Địa phương ngao ngán
Hơn 10 năm trước, ngày 1/8/2011, UBND tỉnh Quảng Trị đã có quyết định thành lập Cụm công nghiệp Đông Gio Linh với quy mô 70ha. Đến tháng 6/2012, UBND tỉnh Quảng Trị cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư lần đầu cho Công ty TNHH MTV Hoàng Khang Quảng Trị (gọi tắt là Công ty Hoàng Khang) với dự án “Xây dựng kết cấu hạ tầng kỹ thuật Cụm công nghiệp Đông Gio Linh.”
Trong đó, tổng vốn đầu tư dự án là 180 tỷ đồng, thời gian hoạt động 50 năm kể từ ngày 25/6/2012 – thời điểm dự án được cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư lần đầu. Sau nhiều lần điều chỉnh, gia hạn, quy mô dự án được triển khai trên diện tích 50ha, tiến độ dự án đề ra là khởi công xây dựng các hạng mục công trình vào tháng 2/2019 và đến tháng 2/2021 hoàn thành đưa vào sử dụng.
| Không có pa-nô giới thiệu, ít ai nghĩ rằng đây là dự án Cụm công nghiệp với tổng vốn đầu tư 180 tỷ đồng. |
Thế nhưng, hơn 10 năm qua, dự án 180 tỷ đồng này chỉ là bãi cát trắng hoang hóa, cỏ dại và những hố hầm mà công ty này lén lút khai thác titan từ trước. Toàn bộ cơ sở hạ tầng cũng chỉ là những cọc bê tông bao quanh một phần diện tích đất.
Căn nhà cho công nhân (thực chất phục vụ cho việc khai thác titan lậu trước đó) hư hỏng, cũ nát. Toàn bộ cơ sở hạ tầng cũng chỉ nằm trên bản phối cảnh tổng thể được vẽ ra dựng trước cổng. Nếu không có dòng chữ “Cụm công nghiệp Đông Gio Linh” giới thiệu, ít ai biết rằng đây là dự án cả trăm tỷ đồng.
| Qua 10 năm thực hiện, cơ sở hạ tầng, kỹ thuật Cụm công nghiệp chỉ là bãi đất trống, hoang vu, cỏ dại mọc đầy. |
Ông Võ Đắc Hóa, Chủ tịch UBND huyện Gio Linh lắc đầu khi nói về nhà đầu tư này. Theo ông Hóa, trước đó, Công ty Hoàng Khoang lợi dụng việc thực hiện dự án để khai thác titan trái phép tại đây. Lực lượng chức năng địa phương đã lập biên bản xử lý và nghiêm cấm việc khai thác khoáng sản trái phép.
“Cũng từ đó, họ án binh bất động. Người dân, chính quyền xã phản ứng quyết liệt đề nghị thu hồi phần đất mà cả chục năm trời nay công ty để không như vậy, thế nhưng, họ cứ xin gia hạn rồi để đấy. Địa phương cũng ngao ngán! Quan điểm huyện không đồng ý để nhà đầu tư gia hạn nữa, bởi trong khi người dân địa phương thì không có đất kinh doanh sản xuất thì doanh nghiệp được giao đất rồi để không vậy ”, ông Hóa cho hay.
Đến thời điểm này, dù cam kết đưa vào hoạt động tháng 2/2021, sau đó gia hạn đến tháng 10/2021 nhưng toàn bộ cũng chỉ là con số không. Chỉ vài khu vực được công ty này đổ đất san lấp mặt bằng để gọi là có… đầu tư.
Lãng phí quỹ đất
Trước tình trạng dự án kéo dài, không triển khai tiến độ như đã cam kết, người dân và chính quyền địa phương đã kiến nghị nhiều lần lên UBND tỉnh Quảng Trị xem xét thu hồi.
Ông Lê Ánh Hùng, Chủ tịch UBND xã Gio Việt, huyện Gio Linh cho biết: Đến thời điểm này, chủ dự án là Công ty Hoàng Khoang chỉ dựng 1 nhà bảo vệ lắp ghép tạm, 1 lán trái tạm tường rào xây khoảng 500m, còn lại chỉ dựng trụ bê tông. Ngoài ra, không hề có một công trình nào trên phần đất thực hiện dự án.
Trong khi đó, quỹ đất còn lại của xã rất ít, chỉ còn khoảng 9ha nên rất khó khăn trong việc bố trí tái định cư, sắp xếp các khu sản xuất, chế biến hải sản, các lò hấp cá ra khỏi khu vực khu đông dân cư. Trong khi, 50ha này bỏ hoang hóa nhiều năm nay.
Chưa kể, vào tháng 11/2021, một học sinh đã tử vong ngay trong khu vực hố khai thác titan cũ mà Công ty này khai thác trái phép trước đó. Điều đó, khiến người dân địa phương càng bức xúc hơn.
| Hố titan Công ty Hoàng Khang khai thác trái phép vẫn chưa hoàn thổ trong khu vực thực hiện dự án đã khiến 1 học sinh tử vong khi ra chơi tại khu vực này. |
“Trong nhiều lần tiếp xúc cử tri, đại biểu Quốc hội, HĐND, bà con đã nhiều lần có ý kiến về vấn đề này khi nhà đầu tư không thực hiện đúng quy định của Luật Đất đai và đã hết thời gian gia hạn tiến độ sử dụng đất. Xã kiến nghị cấp trên xem xét thu hồi toàn bộ diện tích đất đã giao cho dự án và bố trí lại cho địa phương để thực hiện chính sách giãn dân, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương”, ông Hùng nói.
Ông Phạm Ngọc Minh, Trưởng Ban Quản lý Khu Kinh tế tỉnh Quảng Trị cho biết, UBND tỉnh đã có ít nhất 2 lần gia hạn tiến độ về sử dụng đất cho dự án, và lần gia hạn cuối cùng là đến tháng 10/2021.
“Nếu nhà đầu tư không tiếp tục triển khai đầu tư dự án thì tỉnh sẽ thu hồi và chấm dứt dự án. Về thẩm quyền để thu hồi giấy chứng nhận đầu tư thì Sở Tài nguyên và Môi trường sẽ tham mưu cho UBND tỉnh thu hồi đất do chậm tiến độ sử dụng đất”, ông Minh cho hay.
