Rà soát, khắc phục bất cập trong phòng cháy, chữa cháy

Ý thức của người cho thuê nhà có chuyển biến

Sau khi xảy ra vụ cháy chung cư mini tại Thanh Xuân gây thiệt hại lớn về người, tháng 9/2023, Quận ủy Hà Đông ban hành Nghị quyết số 23-NQ/QU về “Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng đối với công tác PCCC&CNCH với loại hình nhà ở nhiều căn hộ, cơ sở kinh doanh dịch vụ cho thuê trọ trên địa bàn quận".

Ngay sau đó, các địa phương cùng với Công an quận Hà Đông tập trung rà soát, kiểm tra đối với loại hình nhà ở nhiều căn hộ, cơ sở kinh doanh dịch vụ cho thuê trọ.

Theo báo cáo của Công an quận và một số địa phương, nhu cầu chỗ ở cho người thu nhập trung bình và thấp tại đô thị Hà Nội cao. Nhiều nhà trọ, chung cư mini được xây dựng trong các ngõ ngách nhỏ.

Chủ đầu tư tận dụng xây dựng tối đa quỹ đất ở, giá thành thuê thấp, mua căn hộ dễ tiếp cận hơn so với chung cư cao tầng. Tuy nhiên, nhiều người dân vẫn chưa lường hết được những nguy cơ cháy nổ. Nhiều người còn biết trước được những bất cập khi mua chung cư mini nhưng vẫn chấp nhận rủi ro, vì mức giá phù hợp với thu nhập.

Thực hiện chỉ đạo của Quận ủy, UBND quận Hà Đông, thời gian qua, các đơn vị, địa phương đã tổ chức rà soát thống kê các loại hình nhà trọ, nhà cho thuê trọ, nhà nhiều căn hộ, phân loại cụ thể những tồn tại để yêu cầu chủ cơ sở cho thuê trọ khắc phục, như lắp đặt hệ thống báo cháy, bình chữa cháy, cầu thang thoát nạn, tổ chức tập huấn cho người dân nâng cao kỹ năng PCCC&CNCH.

Đến nay, chính quyền và các đơn vị chức năng đã tổ chức nhiều lớp tuyên truyền kiến thức pháp luật về PCCC, kỹ năng sử dụng thiết bị PCCC ban đầu đến người dân sinh sống tại những cơ sở này. Công an xây dựng các bài tuyên truyền về PCCC phát trên hệ thống loa phát thanh...

Đại diện lãnh đạo UBND phường Mộ Lao cho biết, phường đã tổ chức kiểm tra, hướng dẫn chủ các cơ sở, hộ dân trang bị phương tiện PCCC, phá dỡ chuồng cọp, mở lối thoát nạn thứ hai.

Đồng thời chủ động bố trí kinh phí triển khai điểm chữa cháy công cộng trong các ngõ nhỏ, xe chữa cháy không vào được, thành lập các tổ liên gia, hộ gia đình liên kết hoạt động sản xuất, kinh doanh trang bị bình chữa cháy, qua đó góp phần tăng cường PCCC&CNCH tại chỗ khi có hỏa hoạn xảy ra.

Thực tế đã có một số vụ cháy được người dân sử dụng các phương tiện tại điểm chữa cháy công cộng để chữa cháy ngay từ ban đầu.

Bà Phạm Thị Hạnh, ở phường Mộ Lao chia sẻ: "Tôi cho thuê phòng trọ nhiều năm nay. Sau khi có sự hướng dẫn của các cơ quan chức năng, gia đình tôi đã chấp hành đầy đủ quy định về công tác PCCC, như lắp đặt hệ thống báo cháy, biển chỉ dẫn và bình chữa cháy ở tất cả các tầng cho thuê".

Vẫn còn những tồn tại, bất cập trong quy định

Đại diện UBND phường Mộ Lao cho biết thêm, trên địa bàn phường có 160 công trình nhà trọ, nhà cho thuê để ở và 1 nhà dân chuyển đổi sang chung cư mini từ năm 2010, với 24 căn hộ.

