Cùng dự có Đại tướng Phan Văn Giang - Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng; ông Đỗ Văn Chiến - Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Thượng tướng Trần Quang Phương - Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội; lãnh đạo một số ban, bộ, ngành Trung ương và một số địa phương.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ gửi lẵng hoa chúc mừng.
Tại buổi Lễ, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Trị Lê Quang Tùng đã ôn lại truyền thống hào hùng và ý chí kiên cường, cách mạng trong chiến đấu và xây dựng, kiến thiết quê hương trong suốt 50 năm qua. Ngày 1/5/1972, cờ giải phóng đã phấp phới tung bay trên Dinh tỉnh trưởng Quảng Trị, toàn bộ quân địch bị quét sạch, Quảng Trị - địa phương cấp tỉnh đầu tiên ở miền Nam hoàn toàn giải phóng.
Bằng hai đợt tiến công và nổi dậy từ ngày 30/3/1972 đến ngày 1/5/1972, ta đã đập tan bộ máy kìm kẹp tàn bạo của Mỹ - ngụy từ sông Bến Hải đến Mỹ Chánh, từ Lao Bảo - Khe Sanh đến Cửa Việt, giải phóng hơn 30 vạn dân, thiết lập chính quyền cách mạng.
Nhằm đập tan các cuộc hành quân quy mô lớn âm mưu tái chiếm Quảng Trị trước ngày Hội nghị Paris nhóm họp (13/7/1972) của Mỹ và quân đội Sài Gòn, cuộc chiến đấu 81 ngày đêm ở Thành cổ Quảng Trị của quân và dân ta chống địch phản kích tái chiếm vùng giải phóng thực sự là bản anh hùng ca bất diệt về sự kiên cường, lòng dũng cảm “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”.
Trong 81 ngày đêm lịch sử mùa hè đỏ lửa 1972 chiến đấu bảo vệ Thành cổ và thị xã Quảng Trị, hàng vạn cán bộ, chiến sĩ bất chấp mọi hiểm nguy, vượt sông Thạch Hãn giữa mưa bom, bão đạn chiến đấu ngoan cường để bảo vệ Thành cổ và thị xã Quảng Trị.
Hàng ngàn chiến sĩ đã anh dũng hy sinh, máu xương các anh đã hòa vào dòng sông Thạch Hãn linh thiêng và nằm lại trong lòng đất mẹ Thành cổ- Quảng Trị anh hùng khi tuổi còn đôi mươi, để muôn đời sau còn nhắc nhớ: Đò lên Thạch Hãn ơi! chèo nhẹ/ Đáy sông còn đó bạn tôi nằm/ Có tuổi hai mươi thành sóng nước/ Vỗ yên bờ, mãi mãi ngàn năm! (Lê Bá Dương).
“Thắng lợi của chiến dịch giải phóng Quảng Trị và cuộc chiến đấu 81 ngày đêm bảo vệ Thành cổ, thị xã Quảng Trị đã tạo nên bước ngoặt lịch sử, góp phần tạo tiền đề để quân và dân ta mở chiến dịch Hồ Chí Minh, làm nên đại thắng Mùa Xuân 1975, thực hiện trọn vẹn di nguyện thiêng liêng của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu cho Bắc - Nam sum họp một nhà, Tổ quốc Việt Nam thống nhất” - Bí thư Tỉnh ủy Lê Quang Tùng nhấn mạnh.
Đi qua cuộc chiến tranh khốc liệt, bằng ý chí, quyết tâm của chính quyền, đảng bộ và nhân dân Quảng Trị bắt tay vào công cuộc khắc phục hậu quả chiến tranh, xây dựng lại quê hương từ hoang tàn, đổ nát.
