Sau 13 năm làm việc tại các doanh nghiệp và tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH), vào tháng 7/2024, anh Đặng Văn K. (36 tuổi, xã Nghĩa Hà, TP Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi) quyết định rút BHXH một lần để làm ăn, phát triển kinh tế với số tiền 100 triệu đồng.
“Cũng muốn tiếp tục tham gia BHXH vì sau này có lương hưu, có nhiều chế độ, nhưng giờ cần tiền nên đành phải rút thôi”- anh K. cho hay.
Trong khi đó, công việc bấp bênh do ảnh hưởng suy thoái kinh tế sau đại dịch Covid-19 và không xin được việc làm mới, ông Trần Văn Tr. (61 tuổi, phường Quảng Phú, TP Quảng Ngãi) cũng đã đến BHXH tỉnh làm thủ tục nhận BHXH một lần với số tiền hơn 90 triệu đồng.
"Lúc trước, khó khăn về tài chính và thấy mọi người rút BHXH một lần nhiều nên tôi làm theo. Bây giờ nghĩ lại thấy tiếc, tiền nhận về tiêu cũng hết. Vài năm nữa già yếu không biết lấy tiền đâu mà trang trải cuộc sống, chi phí lúc ốm đau"- ông Tr. bày tỏ.
Vài năm gần đây, tình trạng người lao động rút BHXH một lần trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi có chiều hướng gia tăng. Điều này làm ảnh hưởng đến chính sách an sinh xã hội nói chung và thiệt thòi cho người lao động.
Theo thống kê của BHXH tỉnh Quảng Ngãi, năm 2023 có hơn 10.000 người rút BHXH một lần, với tổng số tiền hơn 367 tỷ đồng. Bình quân mỗi tháng có hơn 900 người rút BHXH một lần, với tổng số tiền 30,6 tỷ đồng/tháng.
Sang năm 2024, riêng trong 5 tháng đầu lại có hơn 4.700 người rút BHXH một lần, với tổng số tiền gần 165 tỷ đồng. Bình quân mỗi tháng có hơn 950 người rút BHXH một lần, với tổng số tiền gần 33 tỷ đồng/tháng.
Phó Giám đốc BHXH tỉnh Quảng Ngãi Trương Quang Hùng cho rằng, việc rút BHXH một lần khiến người lao động thiệt thòi. Đây chính là sử dụng nguồn tài chính tích lũy cho tương lai ở thời điểm hiện tại, khi mà tổng lợi ích bằng tiền khi hưởng lương hưu hằng tháng sẽ cao hơn khá nhiều so với việc rút một lần.
Theo quy định, mức đóng BHXH trong 1 năm của người lao động bằng 2,64 tháng lương nhưng khi nhận chỉ được số tiền tương ứng 1,5 tháng lương cho những năm đóng trước năm 2014 và 2 tháng lương cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi.
“Rút BHXH một lần thì mức hưởng nhỏ hơn so với mức đóng. Tuy nhiên người lao động đa phần là công nhận làm cơ quan, xí nghiệp, ít hiểu biết pháp luật và rút một lần”- ông Hùng nói.
Trước thực trạng trên, BHXH tỉnh đã triển khai nhiều biện pháp như tăng cường phối hợp với các sở, ngành liên quan đẩy mạnh tuyên truyền về BHXH để người lao động nhận thức rõ hơn về ý nghĩa của chính sách này.
Đồng thời, có phương án hỗ trợ người lao động, duy trì việc làm, sớm đưa người thất nghiệp trở lại thị trường lao động; phối hợp tổ chức các hội nghị truyền thông, vận động người lao động không nên rút BHXH một lần.
Đặc biệt, từ đầu tháng 6/2024 đến nay, ngành cử nhân viên thường xuyên có mặt tại Trung tâm Giới thiệu việc làm để giải đáp những thắc mắc, vận động người lao động nhằm hạn chế tình trạng rút bảo hiểm một lần khi vẫn đang còn thụ hưởng chế độ bảo hiểm thất nghiệp.
"Người mất việc làm có xu hướng muốn nhận luôn tiền bảo hiểm một lần. Khi đến đây, chúng tôi tuyên truyền cho người dân không nên rút BHXH một lần và tiếp tục đóng ở nhiều hình thức. Nếu lao động tự do, có thể tự bỏ tiền ra đóng, mức tối thiểu hiện nay là 297 nghìn/tháng được ngân sách nhà nước hỗ trợ 10%. Sau này đi làm ở đơn vị khác có thể tiếp tục đóng ở dạng bắt buộc. Đủ thời gian đóng BHXH sẽ được nhận lương hưu hàng tháng"- bà Trương Thị Hồng Đào- Cán bộ truyền thông BHXH tỉnh cho hay.
Ngành BHHX cũng khuyến khích người lao động nên cân nhắc kỹ trước khi rút BHXH một lần. Bởi lẽ đây chỉ là giải pháp cấp bách, có lợi trước mắt nhưng sẽ thiệt thòi về lâu dài.
Việc bảo lưu thời gian đóng BHXH để khi có điều kiện thì tiếp tục tham gia là cách tự đảm bảo cuộc sống và chăm sóc sức khỏe cho bản thân khi hết tuổi lao động, về già.
