Sai phạm tại Công ty AIC: Hai bị cáo ra trình diện sau thời gian bỏ trốn

Đáng chú ý, trước thềm phiên tòa xét xử 16 bị cáo trong vụ án xảy ra tại Công ty AIC và Sở Giáo dục và Đào tạo TP Hồ Chí Minh (Sở GD&ĐT), bà Lê Phương Nga, cựu Chánh Văn phòng Sở GD&ĐT và 1 đồng phạm bất ngờ ra trình diện sau thời gian trốn truy nã. Bị cáo Lê Hồng Sơn - cựu Giám đốc Sở GD&ĐT cùng 14 bị cáo khác về tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”. Phiên tòa dự kiến diễn ra trong 4 ngày (từ 9 - 12/12), do thẩm phán Trần Minh Châu làm chủ tọa. Đại diện VKSND TP Hồ Chí Minh tham gia phiên tòa gồm bà Trần Thị Liên và ông Phạm Văn Hiền. Cáo trạng xác định, bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn cùng các bị cáo: Nguyễn Thị Tích (Tổng giám đốc Công ty Mopha, Trưởng phòng Công ty AIC), Trần Đăng Tấn (Trưởng Văn phòng đại diện AIC tại TP Hồ Chí Minh), Trương Sĩ Hiệp (Giám đốc Công ty TNHH Thiết bị Phú Bình), Lê Phương Nga (cựu Chánh Văn phòng Sở GD&ĐT TP Hồ Chí Minh) và Lê Thanh Thy (Tổng giám đốc Công ty CP Thông tin và Thẩm định giá Tây Nam Bộ - SIAC) đang bỏ trốn. Cơ quan điều tra đã ra quyết định truy nã đối với các bị can này, đồng thời phát thư kêu gọi ra đầu thú để được hưởng chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước.

Trước khi vụ án được đưa ra xét xử, bị cáo Lê Phương Nga, Trương Sĩ Hiệp đã ra trình diện. Hiện bà Nga được áp dụng biện pháp ngăn chặn cấm đi khỏi nơi cư trú, còn ông Hiệp bị áp dụng biện pháp tạm giam.

Ngoài sai phạm trong vụ án này, hiện Nguyễn Thị Thanh Nhàn đang phải thi hành 5 bản án khác với tổng hợp hình phạt là 30 năm tù. Theo cáo buộc, bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn được xác định là chủ mưu, chỉ đạo thành lập nhóm công ty “quân xanh” tham gia đấu thầu tại nhiều địa phương trên cả nước nhằm thông thầu, gian lận, giúp Công ty AIC liên tục trúng thầu. Từ năm 2012 - 2017, Nhàn đã ủy quyền và phân công cho Hoàng Thị Thúy Nga (Trưởng Ban Quản lý dự án 1 - Công ty AIC) phụ trách các gói thầu thuộc lĩnh vực giáo dục và Trần Đăng Tấn phụ trách các gói thầu y tế. Nhóm này sử dụng pháp nhân của các công ty trong “hệ sinh thái” AIC làm “quân xanh”, thông đồng với các công ty thẩm định giá, tư vấn và một số chủ đầu tư để thao túng kết quả đấu thầu.

Hồ sơ dự thầu của các công ty “quân xanh” được bộ phận AIC tại Hà Nội chuẩn bị sẵn, cố ý để lộ nhiều tiêu chí không đạt yêu cầu và bỏ giá cao để bị loại. Trong khi đó, báo cáo tài chính của Công ty AIC được chỉnh sửa, nâng khống các tiêu chí bắt buộc nhằm đáp ứng điều kiện trúng thầu. Do đó, AIC đã trúng 230 gói thầu thuộc ba lĩnh vực: giáo dục (134 gói), y tế (94 gói) và môi trường (2 gói) tại TP Hồ Chí Minh.

Để Công ty AIC trúng 134 gói thầu trong lĩnh vực giáo dục, phía chủ đầu tư là các cựu lãnh đạo Sở GD&ĐT TP Hồ Chí Minh, gồm: Lê Hồng Sơn (cựu Giám đốc), Lê Hoài Nam (cựu Phó giám đốc), Lê Phương Nga (cựu Chánh Văn phòng Sở) và lãnh đạo Phòng GD&ĐT Quận 5 (cũ), đã không thực hiện đúng quy định của Luật Đấu thầu 2005. Nhóm này bị cáo buộc can thiệp trái pháp luật vào quá trình đấu thầu, chỉ định thầu, định giá và tư vấn; thành lập tổ chuyên gia đấu thầu không đúng tiêu chuẩn hoặc không hoạt động; đồng thời phê duyệt kế hoạch đấu thầu và kết quả lựa chọn nhà thầu trái quy định. Cáo trạng xác định, Lê Hồng Sơn đã can thiệp vào hoạt động đấu thầu, tạo điều kiện để Công ty AIC trúng 134 gói thầu mua sắm thiết bị giáo dục, trong đó 131 gói thầu gây thiệt hại cho Nhà nước 142,6 tỷ đồng.

Trong quá trình thực hiện gói thầu mua sắm thiết bị năm 2012 do Văn phòng Sở GD&ĐT làm chủ đầu tư, bị cáo Sơn bị cáo buộc ký chỉ định thầu, định giá và tư vấn trái quy định, thành lập tổ chuyên gia đấu thầu không đúng tiêu chuẩn, phê duyệt kế hoạch đấu thầu và kết quả lựa chọn nhà thầu sai quy định, không bảo đảm tính công bằng, minh bạch, gây thiệt hại hơn 763 triệu đồng cho Nhà nước. Đối với gói thầu do Phòng GD&ĐT Quận 5 (cũ) làm chủ đầu tư, ông Sơn đã gặp riêng bà Vũ Ngọc Thu, Trưởng Phòng GD&ĐT Quận 5 (cũ) và thông báo việc đơn vị sẽ được lựa chọn thí điểm thực hiện gói thầu này. Sau đó, Thu tiếp tục được bà Huỳnh Thị Thảo, Chủ tịch UBND Quận 5 (cũ) thông báo qua điện thoại rằng ông Hứa Ngọc Thuận (nguyên Phó Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh) đã trao đổi về việc giao gói thầu cho Phòng GD&ĐT Quận 5 (cũ) thực hiện. Thông qua giới thiệu, Vũ Ngọc Thu đã gặp và biết Hoàng Ngọc Hồng Phúc (nhân viên Công ty AIC). Sau đó, bà Thu đồng ý để Phúc hướng dẫn Phòng GD&ĐT Quận 5 (cũ) thực hiện thủ tục đấu thầu, đồng thời chỉ đạo Vũ Quốc Cường (chuyên viên của Phòng) phối hợp với Phúc trong việc triển khai các thủ tục này.

Cường biết Phúc là người của Công ty AIC, mặc dù kết quả đấu thầu chưa được công bố, nhưng vẫn phối hợp và tiếp nhận thông tin, thủ tục do Phúc cung cấp qua email. Cáo trạng xác định, gói thầu này gây thiệt hại 4,2 tỷ đồng cho Nhà nước. Đối với 129 gói thầu mua sắm trực tiếp do Phòng GD&ĐT của 23 quận, huyện và 89 trường THPT làm chủ đầu tư, gây thiệt hại 137,5 tỷ đồng, cáo trạng xác định ông Lê Hồng Sơn là người ký các văn bản tham mưu.