Từ một nền kinh tế manh mún, lạc hậu khi mới lập lại tỉnh, giờ Quảng Trị đã có sự phát triển khá toàn diện với những mũi đột phá, trên cơ sở tiềm năng, thế mạnh riêng có. Từ phát triển nông nghiệp, công nghiệp, thương mại dịch vụ, phát triển năng lượng tái tạo đã có bước tiến quan trọng, đúng hướng; môi trường đầu tư của tỉnh ngày càng được cải thiện, thu hút nhiều dự án đầu tư lớn trong và ngoài nước đến với Quảng Trị. Tăng trưởng kinh tế duy trì ở mức khá trong nhiều năm liên tục, quy mô kinh tế được nâng lên, cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng; thu nhập bình quân đầu người tăng dần theo từng năm.
Với những đóng góp to lớn trong kháng chiến cũng như trong hòa bình, Quảng Trị vinh dự được Đảng, Nhà nước trao tặng nhiều phần thưởng cao quý. Và hôm nay, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Quảng Trị tiếp tục vinh dự được đón nhận Huân chương Hồ Chí Minh lần 2 vào đúng dịp kỷ niệm 50 năm ngày quê hương giải phóng.
Bí thư Tỉnh ủy Lê Quang Tùng đã bày tỏ: “Trong giờ phút thiêng liêng và xúc động, chúng ta thành kính tưởng nhớ công ơn trời biển của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại; thành kính tưởng nhớ những người con dân tộc Việt Nam anh hùng đã chiến đấu và anh dũng hy sinh vì sự trường tồn của quê hương, đất nước, để Quảng Trị - vùng đất lửa được giải phóng, hồi sinh và phát triển.”
Phát biểu tại buổi Lễ, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc Thay mặt lãnh đạo Đảng và Nhà nước, chúc mừng những thành tựu to lớn mà chính quyền, Đảng bộ và nhân dân tỉnh Quảng Trị đã dành được trong suốt thời gian qua.
Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh: “50 năm sau ngày giải phóng, chúng ta chứng kiến sự đổi thay, vươn lên mạnh mẽ với một sức sống mới, khí thế mới. Quảng Trị đã viết nên câu chuyện cổ tích mà có thật về “thép nở hoa”, sự hồi sinh thật khó hình dung về một vùng đất bom cày, đạn xới nay từng diện mạo kinh tế, đời sống xã hội của tỉnh Quảng Trị không ngừng phát triển, thu nhập và đời sống của người dân ngày càng được nâng lên rõ rệt”.
Đồng thời, Chủ tịch nước cũng đề nghị Đảng bộ và chính quyền tỉnh Quảng Trị cần chú trọng phát huy tính năng động, đổi mới, khơi dậy khát vọng sáng tạo; thúc đẩy tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm đối với đội ngũ lãnh đạo; chú trọng công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, một lòng đoàn kết.
Tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh của tỉnh, tích cực cải cách hành chính, thu hút đầu tư có chất lượng. Ưu tiên nguồn lực, ngân sách để phát triển đô thị và xây dựng nông thôn mới, tăng cường đầu tư, nâng cấp cơ sở hạ tầng, các dự án trọng điểm…nhằm thu hút đầu tư và phát triển kinh tế, tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho người dân.
Đồng thời, tỉnh Quảng Trị cũng cần tạo đột phá thực sự cho các ngành kinh tế có nhiềm tiềm năng, lợi thế như nông nghiệp xanh, năng lượng tái tạo, du lịch, kinh tế biển... Đầu tư xứng đáng cho giáo dục và y tế, thực hiện tốt các chính sách xã hội; chú trọng phát triển các huyện miền núi; gìn giữ và phát huy giá trị các di tích lịch sử, văn hóa kết hợp với các di tích cách mạng, biến nơi đây thành những địa chỉ đỏ giáo dục truyền thống yêu nước, khí khách anh hùng của quê hương đất nước cho các thế hệ trẻ.
Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc mong muốn: “Hãy phấn đấu để vĩ tuyến 17 - sông Bến Hải trở thành biểu tượng trỗi dậy mới về phát triển kinh tế - xã hội, hãy tạo nên những kỳ tích sông Thạch Hãn và sông Bến Hải để tri ân các bậc tiền nhân, xương máu của cha ông ta đã hòa xuống những dòng sông bất tử, xứng đáng với trang sử hào hùng của vùng đất, địa danh này”.
