấy năm trước có bão to thì còn vài nhà quanh đây qua núp nữa” - bà Thuộc chia sẻ.
Theo ông Ngô Văn Thính - Chủ tịch UBND xã Bình Hải, toàn xã hiện có khoảng hơn 20 hầm trú bão do người dân xây dựng, tập trung nhiều ở các thôn An Cường, Vạn Tường.
“Các hầm này chủ yếu được xây cách đây khoảng hơn chục năm. Thời điểm đó, đời sống bà con còn nhiều khó khăn nên nhà ở ít kiên cố và xa điểm di dời tập trung, mà năm nào cũng có vài cơn bão đổ bộ, họ nảy ra sáng kiến làm hầm để có nơi tránh trú. Người dân chỉ tốn vài triệu đồng mua vật liệu, còn hầm thì họ tự xây. Ngày nay hầu như không xây hầm kiểu này nữa, còn các hầm cũ vẫn được sử dụng hiệu quả cho đến bây giờ” - ông Thính nói.
Với căn hầm tránh bão, trong khi nhiều gia đình phải di dời đến các điểm an toàn như nhà văn hóa, trường học, trạm y tế, đồn biên phòng để tránh bão thì cũng có nhiều gia đình chỉ việc di chuyển người, tài sản đến hầm tránh, trú, thuận tiện và đảm bảo an toàn.
Các xã ven biển của huyện Bình Sơn là một trong số những địa phương có nhiều gia đình xây dựng hầm tránh, trú bão nhất tỉnh Quảng Ngãi. Theo người dân, nhiều nhà đã xây hầm trú bão từ những năm 2008 - 2010, các gia đình sau này học được nhiều kinh nghiệm từ những hộ xây trước, do đó mà xây hầm an toàn, tiện lợi hơn.
Ngoài Bình Hải, có một số xã khác như Bình Châu, Bình Phú, người dân cũng người dân tự xây dựng hầm trú bão. “Các hầm có kinh phí khá thấp, nhưng lại là nơi trú ẩn an toàn cho các hộ dân có nhà không kiên cố khi mưa bão” - ông Võ Văn Đồng- Chủ tịch UBND huyện Bình Sơn cho hay.