Qua kiểm tra các công trình này được cấp phép xây dựng là nhà ở; sau xây dựng là dạng căn hộ khép kín để cho thuê. "Hiện nay, pháp luật chưa có quy định rõ ràng về phát triển nhà ở riêng lẻ trong các hộ gia đình để cho thuê. Trong Nghị định 136/2020/NĐ-CP của Chính phủ năm 2020 hướng dẫn thi hành về Luật PCCC có quy định các loại hình nhà trọ được thành lập theo quy định của Luật Du lịch gồm diện quản lý về PCCC nhưng trong Luật Du lịch không có quy định về nhà trọ, dẫn đến vướng mắc trong việc đưa vào diện quản lý” - đại diện phường Mộ Lao chia sẻ.

Đối với cơ quan chức năng là chủ thể quản lý và chịu trách nhiệm trong công tác kiểm tra, xử lý vi phạm quy định về PCCC, gặp rất nhiều khó khăn, do các cá nhân sau khi bán hoặc cho thuê hết sẽ không còn sinh sống tại cơ sở.

Vì vậy, khi tiến hành kiểm tra tại các cơ sở này không có chủ thể, không có đại diện làm việc với cơ quan chức năng. Một số cơ sở chỉ cử người quản lý ra làm việc. Do đó, việc khắc phục các tồn tại về PCCC khó thực hiện. Việc bổ sung, sửa chữa các trang thiết bị PCCC tại các cơ sở cũng không có chủ thể đứng ra đảm nhận. Các cơ sở này được xây dựng trong ngõ nhỏ, không thể thực hiện được công tác thẩm duyệt, nghiệm thu về PCCC.

Cần đồng bộ thể chế quản lý và xử lý vi phạm

Theo đại diện một số phường trên địa bàn quận Hà Đông, cần có quy định cụ thể đối với loại hình cho thuê trọ, nhà ở nhiều căn hộ, trong đó có quy định về PCCC làm căn cứ để triển khai công tác quản lý Nhà nước về PCCC.

Nhà cho thuê trọ không đăng ký kinh doanh dẫn đến việc thực hiện hợp đồng cho thuê cũng là lỗ hổng về pháp lý. Chung cư mini cải tạo, biến tướng từ nhà ở riêng lẻ thành nhà ở nhiều căn hộ chưa được cấp giấy sở hữu căn hộ, không thuộc diện căn hộ quản lý về PCCC mà chỉ là nhà ở gia đình, do đó chỉ quản lý theo dân cư.

Nhà nước cần đồng bộ các văn bản quy định tiêu chuẩn, quy chuẩn về PCCC đối với nhà ở hộ gia đình, từ đó mới áp dụng đối chiếu, có căn cứ pháp lý để xử lý.

Theo Phó Chủ tịch UBND quận Hà Đông Bùi Xuân Hà, thời gian qua, UBND quận chỉ đạo quyết liệt đối với các phường và cơ quan chức năng, tập trung điều tra, toàn diện về an toàn PCCC&CNCH với các loại hình nhà ở có nhiều căn hộ, cơ sở kinh doanh, cho thuê nhà trọ.

Thời gian tới đây, quận tiếp tục tập trung tổ chức khắc phục các tồn tại và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật theo quy định của pháp luật về PCCC nhà cho thuê trọ, chung cư mini.

Trong đó tạm đình chỉ và đình chỉ các cơ sở vi phạm về PCCC. Thường xuyên rà soát những người cho thuê trọ, tăng cường tổ chức các lớp tập huấn, tuyên truyền về PCCC cho các chủ cho thuê trọ và người thuê trọ.

"Quận kiến nghị cần có quy định cụ thể đối với loại hình cho thuê trọ, nhà ở nhiều căn hộ, trong đó có quy định về PCCC làm căn cứ để triển khai công tác quản lý Nhà nước về PCCC trên địa bàn" - Phó Chủ tịch UBND quận Hà Đông Bùi Xuân Hà bày tỏ.